Fıkıh ile Tasavvuf Arasında: Bahâeddinzâde’nin Siyaset Düşüncesi, Enes Taş - Orkhan Musakhanov (İstanbul: Endülüs Yayınları, 2021, 223 sayfa)
İslam düşüncesinde siyaset, farklı disiplinleri bünyesinde barındırmakla beraber siyasetnâme türü eserleri, siyaset düşüncesinin müstakil bir şekilde ele alındığı eserler olarak değerlendirmek mümkündür. Siyasetnâmeler, devrin yöneticilerine yol gösterme niyetiyle kaleme alınmış önemli eserlerdir. Bu çalışmada incelenen eser, 16. Yüzyıl Osmanlı alimlerinden ve Halveti-Bayrami şeyhlerinden Muhyiddin Mehmed b. Bahâeddin, meşhur adıyla Bahâeddinzâde’nin, genel anlamda 16. Yüzyıldaki Osmanlı yönetimine dair aksaklıkları ve zaafları görme açısından, özel anlamda ise Bahâeddinzâde’nin siyaset tasavvurunu anlama açısından büyük bir öneme sahiptir. Bahâeddinzâde tespit edilebildiği kadarıyla Osmanlı Devleti’nin siyasi anlamda en kudretli olduğu zamanda, devlet nizamının ilmi ve hukuki sahada bozulmaya başladığını söyleyen ilk siyaset metni müelliflerinden biri olarak görülebilir. Editörlüğünü Yasin Apaydın’ın yaptığı, yazarlarının Enes Taş ve Orkhan Musakhanov’un olduğu, Fıkıh ile Tasavvuf Arasında: Bahâeddinzâde’nin Siyaset Düşüncesi adlı bu eser, 2021 yılında Endülüs Yayınlarından okuyucuya sunulmuştur. Eser, Bahâeddinzâde’nin eserleri ve düşüncesinin tanıtılmasına yönelik bir projenin ikinci kitabı olarak yayımlanmıştır. Projenin ilk kitabı, Yasin Apaydın ve Orkhan Musakhanov’un yazarlığını üstlendiği, Kelam ile Tasavvuf Arasında: Bahâeddinzâde ve Kader Anlayışı başlığını taşımaktadır. Bahâeddinzâde’nin hayatı ve eserlerine dair mevcut en kapsamlı bilgileri de ihtiva eden projenin birinci kitabı aynı zamanda onun kader düşüncesi, Ekberî gelenekle ilişkisi ve Kemalpaşazâde’ye (ö. 940/1534) yönelik eleştirileriyle daha zengin bir portresi için, okunması gereken kitap olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu değerlendirme yazısı ise Bahâeddinzâde’nin siyasete dair bahsi geçen eserini konu alacaktır.
Between Fiqh And Sufism: Bahāʼ al-Dīn Zādah's Political Thought, Enes Taş - Orkhan Musakhanov (İstanbul: Endülüs Publications, 2021, 223 Page)
Although politics in Islamic thought includes different disciplines, it is possible to evaluate political treatises type works as works in which political thought is handled in an independent way. Political treatises are important works that were written with the intention of guiding the rulers of the period. The work examined in this study is written by Muhyiddîn Mehmed b. Bahāʼ al-Dīn, with his famous name Bahāʼ al-Dīn Zādah, is of great importance in terms of seeing the flaws and weaknesses of the Ottoman administration in the 16th century in general and Bahāʼ al-Dīn Zādah in particular in terms of understanding the political imagination. As far as it can be determined, Bahāʼ al-Dīn Zādah can be seen as one of the first political text authors who said that the state order began to deteriorate in the scientific and legal field when the Ottoman Empire was at its most politically powerful. Between Fiqh and Sufism: Bahāʼ al-Dīn Zādah's Political Thought, edited by Yasin Apaydın and written by Enes Taş and Orkhan Musakhanov, was presented to the reader in 2021 from Endülüs Publications. The work has been published as the second book of a project aimed at promoting the works and thought of Bahāʼ al-Dīn Zādah. The first book of the project, which contains the most comprehensive information available on Bahâeddinzâde's life and works, is also a must read book for a richer portrait of Bahāʼ al-Dīn Zādah with his idea of destiny, his relationship with the Akbari tradition, and his criticisms of Kemalpaşazâde appears as. This review article will focus on the aforementioned work of Bahāʼ al-Dīn Zādah on politics.
___
- Begavî, Muhyissünne Ruknuddîn Ebû Muhammed Hüseyin b. Mes’ûd b. Muhammed el-Ferrâ. Mesabihü’s-sünne. thk. Abdurrahman Maraşlı vd. Beyrut: Dârü’l-ma’rife, 1978.
- Hâkim, Ebû Abdullah el-Hâkim en-Nîsâbûrî. el-Müstedrek ale’s-sahihayn. Thk. Mustafa Abdülkadir Atâ Beyrut: Dârü’l-kütübi’l-ilmiyye, 1990.
- İbn Âbidîn, Muhammed Emîn b. Ömer b. Abdilazîz el-Hüseynî ed-Dımaşkî. Reddü’l-muhtar ale’d-Dürri’l-muhtar. Çev. Ahmed Davudoğlu v.dğr. İstanbul: Şamil Yayınevi, 1982.
- İbn Kayyim el-Cevziyye, Ebû Abdullah Muhammed b. Ebû Bekr. et-Turuku’l-hükmiyye fî’s-siyâseti’ş-şeriyye. Beyrut: Mektebetü’l-Müeyyed, 1989.
- Kerimoğlu, Yusuf. Devlet ve Siyaset Üzerine Notlar, Ankara: Misak Yayınları, 2008.