İnfertil bireylerde travma sonrası gelişimi etkileyen faktörlerin incelenmesi

Bu araştırmanın amacı, infertilite gibi travmatik bir yaşam olayı sonucu oluşan pozitif değişimleri ele almaktır. Bu bağlamda infertil bireylerde travma sonrası gelişim olgusu ve bu olguyu etkilediği düşünülen sosyodemografik ve hastalıkla ilişkili değişkenler, algılanan sosyal destek ve başa çıkma yöntemleri incelenmektedir. Araştırmanın örneklemini 70 intertil birey oluşturmuştur. Araştırma sonucunda infertil bireylerin ortalamanın üzerinde travma sonrası gelişim gösterdikleri görülmüştür. Algılanan sosyal destek ölçeği toplam puanları ve “aileden alınan sosyal destek” alt boyutu ve başa çıkma yolları ölçeği toplam puanları ve “kaderci başa çıkma”, “iyimser- sosyal destek arayıcı başa çıkma” ve “problem çözmeye yönelik başa çıkma” alt boyutu arasında pozitif anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları ilgili literatür çerçevesinde tartışılarak sınırlılıklar ve öneriler belirtilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İnfertilite, Travma Sonrası Gelişim, Travma, Algılanan Sosyal Destek, Başa Çıkma Yolları

Examination of factors related with posttraumatic growth in infertile individuals

This study aimed to address the positive changes caused by a traumatic life event like infertility. It examined post-traumatic growth in infertile individuals, sociodemographic and disease-related variables, perceived social support and coping ways thought to influence this phenomenon. The study sample consisted of 70 infertile individuals. We found that infertile individuals showed an above-average post-traumatic growth. Significant positive correlations were found between total scores for perceived social support scale and support from family subscale, as well as between scores for coping strategies and fatalistic coping, optimistic- seeking social support and problem-solving coping styles. The results of the study were discussed and compared with the previous work in the relevant literature.

Keywords:

Infertility, Post-traumatic growth, Trauma, Perceived social support, Coping ways,

PDF

___

Bayraktar, S. (2008). Kanser Hastalarında Travma Sonrası Gelişim Olgusunun ve Etkileyen Faktörlerin İncelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Berghuis, J.P. & Stanton, A.L. (2002). Adjustment to a Dyadic Stressor: A Longitudinal Study of Coping and Depressive Symptoms in İnfertile Couples over an İnsemination Attempt. Jour-nal of Consulting and Clinical Psychology, 70 (2), 433- 438.
Cordova, M.J., Cunningham, L.L.C., Carlson, C.R. & Andrykowski, M.A. (2001). Posttrauma-tic Growth Following Breast Cancer: A Controlled Comparison Study. Health Psychology, 20(3), 176- 185. Retrieved December, 27, 2012, PsycNET veritabanı.
Dirik, G. (2006). Posttraumatic Growth and Psychological Distress Among Rheumatoid Arthritis Patients: An Evaluation with in the Conservation of Resources Theory. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: ODTÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Dürü, Ç. (2006). Travma Sonrası Stres Belirtileri ve Travma Sonrası Büyümenin Çeşitli Değiş-kenler Açısından İncelenmesi ve Bir Model Önerisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Eker, D. & Arkar, H. (1995). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikoloji Dergisi, 101 (34), 45- 55.
Eker, D., Arkar, H. & Yaldız, H. (2001). Çok Boyutlu Algılanan Sosyal Destek Ölçeğinin Göz-den Geçirilmiş Formunun Faktör Yapısı, Geçerlik ve Güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 12 (1), 17- 25.
Folkman, S. & Lazarus, R.S. (1985). If İt Changes İt Must be a Process: Study of Emotion and Coping during Three Stages of a College Examination. Journal of Personality and Social Psyhology, 48 (1), 150- 170. Retrieved January, 25, 2013, PsycNET veritabanı.
Harvey, J.H., Stein, S.K., Olsen, N. & Roberts, R.J. (1995). Narratives of Loss and Recovery from a Natural Disaster. Journal of Social Behavior and Personality, 10 (2), 313- 330. Retrieved May, 10, 2013, PubMed veritabanı.
Hirsch, A.M. & Hirsch, S.M. (1995). The Long-Term Psychosocial Effects of İnfertility. Jour-nal of Obstetric, Gynecologic, and Neonatal Nursing, 24 (6), 517- 522. Retrieved May, 17, 2013, PubMed veritabanı.
Karancı, N.A., Alkan, N., Akşit, B., Sucuoğlu, H. & Balta, E. (1999). Gender Differences in Psychological Distress, Coping, Social Support and Related Variables Following the 1995 Dinar (Turkey) Earthquake. North American Journal of Psychology, 1 (2), 189- 204.
Kesimci, A. (2003). Percieved Social Support, Coping Strategies and Stres-Related Growth as Predictors of Depression and Hopelessness in Breast Cancer Patients. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Ankara: ODTÜ. Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kondaveeti, N., Hamilton, J., Maher, B., Kirkham, C., Harrison, R.F. & Mocanu E.V.(2011). Psychosocial Trends in Couples Prior to Commencement of in Vitro Fertilisation (IVF) Treatment. Human Fertility, 14 (4), 218- 223. Retrieved May, 17, 2013, PubMed veritabanı.
Martins, M.V., Peterson, B.D., Almeida, V.M. & Costa, M.E. (2011). Direct and İndirect Ef-fects of Perceived Social Support on Women's İnfertility-Related Stress. Human Reproduction, 26 (8), 2113- 2121.
Oğuz, D. H. (2004). İnfertilite Tedavisi Gören Kadınlarda İnfertilitenin Ruh Sağlığına, Evlilik İlişkileri ve Cinsel Yaşama Etkileri. Yayınlanmamış Uzmanlık Tezi. İstanbul: Bakırköy Prof. Dr. Mazhar Osman Ruh Sağlığı ve Sinir Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi.
Özçelik, B., Karamustafalıoğlu, O. & Özçelik, A. (2007). İnfertilitenin Psikolojik ve Psikiyatrik Yönü. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 8 (2), 140- 148.
Özlü, A. (2007). Şizofreni Hastalarına Bakım Verenlerde Yük ve Travma Sonrası Gelişim ile İlgili Özellikler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kocaeli: Kocaeli Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Paul, M.S., Berger, R., Berlow, N., Rovner-Ferguson, H., Figlerski, L., Gardner, S. & Malave, A.F. (2010). Posttraumatic Growth and Social Support in İndividuals with İnfertility. Human Reproduction, 25 (1), 133- 141. Retrieved May, 15, 2013, Oxford Journals veritabanı.
Peterson, B.D., Pirritano, M., Christensen, U., Boivin, J., Block, J. ve Schmidt, L. (2009). The Longitudinal İmpact of Partner Coping in Couples Following 5 Years of Unsuccessful Fertility Treatments. Human Reproduction, 24 (7), 1656- 1664. Retrieved May, 17, 2013, PubMed veri-tabanı.
Siedentopf, F., Tariverdian, N., Rücke, M., Kentenich, H., & Arck, P.C. (2008). Immune Status, Psychosocial Distress and Reduced Quality of Life in İnfertile Patients with Endometriosis. American Journal of Reproductive İmmunology, 60 (5), 449- 461.
Tedeschi, R.G. & Calhoun, L.G. (2004). Posttraumatic Growth: Conceptual Foundations and Empirical Evidence. Psychological Inquiry, 15 (1). 1-18.
Terzioğlu, F. (1998). Yardımcı Üreme Tekniklerine Başvuran Çiftlerin Danışmanlık Gereksinimlerinin Belirlenmesi ve Hemşirenin Danışmanlık Hizmetinin Etkinliğinin İncelenmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
Turner-Sack, A.M., Menna, R., & Setchell, S.R. (2012). Posttraumatic growth, coping strategies, and psychological distress in adolescent survivors of cancer. Journal of Pediatric Oncology Nursing, 29 (2), 70- 79. Retrieved May, 17, 2013, PubMed veritabanı.
Tüfekçi, S. (2011). Trafı̇k Kazası Geçirmı̇ş Kı̇şilerin Dünyaya İlişkin Varsayımları, Travma Sonrası Stres Belı̇rtı̇lerı̇ ve Travma Sonrası Gelı̇şim Düzeylerinin İncelenmesı̇. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul: Maltepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Psikoloji Anabilim Dalı.
Whiteford, L.M. & Gonzales, L. (1995). Stigma: The Hidden Burden Of İnfertility. Social Sci-ence & Medicine, 40 (1), 27- 36. Retrieved, January, 3, 2013, PubMed veritabanı.
Yılmaz, B. (2006). Arama Kurtarma Çalışanlarında Travma Sonrası Stres Belirtileri ve Travma Sonrası Büyüme ile İlişkili Değişkenler. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.

International Journal of Social Sciences and Education Research-Cover

Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
Başlangıç: 2015
Yayıncı: Mahmut DEMİR

Arşiv