Makalede dindarın dine yabancılaşması veya dinin özünden ve özgünlüğünden sapması anlamına gelen bid’at ve hurafe konuları ele alınmıştır. Bu iki hususun tam olarak bilinebilmesi için de öncelikle dinin özünü ve özgünlüğünü temsil eden sünnete yer verilmesi gereği açıktır. Sünnet özellikle anlam çerçevesi ve oluşum süreci noktasından ele alınırken bid’at ve hurafe mana ve mahiyetlerinin yanı sıra ortaya çıkış nedenleri noktasından da incelenmiştir. Ayrıca çoğu zaman birbirine karıştırılan hurafe ile bid’at arasındaki farklara dikkat çekilmiştir. Bu çalışmayla dinin özgünlüğünü temsil eden sünnet ile yabancılaşmayı temsil eden bid’at ve hurafe arasındaki temel ayrımı ortaya koymak hedeflenmiştir.
Bid’ah and superstitions, which means deviation from essence of religion, is the topic of this article. In order to understand this point truly, it essential to focus on Sunnah, which represent the essence of religion. Bid’ah and superstitions are evaluated in terms of their origins and meanings. Besides, differences between bid’ah and superstitions are highlighted in this article. In this study, the aim is to differentiate Sunnah, essence of religion, and bid’ah and superstitions, representations of alienation.
___
Abdulkahir el-Bağdadî, Usûlü’d-dîn, İstanbul 1928.
Abdulkâhir es-Suhreverdî, Kitâbü avarifi’l-meârif, Daru’l-Kütübi’l-Arabî, Beyrut 1966.
Aclûnî, Keşfu’l-hafâ ve müzîlü’l-ilbâs, Beyrut 1405/1985.
Ahmed Emin, Fecru’l-İslâm, Kahire ts., Mektebetü’n-Nahda el-Mısrıyye.
Ali el-Kârî, Da’u’l-meâli alâ Bed’i’l-emâli, İstanbul 1985.
Aydınlı, Abdullah, Hadis Istılahları Sözlüğü, İstanbul 2006.
Beydavî, Envârü’t-tenzîl ve esrârü’t-te’vîl, Beyrut 2001.
Diyanet Aylık Dergi, Haziran 2006.
Ebû Bekir İbnü’l-Arabî, el-Avasım mine’l-Kavâsım, nşr. Ammar Talibî, Cezayir ts.
Ebu’l-Muîn en-Nesefî, et-Temhîd li kavâidi’t-Tevhîd, Kahire 1987.
Ebü’l-Muîn en-Nesefî, Tebsıratü’l-edille, nşr. H. Atay, Ş.A. Düzgün, Ankara 2003.
Fahreddîn er-Razî, et-Tefsîru’l-Kebîr, İhyau’t-Turasi’l-Arabî, Beyrut ts.
Gazzâlî, İhyâ’u ulûmi’d-dîn, Dâru’l-Kütübi’l-Arabî, Beyrut ts.
İbn Hişam, es-Sîretü’n-Nebeviyye, nşr. Ömer Abdusselam Tedmûrî, Beyrut 1408/1987.
İmam Rabbânî Ahmed es-Sirhindî, el-Mektûbât, Fazilet Neşriyat, İstanbul, ts.
Kandemir, Yaşar, Mevzu Hadisler, Ankara 1980.
Karadaş, Cağfer, Ana Hatlarıyla Kelam Tarihi, İstanbul 2015.
Karadaş, Cağfer, İslam’ın İnanç Yapısı, Bursa 2006.
Kuşeyrî, er-Risâle, nşr. Ma’ruf Zureyk-Ali Abdulhamid Baltaci, Beyrut 1410/1990.
Matüridî, Te’vilâtü Ehli’s-Sunne, nşr. Fatıma Yusuf el-Hıyemî, Beyrut 1425/2004.
Muhammed Huseyin Âl Kâşifü’l-Gıtâ, Aslu’ş-Şîa ve usûlühâ, Kahire 1377/1958.
Nasîruddîn et-Tûsî, Risâle fî kavâidi’l-akâid, nşr. Ali Hasan Hazım, Beyrut 1413/1992.
Nasîruddîn et-Tûsî, Tecrîdü’l-akâid, nşr. A.M.H. Süleyman, İskenderiye 1996.
Nevevî, Riyâzü’s-Sâlihîn, (Subhi Salih, Menhelü’l-varidîn ile birlikte),, Pamuk Yayınları Ofset Baskı, İstanbul 1990.
Sun’ullah Gaybî, Akâidnâme, İnebey Yazma Eserler Kütüphanesi, Bursa, no: 854/4, vr. 26-27.
Suyutî, Miftâhu’l-Cenne fi’l-İhticâc bi’s-Sunne, Medine 1408.
Uludağ, Süleyman, Tasavvuf Terimleri Sözlüğü, İstanbul 1991.
Zemahşeri, el-Keşşâf, el-Meketebetü’t-Tevfikiyye, Kahire ts.
http://www.hurriyet.com.tr/bunlar-da-bati-nin-hurafeleri-4708173 (13.03.2016; 22:04).