İlknur YEŞİLÇINAR, Derya YANIK, Eda ŞAHİN, Remziye TARHAN

Yoğun Bakım Hemşirelerinde Ahlaki Duyarlılık, İş Motivasyonu ve Umutsuzluk Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi

Giriş ve Amaç: Yoğun bakım hemşiresi, karmaşık ve yaşamı tehdit edici problemleri olan hastaların bakımını yapmakla sorumlu hemşiredir. Yoğun bakımda görev yapan hemşirelerin bakım verdikleri hastaların multiple sorunlarının olması, bakım gereksinimlerinin fazla olması ve personel eksikliği gibi nedenler yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarını, iş motivasyonlarını etkileyebilmektedir. Bu nedenle bu çalışma yoğun bakımda çalışan hemşirelerde ahlaki duyarlılık, iş motivasyonu ve umutsuzluk arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla planlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Tanımlayıcı kesitsel olarak planlanmış olan bu çalışma, Mart 2019-Mayıs 2019 tarihleri arasında bir Devlet Hastanesinin yoğun bakım biriminde çalışan hemşirelerle yapılmıştır. 01 Mart-5 Mayıs tarihleri arasında görev yapan 75 yoğun bakım hemşiresine ait veriler toplanmıştır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “Sosyo-Demografik Bilgi Formu”, “Ahlaki Duyarlılık Ölçeği”, “ Hemşire İş Motivasyonu Ölçeği’’ ve “ Beck Umutsuzluk Ölçeği’’ kullanılmıştır. Araştırmanın uygulanabilmesi için araştırmanın yapıldığı hastaneden etik kurul izni alınmıştır. Bulgular: Çalışmaya katılan yoğun bakım hemşirelerinin %57.3’ü erkektir, %77.3’ü lisans mezunudur ve hemşirelik alanında çalışma süreleri 8.80±4.39 yıldır. Hemşirelerin iş motivasyonu ölçeği puan ortalamaları 56.79±7.42, umutsuzluk ölçeği puan ortalamaları 8.92±4.74 ve ahlaki duyarlılık ölçeği puan ortalamaları ise 89.35±17.30 olarak bulunmuştur. Hemşirelerin çalışma yılları ile umutsuzlukları (p=0.032) ve iş motivasyonları (p=0.037) arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Buna göre hemşirelerin çalışma süreleri arttıkça iş motivasyonlarının ve umutsuzluk düzeylerinin azaldığı belirlenmiştir. Çalışmamızda hemşirelerin umutsuzluk düzeyleri ile iş motivasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır (r=-0.488, p<0.001). Hemşirelerin umutsuzlukları arttıkça iş motivasyonları azalmaktadır. Araştırmaya katılan hemşirelerin ahlaki duyarlılıkları ile iş motivasyonları arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki saptanmıştır(r=-0.278, p=0.033). Buna göre hemşirelerin ahlaki duyarlılıkları arttıkça iş motivasyonları azalmaktadır. Sonuç: Çalışmamızdan elde edilen sonuçlara göre hemşirelerin umutsuzlukları arttıkça iş motivasyonları azalmakta, ahlaki duyarlılıkları arttıkça iş motivasyonları azalmaktadır. Hemşirelerin ahlaki duyarlılıkları ile umutsuzluk düzeyleri arasında ilişki saptanmamıştır.

Anahtar Kelimeler:

Yoğun Bakım, Hemşire, Motivasyon, Umutsuzluk, Ahlaki Duyarlılık

Determination of Relationship Between Moral Sensitivity, Job Motivation and Hopelessness in Intensive Care Nurses

Introduction: The intensive care nurse is responsible for caring patients with complex and life-threatening problems. The reasons such as the multiple problems who caring in the intensive care unit, the high caring requirements and the lack of care personnel can affect the ethical sensitivities, job motivations and hopelessness of the intensive care nurses. Therefore, this study was planned to determine the relationship between moral sensitivity, work motivation and hopelessness in nurses working in intensive care unit. Methods: This descriptive cross-sectional study was conducted between March 2019-May 2019 with nurses working in the intensive care unit of a state hospital. Between 01 March and 5 May, 75 nurses’ data were collected. “Socio-Demographic Information Form”, “Moral Sensitivity Scale”, “Nurses Job Motivation Scale” and “Beck Hopelessness Scale” were used as data collection tools. Ethics committee approval was obtained from the hospital where the research was conducted in. Results: 57.3% of intensive care nurses were male, 77.3% of them were undergraduate and average working year in nursing was found as 8.80± 4.39. The mean score of the nurses' job motivation scale was 56.79 ± 7.42, the mean of hopelessness scale was 8.92±4.74 and the mean score of moral sensitivity scale was 89.35±17.30. A statistically significant relationship was found between the working years of the nurses and their hopelessness (p = 0.032) and work motivations (p = 0.037). According to this, it was determined that as when the working time increased, nurses’ motivation and hopelessness levels were decreasing. In our study, there was a statistically significant relationship between the levels of hopelessness and job motivations of nurses (r = -0.488, p <0.001). As the hopelessness of nurses increases, their job motivation decreases. There was a statistically significant relationship between the moral sensitivities and job motivations of the nurses participated to the study (r = -0.278, p = 0.033). Accordingly, as the moral sensitivities of the nurses’ increased, their job motivations decreased. Conclusion: According to our study, it was found that when the hopelessness of nurses increased, their work motivations decreased and when nurses’ job motivations decreased as their moral sensitivities increased. No relationship was found between the moral sensitivities and the levels of hopelessness of the intensive care nurses.

Keywords:

Intensive Care, Nursing, Motivation, Hopelessness, Moral Sensivitiy,

PDF

___

[1] Liaschenko J and Peter E. Nursing ethics and conceptualizations of nursing: profession, practice and work. J Adv Nurs 2004; 46(5): 488–495.
[2] Schluter J, Winch S, Holzhauser K, etal. Nurse’s moral sensitivity and hospital ethical climate: a literatüre review. Nurs Ethics 2008; 15(3): 304–321.
[3] Range LM and Rotherham AL. Moral distress among nursing and non-nursing students. Nurs Ethics 2010; 17(2): 225–232.
[4] Atashzadeh Shorideh F, Ashktorab T and Yaghmaei F. Iranian intensive care unit nurses’ moral distress: a content analysis. Nurs Ethics 2012; 19(4): 464–478.
[5] Oerlemans A, Sluisveld N, Leeuwen E, et al. Ethical problems in intensive care unit admission and discharge decisions: a qualitative study among physicians and nurses in the Netherlands. BMC Med Ethics 2015; 16: 9.
[6] Doğanlı B, Demirci Ç. Sağlık kuruluşu çalışanlarının (hemşire) motivasyonlarını belirleyici faktörler üzerine bir araştırma. Yönetim ve Ekonomi 2014;21(1), 47-60.
[7] Karabulut N, Çetinkaya F. 2011. Cerrahi kliniklerinde çalışan hemşirelerin hasta bakımında Karşılaştıkları güçlükler ve motivasyon düzeyleri. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 14(1):14-23.
[8] Durak , A., Palabıyıkoğlu, R. (2006). Validity of Beck Hopelessness Scale. Kriz Journal, 2(2): 311-319.
[9] Engin E., Çam M.O. Hemşire İş Motivasyonu Ölçeği: Geçerlik Güvenirlik, Ege Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi 32 (3):1-13, 2016.
[10] Tosun H. (2018) Moral Sensitivity Questionnaire (MSQ): Turkish Adaptation of the Validity and Reliability, J Contemp Med 2018;8(4):316-321, DOI: 10.16899/gopctd.467052.
[11] Kundak Z., Üzel Taş H., Keleş A., Eğicioğlu H. Bir Üniversite Hastanesinde Hemşirelik Mesleğinde İş Tatmini ve Motivasyon. Kocatepe Tıp Dergisi Kocatepe Medical Journal, 16: 1-10/Ocak 2015.
[12] Choe K., Kang Y., Park Y. (2015) Moral distress in critical care nurses: a phenomenological study. Journal of Advanced Nursing 71(7), 1684–1693. doi: 10.1111/jan.12638.
[13] Başak T., Uzun Ş., Arslan F. Yoğun bakım hemşirelerinin etik duyarlılıklarının incelenmesi, Gülhane Tıp Dergisi 2010; 52: 76-81.
[14] Kahriman İ, Çalık KY. Klinik Hemşirelerin Etik Duyarlılığı. GÜSBD 2017; 6(3): 111- 121.
[15] Ertuğ N, Aktaş D, Faydali S ve Yalçın, O. “Ethical Sensitivity and Related Factors of Nurses Working in The Hospital Settings”. Acta Bioethica, 2014; 20 (2): 265-270.
[16] Beck AT, Weissman A., Lester D., Trexler L (1971) The measurement of pessimism. The Hopelessness Scale. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 12 (6): 861-865.
[17] Lutzen K, Evertzon M, Nordin C. Moral sensıtıvıty ın psychıatrıc practıce.Nursing Ethics 1997;4(6):472–482.
[18] Zafarnia N, Abbas Abbaszadeh , Fariba Borhani , Abbas Ebadi, Nouzar Nakhaee. Moral competency: meta-competence of nursing care. Electronic Physician , 2017; 9(6):4553-4562, DOI: http://dx.doi.org/10.19082/4553.
[19] Hylton Rushton C., Batcheller J., Schroeder K, Donohue P. Burnout and Resilience Among Nurses Practicing in High-Intensity Settings. AJCC AMERICAN Am J Crit Care 2015;24 412-420 10.4037/ajcc2015291.
[20] Henrich NJ, Dodek PM, Gladstone E, Alden L , Keenan SP , Reynolds S , Rodney P. Consequences of Moral Distress in the Intensive Care Unit: A Qualitative Study. Am J Crit Care, 2017; 26 (4): 48–e7.
[21] Filizöz B, Mescib G, Aşcıc A ve Bağcıvan, E. “Hemşirelerde Etik Duyarlılık: Sivas İli Merkez Kamu Hastanelerinde Bir Araştırma”. Türkiye İktisadi Girişim ve İş Ahlâkı Derneği İş Ahlakı Dergisi, 2015; 8(1): 47-66.
[22] Dikmen Y. Yoğun Bakım Hemşirelerinde Etik Duyarlılığın İncelenmesi. Cumhuriyet Hemşirelik Dergisi, 2013;2(1):1-7.
[23] Santos PR , Garros D, Carnevale F. Difficult decisions in pediatric practice and moral distress in the intensive care unit. Rev Bras Ter Intensiva, 2018;30(2):226-232. DOI: 10.5935/0103-507X.20180039.
[24] Wenwen Z, Xiaoyan W, Yufang Z, Lifeng C, Congcong S. Moral distress and its influencing factors: A cross-sectional study in China. Nursing Ethics, 2018; 25(4): 470–480.
[25] Jamshidian F, Shahriari M, Aderyani MR.Effects of an ethical empowerment program on critical care nurses’ ethical decision-making. Nursing Ethics, 2019; 26(4): 1256–1264. https://doi.org/10.1177/0969733018759830.
[26] Göktepe N, Yalçın B, Türkmen E, Dirican Ü, Aydın M. The Relationship Between Nurses' Work‐Related Variables, Colleague Solidarity, and Job Motivation. Journal of Nursing Management, 2020; https://doi.org/10.1111/jonm.12949.
[27] Asadi N, Memarıan R, Vanakı Z. Motivation to Care: A Qualitative Study on Iranian Nurses. The Journal of Nursing Research, 2019; 27(4):1-7.
[28] Akbolat M, Turgut M, Över G. Hemşirelerin Yaşam Kalitesi Algılarının Motivasyonlarına Etkisi: Bir Kamu Hastanesi Örneği. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2015; 4(2): 65-82.
[29] Rafieian-Isfahani H, Peikari HR, Rafieian Isfahani M. The relationship between motivations and nurses’ intention to share knowledge. Iranian J Nursing Midwifery Res 2020;25:53-7.
[30] Baljoon et al. 2018Borhani F., Abbaszadeh A., Mohamadi E., Ghasemi E., Hoseinabad-Farahani MJ, Moral sensitivity and moral distress in Iranian critical care nurses. Nursing Ethics 2017, Vol. 24(4) 474–482.
[31] Şantaş F, Işık O, Çilhoroz Y. Hemşirelerin İş Yaşam Kalitesi, İş Motivasyonu ve Yaşam Tatmini Algıları Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2018; 16(1): 64-76. Doi: ttp://dx.doi.org/10.11611/yead.374958.
[32] Bodur S, İnfal S. Nurses’ working motivation sources and related factors: A questionnaire survey. International Journal of Human Sciences, 2015; 12(1): 70-79. Doi:10.14687/ijhs.v12i1.2793.
[33] Uysal B, Ekici MA, Önal AC, Kulakoğlu E. Psikolojik Yıldırma (Mobbing) ve Çalışan Motivasyonu Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. BMIJ, 2019; 7(1): 280-307.
[34] Carretta CM, Ridner SH, Dietrich MS. Hope, Hopelessness, and Anxiety: A Pilot Instrument Comparison Study. Archives of Psychiatric Nursing, 2014; 28: 230–234.
[35] Vargas D, Dias APV. Depression prevalence in Intensive Care Unit nursing workers: a study at hospitals in a northwestern city of São Paulo State. Rev. Latino-Am. Enfermagem 2011; 19(5):1114-21.
[36] Güngör A, Uçman AG. Depression and hopelessness in Turkish healthcare workers: The moderating and mediating roles of meaning in life. Global Publıc Health, 2020; 15(2): 236–246.
[37] Ergün R, Ergün D, Ergan B. Yoğun Bakım Ünitesi Çalışanlarında Anksiyete ve Depresyon. Yoğun Bakım Derg 2016; 7: 93-98.
[38] Özsoylu S, Akyıldız B, Dursun A. Bir Üniversite Hastanesinde Çalışan Hemşirelerin Tükenmişlik Düzeyi ve Etkileyen Faktörler. J Pediatr Emerg Intensive Care Med, 2017;4:104-109. DOI: 10.4274/cayd.05925 .
[39] Cheng WJ, Cheng Y. Minor mental disorders in Taiwanese healthcare workers and the associations with psychosocial work conditions. Journal of the Formosan Medical Association, 2017;116:300-305.
[40] Mealer M, Jones J, Newman J, McFann KK, Rothbaum B, Moss M. The presence of resilience is associated with a healthier psychological profile in intensive care unit (ICU) nurses: Results of a national survey. International Journal of Nursing Studies , 2012; 49: 292–299.
[41] Luca M, Chisari CG, D’Amico E, Patti F. Hopelessness in Multiple Sclerosis: Psychological and Organic Correlates. Journal of Psychiatry and Psychiatric Disorders, 2019; 3 (6): 241-244.
[42] Ravindran OS, Shankar A, Murthy T. A Comparative Study on Perceived Stress, Coping, Quality of Life, and Hopelessness between Cancer Patients and Survivors. Indian J Palliat Care, 2019;25(3): 414–420. doi: 10.4103/IJPC.IJPC_1_19.
[43] Kaya Z, Oskay Ü. Stigma, hopelessness and coping experiences of Turkish women with infertility. Journal of Reproductive and Infant Psychology, 2019; 1-12. DOI: 10.1080/02646838.2019.1650904
[44] Hirsch JK, Hall BB, Wise HA, Brooks BD, Chang EC, Sirois FM. Negative life events and suicide risk in college students: Conditional indirect effects of hopelessness and self-compassion. Journal of Amerıcan College Health, 2019. DOI: 10.1080/07448481.2019.1692023.
[45] Nasrabadi AN, Khoobi M, Cheraghi MA , Joolaei S, Hedayat MA. The lived experiences of clinical nurse managers regarding moral distress. J Med Ethics Hist Med, 2018; 11(13):1-10.
[46] Oflaslı F., Erdem M., “Denizli İlinde Sahada Çalışan Ebelerde İş Doyum Düzeylerinin Belirlenmesi" Hemşirelik Forumu Dergisi, Mayıs-Haziran, 2004.