Çiğdem KURALAY, Neşe İŞCAN AYYILDIZ, Hasan EVCİMEN

KANSER ETKİNLİĞİNE KATILAN BİREYLERİN KANSERE İLİŞKİN TUTUMLARININ BELİRLENMESİ

Amaç: Bu çalışma toplumun kansere ilişkin tutumunu belirlemek amacıyla yapılmıştır.Yöntem: Tanımlayıcı tipte yürütülen çalışmanın verileri 4 Şubat 2019 Dünya Kanser Günü etkinliğinde toplanmıştır. Çalışmanın evrenini kanser etkinliğine katılan 18 yaş üstü bireyler oluşturmaktadır. Örneklem seçimine gidilmeyerek çalışmaya katılmayı kabul eden 191 hasta ile çalışma gerçekleştirilmiştir. Veriler kişisel bilgi formu ve ‘’Kansere İlişkin Tutum Ölçeği-Toplum Versiyonu’’ kullanılarak toplanmıştır. Veriler sayı, yüzde, ortalama, t testi ve varyans analizi kullanılarak analiz edildi.Bulgular: Araştırmaya katılanların yaş ortalaması 37.30±14.21’dir. Ölçek ortalama puanı 3.03±0.52 olup alt boyut puan ortalamaları sırasıyla; iyileşmenin imkansız olması 2.81±0.67 ayrımcılık alt boyutu 3.46±0.65 ve kanser tanısını ortaya çıkarma/yayma alt boyutu ise 2,98±0,86'dır. Yaş arttıkça kansere ilişkin olumsuz tutum artmaktadır (r: -,187; p: 0,01).Sonuç: Çalışmaya katılanların kansere ilişkin tutumları olumsuz olarak bulunmuştur. kanser ve kanser hastalarına yönelik oluşan algı ve tutumların önüne geçmek için toplum tabanlı eğitim ve bilgilendirmeler yapılmalıdır.

Anahtar Kelimeler:

kanser, hemşirelik, toplum, tutum

DETERMINING THE ATTITUDE OF INDIVIDUALS ATTENDING THE CANCER ACTIVITY

Aim: This study was conducted to determine the attitude of the society towards cancer. Method: The data of the descriptive study were collected at the World CancerDay event on February 4, 2019. The universe of the study consists of individuals over the age of 18 who participate in cancer activity. It is aimed to reach the entire universe by not choosing the sample. The data were collected using a personal information form and "Attitude Scale Towards Cancer-CommunityVersion". Data were analyzed using number, percentage, mean, t-test andanalysis of variance.Results: The average age of the participants in the study is 37.30±14.21. The mean score of the scale is 3.03±0.52, and the subscale mean scores are; Impossibility of recovery was 2.81±0.67 discriminationsub-dimension 3.46±0.65 and cancer detection / dissemination sub-dimensionwas 2.98±0.86. As age increases, negative attitude towards cancer increases (r: -,187 p:0.01).Conclusions: Participants in the study found negative attitudes towards cancer. Community-based education and information should be provided to prevent perceptions and attitudes towards cancer and cancer patients.

Keywords:

cancer, nursing, socıety, attitude,

PDF

___

1. Kavradım Turan S, Canlı Özer Z. Kanser Tanısı Alan Hastalarda Umut. Psikiyatride Güncel Yaklaşımlar 2014;6(2):154-64.
2. Nuran Akdemir LB. Kronik Hastalıklar ve Sorunları. In: Nuran Akdemir LB, editor. İç Hastalıkları ve Hemşirelik Bakım. 2. baskı. Ankara: Vehbi Koç Vakfı Yayınları; 2005. p. 130-45.
3. Bakar C. Dünyada ve Türkiye'de Kanser Epidemiyolojisi. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Genetics-Special Topics. 2017;2:49-59.
4. Bayrak U, Gram E, Mengeş E, Okumuş ZG, Sayar HC, Skrijelj E et al. Üniversite Öğrencilerinin Sağlıkla İlgili Alışkanlıklar ve Kanser Konusundaki Bilgi ve Tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2010;24(3):95-104.
5. Türkiye İstatistik Kurumu. Ölüm Nedeni İstatistikleri, 2018.
6. Çaman ÖK, Bilir N, Özcebe H. Ailede Kanser Öyküsü ve Algılanan Kanser Riski, Kanserden Korunma Davranışları ile İlişkili mi? Fırat Tıp Dergisi 2014;19(2):95-100.
7. Ferlay J, Shin HR, Bray F, Forman D, Mathers C, Parkin DM. Estimates Of Worldwide Burden Of Cancer in 2008: GLOBOCAN 2008. International Journal Of Cancer 2010;127(12):2893-917.
8. Jemal A, Center MM, DeSantis C, Ward EM. Global Patterns Of Cancer İncidence And Mortality Rates and Trends. Cancer Epidemiology and Prevention Biomarkers 2010;19(8):1893-907.
9. Wang Y, Deng W, Li N, Neri S, Sharma A, Jiang W, et al. Combining İmmunotherapy and Radiotherapy For Cancer Treatment: Current Challenges And Future directions. Frontiers in Pharmacology. 2018;9:185.
10. Ferlay J, Soerjomataram I, Dikshit R, Eser S, Mathers C, Rebelo M, et al. Cancer İncidence And Mortality Worldwide: Sources, Methods And Major Patterns in GLOBOCAN 2012. International Journal of Cancer. 2015;136(5):E359-E86.
11. Seven M, Akyuz A, Sever N, Dincer S. Studyingthephysicalandpsychologicalsymptoms of patientswithcancer. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2013;12(3):219-24.
12. Baykara O. Kanser Tedavisinde Güncel Yaklaşımlar. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2016;5(3):154-65.
13. Tuzcu A, Sümen Â, Avcı YD. Kanser tarama programlarına katılımı artırmada bir sağlık davranış değişim modeli: precede-proceed. Koç Üniversitesi Hemşirelik Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2018;15(2):123-30.
14. Çam O, Saka Ş, Gümüş AB. Meme Kanserli Hastaların Psikososyal Uyumlarını Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Meme Sagligi Dergisi. 2009;5(2):73-81.
15. Plummer M, de Martel C, Vignat J, Ferlay J, Bray F, Franceschi S. Global Burden Of Cancers Attribut Able To İnfections in 2012: A Synthetic Analysis. The Lancet Global Health. 2016;4(9):e609-e16.
16. Garcia F, Newton J, Baldwin S. Cervical and Endometrial Cancer Prevention. Fundamentals of Cancer Prevention: Springer; 2005. p. 315-47.
17. Açıkgöz A, Çehreli R, Ellidokuz H. Kadınların Kanser Konusunda Bilgi ve Tutumları İle Erken Tanı Yöntemlerine Yönelik Davranışları. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011;25(3):145-54.
18. Ekici E, Utkualp N. Kadın öğretim elemanlarının meme kanserine yönelik davranışları. Meme Sağlığı Dergisi. 2007;3(3):136-39.
19. Kutlu R, Çivi S, Börüban M, Demir A. Kanserli hastalarda depresyon ve yaşam kalitesini etkileyen faktörler. Selçuk Üniversitesi Tıp Dergisi. 2011;27(3):149-53.
20. Yılmaz M, Dişsiz G, Göçmen F, Usluoğlu Ak, Alacacıoğlu A. Kansere İlişkin Tutumları (Kanser Damgası) Ölçme Anketi-Toplum Versiyonu’nun Türkçe Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2017;20(2):99-106.
21. Cho J, Choi Ek, Kim SY, Shin DW, Cho BL, Kim Ch, et al. Association Between Cancer Stigmaand Depression Among Cancer Survivors: A Nationwide Survey İn Korea. Psychooncology. 2013;22(10):2372-8.
22. Solikhah S, Matahari R, Utami FP, Handayani L, Marwati TA. Breast Cancer Stigma Among Indonesian Women: A Casestudy of Breast Cancer Patients. BMC Women's Health. 2020;20(116):1-5.
23. Vahabi M. Iranian Women's Perception And Beliefs About Breast Cancer. Health Care for Women International. 2010;31(9):817-30.
24. Günay İsmailoğlu E, Khorshıd L, Baş-Boyun Kanserli Hastaların Stresle Baş Etme Tarzları ve Sosyal Destek Düzeylerinin İncelenmesi. Türkiye Klinikleri Hemşirelik Bilimleri Dergisi. 2016;8(4):288-96.
25. Kearney N, Miller M, Paul J, Smith K, Rice A. Oncology Health Care Professionals’ Attitudes To Cancer: A Professional Concern. Annals of Oncology. 2003;14(1):57-61.
26. Kaya C, Üstü Y, Özyörük E, Aydemir Ö, Şimşek Ç, Şahin AD. Sağlık Çalışanlarının Kanser Taramaları Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ankara Medical Journal. 2017;17(1):73-83.
27. Öztürk A, Geçkil Koskoca E, Bal Z, Doğaner A. Kanser ve kanser hastalarına yönelik damgalama tutumlarının değerlendirilmesi. International Social Sciences Studies Journal 2019;5(44):5038-47.
28. Badihian S, Choi EK, Kim IR, Parnia A, Manouchehri N, Badihian N, et al. Attitudes Toward Cancer And Cancer Patients İn An Urban Iranian Population. The Oncologist. 2017;22(8):944.
29. Al-Azri M, Al-Hattali F, Al-Ghafri H, Panchatcharam SM. Attitudes Towards Cancer Patients: A cross-sectional study of Omani patients and attendees at a university teaching hospital. Sultan Qaboos University Medical Journal. 2021;21(2):e221-e30.