Ölü Doğumların CBS ile Analizi ve Yorumlanması : Kocaeli İli Örneği

Dünyada gittikçe artan bir sağlık problemi olan ölü doğumlar, çeşitli ve değişen çevresel ve genetik parametrelere bağlı olarak yüksek oranlara ulaşmaktadır. Bu çalışmada Kocaeli ilinde belli bir yıla ait ölü doğum hızları ile dağılımlarının CBS ile konumsal analizinin yapılması hedeflenmiştir. CBS yazılımı ile ölü doğum hızlarına ilişkin verilerin ilçe bazında dağılımları, çalışma bölgesindeki coğrafik değişimi ve konumsal örüntüsü incelenmiş ve çevresel faktörler açısından yorumlanmıştır. İlçeler arasında ölü doğum hız oranları karşılaştırılarak veriler arasındaki ilişkiler incelenmiş ve tematik haritalar yardımıyla gösterilmiştir. Ölü doğum hızları ve coğrafik dağılımının incelenmesinde CBS’nin potansiyelinin değerlendirilmesi ve CBS bazlı makro düzeydeki analizler ve stratejik planlama için tanımlayıcı özelliklerin belirlenmesinde yararları ortaya konmuş ve bunun yanı sıra çalışma bölgesinden kaynaklanan bazı kısıtlamalar ele alınmış ve önerilerde bulunulmuştur

Anahtar Kelimeler:

Ölü doğum, coğrafi bilgi sistemi, halk sağlığı, konumsal veri, perinatal.

Analysis and Interpretation of Mortality Rates with GIS: A Case Study Of Kocaeli Province

Analysis and Interpretation of Mortality Rates with GIS: A Case Study Of Kocaeli ProvinceThe paper presents an analysis of perinatal mortality using GIS to determine the spatial patterns of infant deaths in Kocaeli province in Turkey. The study demonstrates the capability and utility of GIS to clarify the distribution of perinatal mortality rates. Since the city has a dense industrialization and health risky environment it is useful to investigate the infant death distributions in the region. Such risk factors contributing to spatial variation of infant mortality were examined in the region. County areas defined as having high rates are shown to be sensitive to the such risk factors. Our analysis showed that many complex demographical and socio-economic factors should be associated with infant mortality rates to identify the geographical patterns of mortality. Implementation within GIS of spatial tools suitable for fetal death data showed efficiency of GIS in perinatal mortality surveillance

Keywords:

Infant mortality, Geographic Information Systems, public health, spatial data, perinatal,

PDF

___

ANSELIN L.: Exploring Spatial Data with GeoDa: A Work- book, Spatial Analysis Laboratory Department of Geography, University of Illinois, 2005, Urbana, IL 61801.
BELL R., GLINIANAIA S. V., RANKIN J., WRIGHT C., PEARCE M. S., PARKER L.: Changing patterns of perinatal death, 1982-2000: a retrospective cohort study, Arch. Dis. Child Fe- tal Neonatal Ed. 89 (2004), 531-536.
ERDEM G.: Perinatal mortality in Turkey. Paediatric & Perina- tal Epidemiology, vol.17(2003), 5-17.
FORAN A., DEMPSEY E., WATTERS A., GORMALLY S. M.: Irish neonatal mortality-12 years on. Ir.Med. Journal, vol 95 (2002), 267-270.
FORSSAS E., GISSLER M., SHVONEN M., HEMMIKI E.: Mater- nal predictors of perinatal mortality: the role of birthweight, International Journal of Epidemiology. 28 (1999),475-478.
GILBOA SM, MENDOLA P, OLSHAN AF, LANGLOIS PH, SAVITZ DA , LOOMIS D.: Relation between Ambient Air Quality and Selected Birth Defects, Seven County Study, Texas, 1997-2000, American Journal Epidemiology, vol. 162(2005), 238-52.
GOLDENBERG R.L., KIRBY R., CULHANE J. F.: Stillbirth: a re- view. J. Maternal-Fetal and Neonatal Med. Vol:16, (2004), 79-94
KOCAELI SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ (2002) Kocaeli İli Sağlık İstatistikleri, 2002, Kocaeli
LAWN J., SHIBUYA K., STEIN C.: No cry at birth. Global es- timates of intrapartum stillbirths and intrapartum related neonatal deaths, Bulletin of the World Health Organization, 83(2005), 409-417.
LAWN J. E., YAKOOB M. Y., HAWS R. A., SOOMRO T., DARM- STADT G. L., BHUTTA Z. A.: 3.2 million stillbirths: epide- miology and overview of the evidence review, BMC Preg- nancy and Childbirth.vol:9(suppl 2), 2009, S2.
LITTLE R. E., WEINBERG C. R.: Risk factors for antepartum and intrapartum Stillbirth. American Journal of Epidemiol- ogy. Vol:137 (1993); 1177-89.
MCCLURE E. M., SALEEM S., PASHA O., GOLDENBERG R. L.: Stillbirth in developing countries: a review of causes, risk factors and prevention strategies, J Maternal-Fetal and Neonatal Med. ; 22, 3(2009), 183-90.
MOSS W., DARMSTADT G. L., MARSH D. R.: Research priori- ties for the reduction of perinatal and neonatal morbidity and mortality in developing country communities. J Perina- tol; 22(2002), 484-495.
OKYAY P., ATASOYLU G., METEOĞLU D., DEMIRÖZ H., ÇOBANOĞLU M., BESER E.: Aydin İlinde 2004 Yılı Bebek Ölümleri Ve Ölü Doğumlar: Bildirim Sorunları, Tanımlayı- cı Özellikleri Ve Nedenleri, Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 7, 2(2006) , 003-012.
RANDALL B., WILSON A.: Regional infant and child mortality Review Committee, The 2001 annual report of the Regional Infant and Child Mortality Review Committee. S D J Med ; 55(2002), 471-475.
RUSHTON G., ve LOLONIS P.: Exploratory spatial analysis of birth defect rates in an urban area, Statistics in Medicine, vol. 15 ( 1996), 717-726.
TASDELEN E., AKSOY F., ARVAS A.: Causes of fetal and neo- natal death. Turk J. Pediatr. , vol: 37 (1995), 201-207.
TNSA (1998). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Macro In- ternational. 1999, Ankara.
TNSA (2003). Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması, Ön Rapor. Ankara, Haziran 2004.
WHO (The World Health Report 1999): Making a Difference.WHO Publications, Geneva,1999, 13.
WHO (2006): Neonatal and Perinatal Mortality: country, re- gional and global estimates, World Health Organisation Press. Geneva.
WHO (2001) Definitions and Indicators in Family Planning, Maternal&Child Health and Reproductive Health. Repro- ductive, Maternal and Child Health European Regional Office. World Health Organisation.
URL-1.: www.ttb.org.tr/kutuphane/dilovasirpr.pdf, 20.02.2012 (erişim tarihi)