BEDİR SAVAŞIYLA İLGİLİ MUCİZEVİ RİVAYETLERİN KUR’ÂN, HADİS VE TARİH VERİLERİNE GÖRE KRİTİĞİ

Bu makalede Bedir Savaşı’yla ilgili kaynaklarda yer alan birtakım olağanüstü rivayetler ele alınıp incelenmiştir. Öncelikli olarak savaşın ortaya çıkışıyla ilgili rivayetler, Kur’ân âyetlerinin verileri doğrultusunda ele alınmıştır. Ardından savaşla ilgili abartılı rivayetler kategorisinde sunulan Hz. Peygamber’in dua etmesi ve ardından meleklerle yardım gönderilmesi, meleklerin bizzat savaşıp savaşmadıkları sorunu, düşman sayısının az gösterilmesi, savaş öncesi yağmur yağması ve bu sayede Müslümanların işlerinin kolaylaşması, İblis’in (Şeytan) müşrikleri Müslümanlar aleyhine cesaretlendirmesi, savaşla ilgili müşriklerin gördükleri birtakım olağanüstü rüyalar, Kur’ân’da geçen duhân ve batşetü’l-kübrâ kavramlarının bu savaşla ilişkilendirilmesi gibi hususlar başta Kur’an, Hadîs ve erken dönem İslâm tarihi kaynaklarında yer alan veriler doğrultusunda ele alınıp incelenmiştir

The Critique of Extraordinary Narratives Regarding the War of Badr in Terms of the Qur’an, Hadith and Some Historical Data

This article examines some extraordinary narratives concerning the war of Badr taken place in some historical sources. Firstly, some narratives with regard to the reasons for the war are explained in light of the Qur’anic verses. Later, some extraordinary events such as the prayer of the Prophet Muhammad during the war of Badr, being sent help to the Muslim soldiers through angels, the question of whether the angels participated in the actual war or not, indicating the number of enemies as less than their actual numbers, raining before the battle such as making easy of Muslims’ deeds, the encouragement of the Satan for unbelievers againgst Muslims, some extraordinary dreams seen by the unbelievers, and making relations some concepts in the Qur’an with the war such as dukhan and batsha al-kubra, all of these extraordinary events are evaluated in light of the Qur’an, hadith and early sources of Islamic history

___

  • Kaynaklar Kaynaklar Kaynaklar::::
  • » Ateş, Süleyman, Yüce Kur’ân’ın Çağdaş Tefsiri, İstanbul 1990.
  • » Buhârî, Muhammed b. İsmail (256/870), es-Sahîh, İstanbul 1992.
  • » Bulut, Halil İbrahim, Kur’ân Işığında Mûcize ve Peygamber, İstanbul 2002.
  • » Dârimî, Abdullah b. Abdurrahman (255/869), es-Sünen, İstanbul 1992.
  • » Derveze, İzzet, Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı, çev. Mehmet Yolcu, İstanbul 1989.
  • » Ebû Dâvûd, Süleyman b. Eş’âs (275/888), es-Sünen, İstanbul 1992.
  • » Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dini Kur’an Dili, İstanbul, t.y.
  • » Esed, Muhammed, Kur’ân Mesajı; meal-tefsir, çev. Cahit Koytak-Ahmet Ertürk, İstanbul 2002.
  • » Fayda, Mustafa, ‘Bedir Gazvesi’, DİA, İstanbul 1992.
  • » Hamidullah, Muhammed, İslâm Peygamberi, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1993.
  • » ---------- Hz. Peygamber’in Savaşları, çev. Salih Tuğ, İstanbul 1981.
  • » İbn Hanbel, Ahmed (241/855), Müsned, İstanbul 1992.
  • » İbn Hişâm, Ebû Muhammed Abdulmelik b. Hişâm b. Eyyûb el-Hımyerî (218/833), es- Sîretü’n-Nebeviyye, nşr., Muhammed Muhyiddîn Abdulhamîd, Mısır 1963/1383.
  • » İbn İshâk, Muhammed b. İshâk b. Yesâr (151/768), Sîretu İbn İshâk, thk. M. Hamidullah, Konya 1981/1401.
  • » İbn Kayyim, Ebû Abdillah Muhammed b. Ebî Bekr (751/1350), Zâdü’l-Me’âd, thk. Şu’âyb Arnaûd, Abdulkadîr Arnaûd, Beyrut 1979.
  • » İbn Kesîr, Ebülfidâ (774/1372), Hadislerle Kur’an-ı Kerîm Tefsîri, çev. Bekri Karlığa- Bedrettin Çetiner, İstanbul 1985.
  • » İbn Sa’d, Ebû Abdillah Muhammed (230/845), et-Tabakâtü’l-Kübrâ, Dâru’s-Sadr, Beyrut, t.y.
  • » İbn Seyyidi’n-Nâs, Muhammed b. Ebî Bekr (734/1334), Uyûnu’l-Eser fî Funûnu’l-Meğâzî ve’ş-Şemâil ve’s-Siyer, Dâru’l-Ma’rife, Beyrut, t.y.
  • » İslâmoğlu, Mustafa, Hayat Kitabı Kur’an; Gerekçeli Meal-Tefsir, İstanbul 2008.
  • » Koçar, Musa, ‘Hz. Peygamber’in Savaşlarında Meleklerin Yardımı Problemi’, IV. Kutlu Do- ğum Sempozyumu; Tebliğler (19-20 Nisan 2001), Isparta 2001.
  • » Mâlik b. Enes, el-Muvattâ, İstanbul 1992.
  • » Müslim, Ebû’l-Huseyn İbnü’l-Haccâc el-Kuşeyrî (261/875), es-Sahîh, thk. Muhammed Fuad Abdulbaki, İstanbul 1992.
  • » Nesai, Ahmed b. Şuayb Ebû Abdurrahman (303/924), es-Sünen, İstanbul 1992.
  • » Özsoy, Ömer- Güler, İlhami, Konularına Göre Kur’an (Sistematik Kur’an Fihristi), Ankara 2006
  • » Öztürk, Mustafa, Ker’an-ı Kerim Meali; Anlam ve Yorum Merkezli Çeviri, Ankara 2008.
  • » Râzî, Ebû Abdillah Muhammed b. Ömer Fahruddîn, Mefâtihu’l-ğayb, Beyrut, t.y.
  • » Sarıçam, İbrahim, Hz. Muhammed ve Evrensel Mesajı, Ankara 2003.
  • » Şevkânî, Muhammed b. Ali (1834/1250), Fethu’l-kadîr, Mısır 1964/1383.
  • » Taberî, Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr, (310/992), Câmi’u’l-beyân fî tefsîri’l-Kur’ân, Beyrut 1972.
  • » --------, Târîhu’l-Ümem ve’l-Mülûk, Beyrut, t.y.
  • » Tirmizî, Muhammed b. İsâ (279/892), es-Sünen, İstanbul 1992.
  • » Topaloğlu, Bekir, ‘Batşe-i Kübrâ’, DİA, İstanbul 1992.
  • » Vâkıdî, Ebû Abdirrahmân b. Omer (207/882), Kitâbu’l-meğâzî, nşr. Marsden Jones, Beyrut 1984/1404.
  • » Yavuz, Yusuf Şevki, ‘Esam, Ebû Bekir’, DİA, İstanbul 1995.
  • » Yurdagür, Metin, ‘Duhân’, DİA, İstanbul 1994.
  • » Zehebî, Şemsuddin Muhammed b. Ahmed b. Osman (748/1347), Târîhu’l-İslâm ve Vefeyâtü’l- Meşâhîri’l-A’lâm; el-Meğâzî, thk. Omer Abdüsselâm Tedmürî, Beyrut 1990/1410.
  • » Zemahşerî, Mahmûd b. Omer b. Muhmmed ez-Zemahşerî, el-Keşşâf ‘an Hakâikı Ğavamidı’t-tenzîl, Beyrut 1995.