Umut VAR

GEÇMİŞİ KUTSAMAK: GEÇ ANTİKÇAĞ’DA HIRİSTİYAN TARİH YAZIMI

M.S.I. yüzyıldan M.S. IV. yüzyıllar arasında erken dönem Hıristiyanlık, Roma İmparatorluğu’nda oldukça geniş bir yayılma alanı bulmakla birlikte bir o kadar eleştirilmiştir. Bu eleştirilere karşı erken dönem Hıristiyan yazarlar, çeşitli araçlar ile birlikte apoloji amaçlı tarih yazımını da kullanarak Hıristiyanlığı savunmuştur. Böylece kendi tarih yazım geleneklerini oluşturan Hıristiyan yazarlar, eserleriyle tarih yazımına ve içeriğine katkı sağlamanın yanı sıra bugüne kadar tartışılan bir kısım tarih yazımsal problemi de doğurmuşlardır. Teknik olarak, Hıristiyan yazarlar evrensel tarih anlayışını geliştirmiş ve tarihin çağlara ayrılması konusunu da tartışarak yazdıkları tarihlerde uygulamışlardır. İçerik olarak ise Hıristiyanlığın “köklü bir geçmişe” sahip olduğunu savunarak ve Roma İmparatorluğu ile imparatorları Hıristiyanlığın hazırlayıcıları kimliği kazandırarak Ortaçağ tarih yazımını etkilemişlerdir.

Anahtar Kelimeler:

Tarih Yazımı, Hıristiyanlık, Roma İmparatorluğu, Apoloji

BLESSING THE PAST: CHRISTIAN HISTORIOGRAPHY IN LATE ANTIQUITY

Early Christianity between Ist – IVth centuries found a wide span and also a wide range of criticism. Against these criticism, early Christian writers used various ways to defend the Christianity and historiography on apological purposes. was one of them. Thus, Christian writers who created their own historiographical tradition contributed the tecnic and the content of the history-writing while they also brought out some historiographical problems which some of them are still argued.. Technically, Christian writers developed the understanding of global history writing and argued about periodization of history. Christian writers afftected Medieval historiography by defending that the Christianity had a deep rooted history and defined the Roman Empire and emperors as the preparers of the Christianity.

Keywords:

Historiography, Christianity, Roman Empire, Apology,

PDF

___

Adler, W. (2008). Early Christian Historians and Historiography. David G. Hunter (Ed). The Oxford Handbook of Early Christian Studies içinde (ss.548-602). Oxford: Oxford University Press.
Africanus I. (1888). The Extant Fragments of the Five Books of Chronography. (Philip. Schaff çev.) Ante Nicene Fathers VI. içinde. New York: The Christian Literature Company.
Augustinus (1997). De Doctrina Christiana ( Manlio Simonetti çev.). Westminister: Newmann Press.
Collingwood, R.G. (2007). Tarih Tasarımı. (Kurtuluş Dinçer çev). Ankara: Doğu Batı Yayınları.
Croke, B. (1993). The Origins of Christian World Chronicle. Christian Chronicle and Byzantine History Symposium içinde (ss.116-131). London: Variorum Print.
Emmerson, K. R. (1993). The Apoclypse in the Middle Ages. Ithaca: Cornell University.
Eusebius (1998). Demonstrato Evangelica. ( Manlio Simonetti çev.). Berkeley: Vetera Christianorum.
Eusebius (1903). Praeparatio Evangelica. (Edwin Gifford çev.), Oxford: Typhographeo Academico.
Fear, A. (2010). Orosius and Escaping From the Dance of Doom. P. Liddel (Ed). Historia Mundi Studies Universal History içinde (ss. 176-188). London: Duckworth.
Gibbon, E. (2000). The History of The Decline and Fall of the Roman Empire. London: Penguin Classics.
Hippolytus (2010). Chronicon. (Nick Nicholas çev.) Columbia: Georgias Press.
Jeffreys, E., Malalas, J., Marasco, G. (2003). The Beginning of Byzantine Chronography: Greek, Roman Historiography in Late Antiquity: 4th to 6th Century A.D. Leiden: Brill Publishing.
Kahlos, M. (2013). Divine Wrath – Divine Favour: Transformations in Roman Thought Pattern in Late Antiuity. S.Kangas (Ed). Authorities i the Middle Ages içinde (177-193). Berlin: de Gruyter.
Kaçar, T. (2009). Geç Antikçağ’da Hıristiyanlık: Doğu’da İsa Doktrininin Siyasi ve Entelektüel Tarihi. İstanbul: Arkeoloji ve Sanat Yayınları.
Lieu, J. (2004). Christian Identity in the Jewish and Greco-Roman World. Oxford: Oxford University Press.
Moriatry, R. (1997). The Faith of Our Fathers: The Making of teh Early Christian Past. Charlotte Methuen (Ed). The Church Retrospective Studies in Church History içinde, Woodbridge: Boydell Publishing.
Newton, I. (2000). Daniel’in Kutsal Kitabının Yorumu: Daniel’in Kehânetleri ve Aziz John’un Mahşeri Üzerine Gözlemler.(Aytunç Altındal çev.). İstanbul: Mahya Yayınları.
Orosius (2005). Historiae, (A. Merrils çev.). Cambridge: Cambridge University Press.
Pipes, D. (1989). Heredotos: Father of History, Father of Lies. The Historical Journal for Loyola University 6, s. 56-73.
Riddings, D. (1994). The Attic Moses: The Dependency Theme in Some Early Christian Writers. Acta Göteborg, Universitatis Gothoburgensis.
Sozomenus (2004). Historia. (Chester David Hartrafrang çev.), NPNF Series, Oxford: Parker Publishing.
Theopilus Antiochus (1970). Ad Autolycum. (Robert. Grant çev.). Oxford: The Clerandon Press.
Trompf, G.W. (2000). Early Christian Historiography: Narratives of Retributive Justice. London: Continuum.
Trompf, G.W. (1990). Augustine’s Historical Theodicy. W. Clarke (Ed). Reading the Past in the Late Antiquity içinde (ss. 132-146). Rushcutter Bay: Australian National University Press.
Van Nuffelen, P. (2012). Orosius and The Retoric of History. Oxford: Oxford University Press.
Verdoner, M. (2011). Narrated Reality: The Historia Ecclasiastica of Eusebius Caesarea. Frankfurt: Peter Lang Publishing.