Çocuk ve Gençlerin Televizyonda Maç İzleme Alışkanlıklarının Spordaki Şiddet Eylemlerine Etkileri

Medya ve iletişim alanında gelişen teknolojiler sporun ve özellikle futbolun ticarileşmesinde (endüstrileşmesinde) önemli bir rol oynamıştır. Medyanın görsel unsurlarından olan Televizyon kanalları, spora yatırdıkları büyük rakamları şifreli yayıncılık ile karşılamaya çalışırken, endüstrileşen sporda kulüpler için büyük ekonomik kazançlar yaratırmıştır. Türkiye’ye 1990’lı yıllardan itibaren yerleşen şifreli yayıncılık spor yayını değiştirdiği gibi spor seyircisi üzerinde önemli değişikler yaratmıştır. Bireyler gelir dağılımları ve ikamet durumlarına göre ya stadyumlara, ya da ev ve kafe/kıraathane/pastane gibi toplu izleme yerlerinde ücret ödeyerek müsabaka izlemeye başlamıştır. Özellikle kafe/kıraathane/pastane gibi toplu izleme yerleri ekonomik döngü sağladıkları gibi yeni bir kültür de oluşturmuştur. Bu çalışmanın amacı, gençlerin ve çocukların maç izleme alışkanlıklarının patolojik (anormal, şiddet, kriminal) davranışları sergilemede etkili olup olmadığını ortaya koymaktır. Çalışmada kafe/kıraathane/pastane gibi toplu izleme mekânları ile ev ortamlarında maç izleyen; değişik yaş, cinsiyet ve gelir dağılıma sahip bireylerin tuttukları takıma, rakip takıma ve hakemlere yönelik bakış açıları karşılaştırılmaya çalışılmaktadır. Bunun için Batman ilinde ikamet eden, lisede öğrenim gören 13-19 yaş aralığında bulunan 110 kız, 206 erkek öğrenciye 24 sorudan oluşan bir anket uygulanmıştır. Anket çalışmasından elde edilen veriler SPSS 21.0 programı ile analiz edilmiştir. Çalışma örnekleminde yer alan çocuk ve gençlerin fanatizme dair olumlu algılarının olduğu görülmüştür. Kızların % 65,5’i, erkelerin de % 68’i kendilerini fanatik olarak gördüklerini belirtmiştir. Bireylerin % 27,8’i televizyon ekranlarındaki bütün maçları izlediklerini, % 56’sı bazı maçları izlediklerini, % 16,1’i ise çok az müsabaka izlediklerini beyan etmiştir. Söz konusu çalışmada en önemli hususlardan biri maç izleme sıklığı fazla olan bireylerin tuttukları takıma, rakip takıma ve hakemlere daha fazla küfrettiklerini ve maç izlerken etrafındaki nesnelere zarar verdiklerini söylemeleridir. Yine kafe/kıraathane/pastane gibi toplu izleme yerlerinde müsabaka seyreden çocuk ve gençler, ev ortamlarında aile üyeleriyle beraber maç izleyenlere göre kendi takımlarına, rakip takıma ve hakemlere karşı daha saldırgan olduklarını, küfrettiklerini; maç izleme esnasında nesnelere zarar verdiklerini beyan etmiştir

The Effects of the Habits of Children and Teenagers Watching Matches on Television to the Violence Actions at Sport

The technologies developed in media and communication areas have played an important role in commercialization (industrialization) of sport and especially football. While television channels which are visual elements of media, create great economic incomes for clubs in industrialized sports, they tired to meet the great numbers that they invested in sport with ciphered broadcast. Ciphered broadcast which settled in Turkey as of 1990 both changed the sports broadcast and create important changes on sport spectators. Individuals ,according to their income distributions and residence stiuations, started to watch the contests via making payment whether in the stadiums or at home and public watch places such as coffee houses/cafes/cake shops . Public watch places especially such as coffee houses/cafes/cake shops both provide economic cycle and constitute a new culture. The aim of this study is to present whether the habits of children and teenagers’ watching contests are effective in displaying pathological (abnormal, violence, criminal) attitudes or not. In this study, the viewpoints of individuals, who watch the matches in public watch places such as coffee houses/cafes/cake shops and home atmosphere and are in different ages, genders and have different incomes, towards their own teams, rivals and referees are tried to be found out. For this, a questionnaire consists of 24 questions was applied to the 110 female students and 206 male students who are between 13-19 years old and reside in Batman. The datas obtained from the questionnaire study were analyzed with SPSS 21.0 program. It was seen that the children and teenagers who took part in the study sample have a positive perception as to fanaticism. % 65,5 of females, and % 68 of males pointed out that they regard themselves as fanatic. % 27,8 of individulas declared that they watch all the contests on TV, % 56 of them declared that they watch some of the contests and % 16,1 of them declared that they watch very few contests. One of the most important points in the study mentioned is that the individulas who watch the matches more offen say that they swear more to the teams they supported, to the rivals and referees and give harm to the objects while they watch a match. Also the children and teenagers who watch the contests in public watch places such as coffee houses/cafes/cake shops, compared to the individuals who watch the matches with the family members in a home atmosphere, declared that they are more aggressive towards their own teams, rivals and referees and they swear more and give harm to the objects while they watch a match.

___

  • Arık MB (2008). “Futbol ve Televizyon Bağı: Simbiyoz Beslenme” İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26: 197-222.
  • Çetin C (2003). Televizyon-Futbol (Spor) Birlikteliğinde Belirsizlik İlkesinin Gerekliliği: Fransa Modeli, Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 2003, I (2):111-116.
  • Doğan O (2005), Spor Psikolojisi, Adana:Nobel Kitapevi.
  • Erkal ME, Güven Ö, Ayan D (1998), Sosyolojik Açısından Spor, İstanbul:Der Yayınları.
  • Koçer M (2012), Futbol Derneklerine Üye Olan Taraftarların Şiddet ve Holiganizm Eğilimlerinin Belirlenmesi: Kayseri Örneği Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 32:111-135.
  • Şahin HM (2003), Sporda Şiddet ve Saldırganlık, Ankara:Nobel yayın dağıtım.
  • Şeker M, Gölcü A (2008), “Futbolun Televizyonda Yeniden Üretimi” İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 26:115-134.
  • Talimciler A (2010), Sporun sosyolojisi Sosyolojinin Sporu, İstanbul:Bağlam yayınları.
  • Tilly C (2009), Kolektif Şiddet Siyaseti, Ankara: Phoenix yayınevi.
  • Ünsal B, Ramazanoğlu F (2013), Spor Medyasının Toplum Üzerindeki Sosyolojik Etkisi (2013), Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 2 (1):36-46.
  • www.ligtv.com
  • www.hurriyet.com.tr/ekonomi/13473866.asp