Sabiha Gizem ENGİN, Arif YÜCE, Hakan KATIRCI

Özgürlüğün Temsili Gökkuşağının Renkleri: Endüstriyel Futbol İçerisinde Karşı Lig, Özgür Lig ve LGBT+ Takımlar

Cinsiyet ayrımının ve erilliğin son derece yaygın olduğu alanlardan birisi olan spor alanında, sadece kadınların ötekileştirilmesinden bahsetmek mümkün değildir. Spor alanında yer alan ve görünürlük arayışındaki LGBT+’lar da, çeşitli dışlanma, ötekileştirme, aşağılanma, yok sayılma gibi davranışlara maruz kalmaktadır. Türkiye'deki LGBT+ futbol takımlarının ve endüstriyel futbola karşı duran liglerin kurulma süreçlerini inceleyen bu araştırma, böyle bir ihtiyacın nereden doğduğunu ortaya koymayı amaçlamıştır. Ayrıca, bu süreç içerisinde yaşanan zorluklara dikkat çekerek, toplumsal var olma mücadelelerine ışık tutmak da amacımızın bir parçasını oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma tekniklerine uygun biçimde hazırlanan görüşme formu kullanılarak dört futbol takımının kurucuları ve oyuncuları ile görüşmeler yapılmıştır. Gerçekleştirilen görüşmeler doğrultusunda, LGBT+ takımların ve liglerin kurulma süreçleri ortaya konmuş ve LGBT+ takımlarla ilgili olarak iç ve dış dinamikler olmak üzere çeşitli bulgular elde edilmiştir. Misyon, üye kabulü, görünürlük, sürdürülebilirlik, branş seçimi, sosyal sorumluklar ve içsel faktörlere ilişkin bulgular iç dinamiklerin içerisinde yer almaktadır. Manevi destek, maddi destek, çevresel koşullar, yaşam alanı ve medyaya ilişkin bulgular ise dış dinamiklerin içerisinde yer almaktadır. Toplumlar içerisinde genellikle geniş tabanlı kabul görme hususunda problem yaşayan LGBT+’lar, bu oluşum içerisinde yaşadığı sorunlar ve var olma çabalarının ortaya konması ve toplumun bilinçlendirilmesi çalışmanın önemini ortaya koymaktadır.

Colours of the Representative Rainbow of Freedom: Özgür League, Karşı League and LGBT+ Teams in Industrial Football

Gender discrimination and masculinity are very common in sports. As a consequence, marginalisation of women in this field is widespread. LGBT+ individuals, within the sports community, who are seeking visibility, are also exposed to various kinds of exclusions, marginalisation, humiliation, disregard, and even much more traumatising behaviours. The purpose of this study to analyse the difficulties that appear during the foundation processes of the LGBT+ football teams in Turkey. In this study, interviews were made with the founders of the four football teams and their footballers through utilising an interview form prepared in line with the qualitative research techniques. Based on the interviews, the foundation processes of LGBT+ teams and leagues are pointed out and various findings related to LGBT+ teams, including internal and external dynamics, were obtained. Findings related to the internal dynamics include mission, admission of members, visibility, sustainability, branch selection, social responsibilities, and internal factors. Findings related to the external dynamics include moral support, financial support, environmental conditions, living space, and media. Introducing the challenges experienced by LGBT+ individuals this study discloses that these individuals do not feel welcome, they are marginalized due to religious preconceptions and as a result, this study reveals that the efforts of these teams are essential for raising awareness of the society in this respect.

___

American Psychological Association (2019). Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender. Erişim Linki: www.apa.org/topics/lgbt/. Erişim Tarihi: 09.12.2019.
Arayıcı, Ö. (2019). Cinsiyet Ayrımcılığının Ve Ötekileştirme Pratiklerinin Lgbti+’İn Cinsiyet Algısına Etkisi: İstanbul ve İzmir Örneği. Manisa Celal Bayar Üniversitesi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Arslan, N. Lig (26 Mart 2015). Futbol Borsada değil Arsada Oynanır: Özgür. Gaia Dergi. Erişim Linki: https://gaiadergi.com/futbol-borsada-degil-arsada oynanir-ozgur-lig/. Erişim Tarihi: 19 Eylül 2020.
Avrupa Konseyi (2011). Avrupa’da Cinsel Yönelim Ve Cinsiyet Kimliğine Dayalı Ayrımcılık. Erişim Linki: www.coe.int/t/commissioner/Source/LGBT/ LGBTStudy2011_Turkish.pdf. Erişim Tarihi: 09.12.2019.
Azzarito, L. (2012). I’ve Lost My Football…’: Rethinking Gender, the Hidden Curriculum, and Sport in the Global Context. İçinde Dagkas & Armour (Eds.), Inclusion and Exclusion Through Youth Sport. London: Routledge: 72-86.
Başar, K., Öz, G. (2016). Cinsiyetinden Hoşnutsuzluğu Olan Bireylerde Psikolojik Dayanıklılık: Algılanan Sosyal Destek Ve Ayrımcılık Ile Ilişkisi. Türk Psikiyatri Dergisi, 27: 1-10.
Beauvoir, S.D. (1993). Kadın “İkinci Cins I” Genç Kızlık Çağı (Çev. Onaran B.). İstanbul: Payel.
Begun, A.L. (1993). Human Behavior and the Social Environment: The Vulnerability, Risk, and Resilience Model. Journal of Social Work Education, 29(1):26-35.
Bhasin, K. (2003). Toplumsal Cinsiyet Bize Yüklenen Roller (Çev. Coşkun, A.). İstanbul: Kadav Yayınları.
Biçmen, Z. & Bekiroğulları, Z. (2014). Social Problems of LGBT People in Turkey. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 113:224-233.
Bora, A. (2012). Toplumsal Cinsiyete Dayalı Ayrımcılık. İçinde, Çayır, K. & Ayan-Ceyhan, M. (Der.), Ayrımcılık: Çok Boyutlu Yaklaşımlar. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları:175-188.
Boyle, R. (2009). Power Play: Sport, the Media and Popular Culture Edinburg: Edinburg University Press.
Bussey, K., Bandura, A. (1999). Social Cognitive Theory of Gender Development and Differentiation. Psychological Review, 106(4):676-713.
Brennan, P. (2007). The Munitionettes: A History of Women's Football in North East England During the Great War. Donmouth Publishing.
Cashmore, E., & Cleland, J. (2012). Fans, Homophobia and Masculinities in Association Football: Evidence of a More Inclusive Environment. The British Journal of Sociology, 63(2):370-387.
Caudwell, J. (2007). Queering the Field? The Complexities of Sexuality Within a Lesbian-Identified Football Team in England. Gender, Place & Culture, 14(2):183-196.
Caudwell, J. (2011). Gender, Feminism and Football Studies. Soccer & Society, 12(3):330-344.
Cleland, J. (2019). Britain’s first openly gay football referee: The story of Ryan Atkin. In, Magrath R. (Ed.), LGBT Athletes in the Sports Media. London: Palgrave Macmillan:125-147.
Cunningham, G. (Ed.) (2012). Sexual Orientation and Gender Identity in Sport: Essays from Activists, Coaches, and Scholars. Texas: Center for Sport Management Research and Education.
Denison, E., Kitchen, A. (2015). Out on the Fields: The First International Study on Homophobia in Sport. Nielsen, Bingham Cup Sydney 2014, Australian Sports Commission, Federation of Gay Games. Erişim Linki: http://www.outonthefields.com/media/ Erişim Tarihi: 21 Eylül 2020.
Domínguez-Fuentes, J.M., Hombrados-Mendieta, M.I. & GarcÍa-Leiva, P. (2012). Social Support and Life Satisfaction among Gay Men in Spain. Journal of Homosexuality, 59(2):241-255.
Dökmen, Z. (2012). Toplumsal Cinsiyet-Sosyal Psikolojik Açıklamalar. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Elsey, B. & Pugliese, S.G. (Eds.). (2017). Football and the Boundaries of History: Critical Studies in Soccer. Springer.
Engh, M.H. (2011). Tackling Femininity: The Heterosexual Paradigm and Women's Soccer in South Africa. The International Journal of the History of Sport, 28(1):137-152.
Englefield, L. (2012). LGBT Inclusion in Sport. Strasbourg: Council of Europe Publishing.
FA (The Football Association) (2019). The History of the FA. Erişim Linki: https://www.thefa.com/about-football-association/what-we-do/history. Erişim Tarihi: 20.01.2020
Griffin, P. (2012). LGBT Equality in Sports: Celebrating our Successes and Facing our Challenges. In, Cunningham G. (Ed.), Sexual Orientation and Gender Identity in Sport: Essays from Activists, Coaches, and Scholars. Texas: Center for Sport Management Research and Education:1-12
Hall, M.A. (1996). Feminism and sporting bodies: Essays on theory and practice. Human Kinetics 30(1):80-81.
Hall, A. M. (2003). The Game of Choice: Girls' and Women's Soccer in Canada. Soccer & Society, 4(2-3):30-46.
Jaggar, A.M. (1994). Sexual Difference and Sexual Equality.In, Jaggar A.M. (Ed.), Living with Contradictions: Controversies in Feminist Social Ethics. Boulder: Westview Press:18-27.
Jones, L. & McCarthy, M. (2010). Mapping the Landscape of Gay Men's Football. Leisure Studies, 29(2): 161-173.
Jordan, M.J. (2015). A Phenomenological Study of Risk and Resilience: LGB Youths' Perceptions of Homophobia and Their Resilience. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Fielding Graduate Üniversitesi.
Karaçor, S. & Şahin, A. (2004). Örgütsel Iletişim Kurma Yöntemleri Ve Karşılaşılan Iletişim Engellerine Yönelik Bir Araştırma. SÜİİBF Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 4(8):97-117.
Kaos-GL (2019). 2018 Medya İzleme Raporu. Ankara: Kaos Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği Erişim Linki: http://www.kaosgldernegi.org/resim/yayin/dl/medya_izleme_raporu_2018a .pdf Erişim Tarihi: 09.12.2019.
Koas-GL (25 Mart 2015). Özgür Lig Ankara’da Kuruluyor: LGBTİ Futbolcular Sahaya. Erişim Linki: https://kaosgl.org/haber/ozgur-lig-ankararsquoda kuruluyor-lgbti-futbolcular-yesil-sahaya Erişim Tarihi: 19 Eylül 2020.
Klein, F., Sepekoff, B. & Wolf, T.J. (1985). Sexual Orientation: A multi Variable Dynamic Process. Journal of Homosexuality, 11(1-2):35-49.
Korkmaz, N.H. & Ünal, V. (2015). Examination of Students’ Attitudes toward Homosexual Athletes—a Case Study of Sports Sciences Faculty of Uludağ University. US-China Education Review, 5(10):682-691.
Lakoff, R. & Lakoff, R.T. (2004). Language and Woman's Place: Text and Commentaries (Vol. 3). Oxford: Oxford University Press.
Lindsey, L.L. (2016). Gender Roles. A Sociological Perspective (Vol.6.). New York: Routledge.
Mavhandu-Mudzusi, A. H. (2014). Experiences of Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender and Intersex Students Regarding Sports Participation in a South African Rural Based University. African Journal for Physical Health Education, Recreation and Dance, 20(22):710-720.
McBride, D. E., Parry, J. A. (2016). Women’s Rights in the USA, Policy Debates and Gender Roles. NewYork & London: Routledge.
Michel, A. (1993). Feminizm (Çev. Tekeli, Ş.). İstanbul: İletişim.
Müller, A. (2017). Scrambling for Access: Availability, Accessibility, Acceptability and Quality of Healthcare for Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender People in South Africa. BMC International Health and Human Rights, 17(1):16.
Namaste, V. (2000). Invisible Lives: The erasure of Transsexual and Transgender People. Chicago: University of Chicago Press.
Patton, M.Q. (2002). Qualitative Research and Evaluation Methods. Thousand Oakes: Sage.
Russell, D. (1999). Associating with Football: Social Identity in England 1863– 1998. In, Armstrong, G. Giulianotti, R. (Eds.), Football Cultures and Identities. London:Palgrave Macmillan:15-28.
Saraç, L. & Rahim, Z.E. (2009). Sporda Homofobi: Erkek ve Kadın Üniversite Öğrencilerinin Eşcinsel Sporculara Karşı Tutumlarının Karşılaştırılması. Spor Bilimleri Dergisi, 20(3):104-116.
Selek, P. (2014). Maskeler Süvariler Gacılar: Ülker Sokak: Bir Alt Kültürün Dışlanma Mekânı. Ankara: Ayizi.
Singh, A.A. (2013). Transgender Youth of Color and Resilience: Negotiating Oppression and Finding Support. Sex Roles, 68(11-12):690-702.
Spaaij, R., Magee, J. & Jeanes, R. (2014). Sport and Social Exclusion in Global Society. London: Routledge.
Şah, U. (2012). Eşcinselliğe, Biseksüelliğe Ve Transseksüelliğe Ilişkin Tanımlamaların Homofobi Ve LGBT Bireylerle Tanışıklık Düzeyi Ile Ilişkisi. Psikoloji Çalışmaları Dergisi, 32(2):23- 49.
Takács, J. (2006). Social Exclusion of Young Lesbian, Gay, Bisexual and Transgender (LGBT) People in Europe. Brussels, Belgium: ILGA Europe.
Tekeli, Ş. (1990). Kadın Bakış Açısından: 1980'ler Türkiye'sinde Kadınlar (Vol. 7). İstanbul: İletişim.
Theberge, N. (1989). A Feminist Analysis of Responses to Sports Violence: Media Coverage of the 1987 World Junior Hockey Championship. Sociology of Sport Journal, 6(3):247-256.
Thomas, D.R. (2006). A general Inductive Approach for Analyzing Qualitative Evaluation Data. American Journal of Evaluation, 27(2):237-246.
Turan, E.B., Uğurlu, A. & Ateş, D., (2018). Spor Bilimleri Fakültesinde Okuyan Öğrencilerin Sporda Homofobiye Bakışı: Akdeniz Üniversitesi Örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 1(2): 81-89.
Vural, Ö., Serdar, E. & Güzel, N.A. (2010). Masa Başı Çalışanlarda Fiziksel Aktivite Düzeyi Ve Yaşam Kalitesi Ilişkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 8(2):69-75.
Williams, J. & Hess, R. (2015). Women, Football and History: International Perspectives. International Journal of the History of Sport, 32(18):2115 – 2122.