Erhan SEÇER, Onur KÖRTELLİ, Tuğçe Şirin KORUCU, Derya ÖZER KAYA

Fiziksel Engelli Çocukların Fonksiyonel Bağımsızlık ve Kaba Motor Fonksiyon Düzeyleri ile Ebeveynlerinin Psikolojik Durumları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi

Amaç: Bu çalışma; fiziksel engelli çocukların fonksiyonel bağımsızlık ve kaba motor fonksiyon düzeyleri ile ebeveynlerinin psikolojik durumları arasındaki ilişkiyi incelemek amacıyla gerçekleştirildi. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmaya, özel eğitim ve rehabilitasyon hizmeti alan 83 fiziksel engelli çocuk ve çocuğu ile bu çalışmaya katılmaya gönüllü olan ebeveynler dâhil edildi. Fiziksel engelli çocukların fonksiyonel bağımsızlık düzeyleri, Pediatrik Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü ile; kaba motor fonksiyon düzeyleri, Kaba Motor Fonksiyonel Sınıflandırma Sistemi ile; ebeveynlerin anksiyete ve depresyon düzeyleri ise Beck Anksiyete Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği ile değerlendirildi. Bulgular: Fiziksel engelli çocukların Pediatrik Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü, Kaba Motor Fonksiyonel Sınıflandırma Sistemi puanları ve ebeveynlerin yaşı ile ebeveynlerin Beck Anksiyete Ölçeği ve Beck Depresyon Ölçeği puanları arasında anlamlı bir korelasyon bulunmadı (sırasıyla; r=0,029, p=0,795; r=0,108, p=0,332; r=-0,014, p=0,896; r=-0,091, p=0,411, r=-0,017, p=0,880; r=0,010, p=0,926). Bununla birlikte, çocukların engellilik yaşı ile ebeveynlerin Beck Anksiyete Ölçeği puanları arasında pozitif yönde düşük bir korelasyon bulundu (r=0,297, p=0,006). Ayrıca, destekli ya da desteksiz bir şekilde yürüyebilen ve yürüyemeyen çocukların ebeveynlerinin anksiyete ve depresyon düzeyleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (sırasıyla, p=0,021, p=0,032). Sonuç: Fiziksel engelli bir çocuğa sahip ebeveynlerin, çocuğun engel yaşının artması ile anksiyete düzeylerinin arttığı sonucuna ulaşıldı. Ayrıca, yürüyemeyen çocuğa sahip olan ebeveynlerin, yürüyebilen çocuğa sahip olan ebeveynlere göre anksiyete ve depresyon düzeylerinin daha yüksek olduğu görüldü.

Anahtar Kelimeler:

Engelli çocuklar, sosyal anksiyete, depresyon

Investigation of the Relationship Between the Levels of Functional Independence and Gross Motor Function of Physically Disabled Children and the Psychological Status of Their Parents’

Objective: This study was conducted to investigate the relationship between the functional independence and gross motor function levels of physically disabled children and the psychological status of their parents. Material and Method: Eighty-three volunteer parents and their physically disabled children were included in this study. The functional independence and gross motor function levels of physically disabled children were assessed by Functional Independence Measure for Children and Gross Motor Functional Classification System; anxiety and depression levels of parents were assessed by Beck Anxiety Inventory and Beck Depression Inventory. Results: No significant correlation was found between Functional Independence Measure for Children, Gross Motor Functional Classification System scores of physically disabled children and the age of the parents and Beck Anxiety Inventory and Beck Depression Inventory scores of the parents (r=0.029, p=0.795; r=0.108, p=0.332; r=-0.014, p=0.896; r=-0.091, p=0.411, r=-0.017, p=0.880; r=0.010, p=0.926 respectively). However, a low positive correlation was found between the age of disability and the parents' Beck Anxiety Inventory scores (r=0.297, p=0.006, respectively). Also, significant difference was found between the anxiety and depression levels of the parents who had children who could walk and could not walk with or without support (p=0.021, p=0.032, respectively). Conclusion: It was concluded that parents who have a physically disabled child have an increased anxiety level as the age of the child's disability increases. Also, it was observed that parents who had children who could not walk had higher levels of anxiety and depression as compared to parents who had children who could walk.

Keywords:

Disabled children, social anxiety, depression,

PDF

___

Papavasiliou AS. Management of motor problems in cerebral palsy: a critical update for the clinician. Eur J Paediatr Neurol. 2009;13(5):387-396.
Tedroff K, Knutson LM, Soderberg GL. Synergistic muscle activation during maximum voluntary contractions in children with and without spastic cerebral palsy. Dev Med Child Neurol. 2006;48(10):789-796.
Henderson S, Skelton H, Rosenbaum P. Assistive devices for children with functional impairments: impact on child and caregiver function. Dev Med Child Neurol. 2008;50(2):89-98.
Doğan İ, Çitil M. Engelli Çocuk ve Ergenlerin Hakları El Kitabı, Kulaksızoğlu, Adnan, Editör, Çocuk Vakfı Yayınları, İstanbul, ss.27-45, 2011.
Özpak AM, Tekin O, Arslan İ, Gürhan B, Özdaş MS, Çelik M, et al. Engelli çocuk sahibi olan ebeveynlerin sağlıklı yaşam biçimi davranışlarının incelenmesi. Konuralp Med J. 2017;9(3):188-195.
Ören B, Aydın R. Engelli çocuğa sahip ebeveynlerde bakım veren yükü ve depresyon durumlarının incelenmesi. Celal Bayar Univ Health Sci Inst J. 2020;7(3):302-309.
Karakuş Ö, Kirlioğlu M. Engelli bir çocuğa sahip olmanın getirdiği yaşam deneyimleri: Anneler üzerinden nitel araştırma. Selçuk Univ Social Sci Inst J. 2019;(41):96-112.
Ulusoy S, Cantürk G, Çelik Z, Mutlu S, Kaya CC, Terzioğlu M, Yavuz KF. Engelli çocukların bakımverenlerinde başa çıkma tutumları ve depresif belirti düzeylerinin bakım yükü ile ilişkisi. J Cognit-Behav Psychother Res. 2021;10(1):1-11.
Aközlü Z, Ekim A. Engelli çocuklara sahip olan ailelerle yapılan hemşirelik lisansüstü tezlerinin incelenmesi: Sistematik Derleme. J Med Clin. 2020;3(2):85-98.
Tunç S, Özkardaş O. Otizmli çocuğu olan annelerde algılanan sosyal desteğin anksiyete ve ebeveyn tükenmişliği üzerindeki etkisi. J Social Sci Res. 2020;9(4):247-53.
Tura G. Engelli çocuğu olan ve çocuğu engelli olmayan annelerin anksiyete, depresyon ve psikolojik sağlamlık düzeylerinin incelenmesi. Dicle Univ Social Sci Inst J. 2017;9(18):30-6.
Valença MP, De Menezes TA, Calado AA, de Aguiar Cavalcanti G. Burden and quality of life among caregivers of children and adolescents with meningomyelocele: measuring the relationship to anxiety and depression. Spinal Cord. 2012;50(7),553-7.
Gemiköz M, Özgen M, Mutlu F. Serebral palsili çocuğa sahip annelerin anksiyete, depresyon ve yaşam kalitesi düzeyleri. J Curr Pediatr. 2020;18(1):114-24.
Softa Kaçan H. Engelli çocuğa sahip ebeveynlerin depresyon düzeylerinin incelenmesi. Kastamonu Educ J. 2013;21(2):589-600.
Hunt X, Braathen SH, Rohleder P. Physical Disability and Femininity: An Intersection of Identities. Physical Disability and Sexuality. Switzerland: Springer Nature; 2021. 61 p 12.
Msall M E, DiGaudio K, Rogers BT, LaForest S, Catanzaro NL, Campbell J, et al. The functional independence measure for children (WeeFIM) conceptual basis and pilot use in children with developmental disabilities. Clin Pediatr. 1994;33(7):421-30.
Aybay C, Erkin G, Elhan AH, Sirzai H, Ozel S. ADL Assessment of nondisabled Turkish children with the weefım instrument. Am J Phys Med Rehabil. 2007;86(3):176-82.
Palisano RJ, Rosenbaum P, Bartlett D, Livingston MH. Content validity of the expanded and revised gross motor function classification system. Dev Med Child Neurol. 2008;50(10):744-50.
Paulson A, Vargus-Adams J. Overview of four functional classification systems commonly used in cerebral palsy. Chil. 2017;4(4):30-40.
Beck AT, Epstein N, Brown G, Steer RA. An inventory for measuring clinical anxiety: psychometric properties. J Consult Clin Psychol. 1988;56(6):893-7.
Ulusoy M, Sahin NH, Erkmen H. The beck anxiety inventory: psychometric properties. J. Cogn. Psychother. 1998;12(2):163-72.
Erşan E. Hipnoterapinin obezite hastalarındaki depresyon ve anksiyete düzeylerine etkisi. Turk J Clin Psychiatry. 2020;23(3):343-51.
Beck AT, Ward C, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. Beck depression inventory (BDI). Arch Gen Psychiatry. 1961;4(6):561-71.
Hisli N. Beck depresyon envanterinin geçerliliği üzerine bir çalışma (A Study On The Validity Of Beck Depression Inventory.). J Psychol. 1988;6:118-22.
Lök N, Bademli K. Yetişkin bireylerde fiziksel aktivite ve depresyon arasındaki ilişkisinin belirlenmesi. Mustafa Kemal Univ J Social Sci Inst. 2017;14(40):101-10.
Hayran M, Hayran M. Sağlık Araştırmaları İçin Temel İstatistik. Ankara: Pelikan Kitabevi; 2020.
Dilek B, Batmaz İ, Karakoç, Sarıyıldız, M, Aydın A, Çavaş H, et al. Serebral palsili çocukların annelerinde depresyon ve yaşam kalitesinin değerlendirilmesi. Marmara Med J. 2013;26(2): 94-8.
Barış B, Bayram GA. Okul öncesi down sendromlu çocuklarda kaba motor fonksiyon seviyesi ve bağımsızlık düzeyinin ebeveynlerin yaşam kalitesi ile ilişkisi. Hacettepe Univ Fac Health Sci J. 2020;7(3):381-93.
Marx C, Rodrigues EM, Rodrigues MM, Vilanova LCP. Depression, anxiety and daytime sleepiness of primary caregivers of children with cerebral palsy. Revista Paulista de Pediatria. 2011;29:483-8.
Altındağ Ö, İşcan A, Akcan S, Köksal S, Erçin M, Ege L. Anxiety and depression levels in mothers of children with cerebral palsy. Turk J Phys Med Rehabil. 2007;53(1):22-4.
Scherer N, Verhey I, Kuper H. Depression and anxiety in parents of children with intellectual and developmental disabilities: A systematic review and meta-analysis. PloS one. 2019;14(7),e0219888.
Budak MA, Geçkil E. Kronik hastalığı olan çocukların annelerinin bakım verme yükü ile anksiyete-depresyon Düzeyinin belirlenmesi. Acıbadem Univ Health Sci J. 2020;(3):391-9.