Van Gölü Havzası' nda Domateslerden (Solanum lycopersicum) İzole Edilen Rhizoctonia solani Kühn’ nin Anastomosis Grupları ve Patojenitelerinin Belirlenmesi

Bu çalışma, 2013-2014 yıllarında Van Gölü Havzası’nda yetiştiriciliği yapılan domates (Solanum lycopersicum L.) bitkilerinden izole edilmiş Rhizoctonia solani Kühn izolatlarının anastomosis gruplarının belirlenmesi ve yörede en fazla yetiştirilen iki domates çeşidi (Alsancak ve Toprak) üzerinde patojenitelerinin ortaya konulması amacıyla yapılmıştır. Rhizoctonia solani, domateslerde şiddetli ürün kayıplarına sebep olan tüm dünyada yaygın olarak bulunan bir hastalık etmenidir. Havzadan izole edilen bütün R. solani izolatlarının AG-4 olduğu belirlenmiştir. İzolatların Alsancak ve Toprak çeşitleri üzerindeki patojeniteleri iklim odası koşullarında yürütülmüştür. Deneme, 5 tekerrürlü ve 2 tekrar olacak şekilde kurularak ekimden 10 hafta sonra hastalık şiddeti ve bitkilerin kök uzunlukları ölçülmüştür. Değerlendirme sonucunda bütün R. solani izolatların domates bitkilerinde farklı derecelerde hastalık oluşturdukları belirlenmiştir. En yüksek hastalık şiddeti Alsancak çeşidinde Rs8 nolu izolat ile, Toprak çeşidinde ise Rs12 nolu izolat en yüksek hastalık şiddetine sebep olmuşlardır. İzolatların çoğu, kontrol ile karşılaştırıldığında kök uzunluğunu azalttığı belirlenmiştir. R. solani izolatlarına Toprak çeşidinin dayanıklı, Alsancak çeşidinin ise duyarlı olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Anastomosis grup, patojenite, Rhizoctonia solani, domates

Determination of Anastomosis Groups and Pathogenicity of Rhizoctonia solani Kühn Isolates from Tomato (Solanum lycopersicum) in Lake Van Basin, Turkey

This study was conducted in Lake Van Basin during 2013-2014 years in order to detect Rhizoctonia solani Kühn of tomato (Solanum lycopersicum), and their disease reaction on two tomato cultivars. Alsancak and Toprak tomato cultivars have been widely planted in the province. Rhizoctonia solani is distributed all over the world and is capable of causing severe crop losses on tomatoes. All R. solani isolates from tomatoes were identified as members of AG-4. Pathogenicity test of R. solani isolates were evaluated on Alsancak and Toprak cultivars under greenhouse conditions. Disease severity and root length were evaluated 10 weeks after sowing. The experiment was conducted two times in five replications. At the end of the study, it was found that all tested isolates were able to infect tomato plants with different degrees of severities. For Alsancak, isolate No. Rs8 and for Toprak, isolate No. Rs12 showed significantly highest severity. Most of isolates reduced root length compared to control plants. Toprak was found to be resistant, Alsancak was found to be susceptible cultivars to R. solani.

Keywords:

Anastomosis grup, Rhizoctonia solani, Pathogenicity, Tomato,

PDF

___

Anonim, 2018. TÜİK., 2018 Türkiye İstatistik Kurumu. http://www.tuik.gov.tr/Start.do Erişim tarihi: 19.06.2018.
Aksu F, 1984. Çubuk Kazası Sebzeliklerinde Biber, Domates ve Patlıcanda Hastalık Oluşturan Etmenlerin Türleri, Belirtileri ve Yayılışları Üzerinde Araştırmalar. A.Ü. Zir. Fak. Bitki Koruma Bölümü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
Aşkın A, Katırcıoğlu YZ, 2008. Ankara ili Ayaş, Beypazarı ve Nallıhan İlçelerinde Domates Fideliklerindeki Çökerten Etmenlerinin Tespiti ve Patojenite Durumları. Bitki Koruma Bülteni, 48(2): 49-59.
Aydın MH, Turhan G, Göre E, 2011. Determination of some antagonists efficiency on the viability and the formation of sclerotia of Rhizoctonia solani on potato tubers. – Anadolu J. of AARI 21(2): 29-38.
Aydın MH, Turhan G, 2013. Patateste Rhizoctonia solani’ye karşı Trichoderma türlerinin etkinliği ve bazı fungisitlerle birlikte kullanılması. Anadolu Journal of Aegean Agricultural Research Institute, 23(1): 12-30.
Barış M, Gürcan A, 1976. Ankara ve çevresindeki domates, biber ve patlıcan fideliklerinde Rhizoctonia solani (Kühn) ve Pythium spp. nin önemi ve patojenite durumu üzerine araştırmalar. Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Diploma sonrası Yüksek Okulu İhtisas Tez Özetleri.
Bayar HD, 2018. Antalya İli Kumluca İlçesi Örtüaltında Yetiştirilen Domateslerde Görülen Fungal Hastalıkların Tespiti. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Blancard D, 2012. Tomato Diseases: Identification, Biology and Control. A Colour Handbook, Second Edition, CRS Press, Barcelona, Spain.
Boyraz N, Karaca İ, 1987. Konya yöresinde çökertene yakalanan bazı sebze fidelerinin köklerinden izole edilen fungus genuslarının bulunuş oranları ve tanımları üzerine bir araştırma. Selçuk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 1(2):6-16.
Bruehl GW, 1987. Soilborne plant pathogens. Macmillan, New York, 368: 191-193
Buhur N, 2014. Aydın ilinde çeşitli kültür bitkilerinden elde edilen patojen Rhizoctonia spp. izolatlarının anastomosis gruplarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Bitki Koruma Anabilim Dalı, 97, Aydın.
Demir S, Akköprü A, Erdinç Ç, Turkmen O, Şensoy S, Kabay T, 2005. Reactions of Melon Landraces Grown in the Lake Van Basin to the Physiologic Races (Race 1 and Race 2) of Fusarium oxysporum f.sp melonis. European Journal Of Hortıcultural Scıence, vol.71, pp.91-95.
Demirer Durak E, 2018. Anastomosis Groups, Pathogenicity and Biological Control of Rhizoctonia Species Isolated from Pepper (Capsicum annuum L.). Fresenius Environmental Bulletin, 27(6), 4198-4205.
Demirci E, Döken MT, 1995. Anastomosis groups of Rhizoctonia solani Kühn and binucleate Rhizoctonia isolates from various crops in Türkiye. The Journal of Turkish Phytopathology 24(2): 57-62.
Dixon GR, 1984. Vegetable crop disease, Macmillan, London.
Jones JB, Stall RE, Zitter TA, 1991. Compendium of Tomato Diseases. The American Phytopathological Society, p. 9-25- 73pp.
Kırbağ S, Parlak Y, 1996. Elazığ’da Yetiştirilen Bazı Sebzelerde Görülen Fungusların Tespiti ve Önemli Bulunanın Biyolojisi ve Savaşı Üzerine Araştırmalar, Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 8 (2), 69-81.
Kırbağ S, Turan N, 2006. Malatya’da Yetiştirilen Bazı Sebzelerde Kök ve Kökboğazı Çürüklüğüne Neden Olan Fungal Etmenler. Fırat Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 18 (2), 159-164, 2006.
Kuramae EE, Buzeto AL, Ciampi MB, Souza NL, 2003. Identification of Rhizoctonia solani AG 1-IB in lettuce, AG 4 HG-I in tomato and melon, and AG 4HG-III in broccoli and spinach, in Brazil. European journal of Plant Pathology, 109, 391-395.
Muyolo NG, Lıpps PE, Schmıtthenner AF, 1993. Reactions of dry bean, lima bean, and soybean cultivars to Rhizoctonia root and hypocotyl rot and web blight. Plant Disease, 77, 234-238.
Ogoshi A, 1975. Grouping of Rhizoctonia solani Kühn and their perfect stages. Review Plant Protection Research, 8, 93-103.
Ogoshi A, 1987. Ecology and pathogenicity of anastomosis and intraspecific groups of Rhizoctonia solani Kühn. Ann Rev. Phytopathology, 25: 125–143.
Ozan S, Maden S, 2004. Ankara ili domates ekiliş alanlarında solgunluk ve kök ve kökboğazı çürüklüğüne neden olan fungal hastalık etmenleri. Bitki koruma bülteni 2004, 44 (1-4):105-120 ISSN 0406-3597.
Ozan S, 2005. Ankara İli Domates Ekiliş Alanlarında Görülen Fungal Hastalıkların Tespiti (Yüksek Lisans Tezi, basılmış). Ankara Ünversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Ankara.
Ozan S, Aşkın A, 2006. Orta Anadolu Bölgesi Örtüaltı Sebze Alanlarında Görülen Fungal Hastalıklar Üzerine Çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni 46 (1-4): 65-75.
Parmeter JR, Sherwood Jr, RT, Platt WD, 1969. Anastomosis grouping among isolates of Thanatephorus cucumeris. Phytopathology, 59, 1270-1278.
Sharon M, Kuninaga S, Hyakumachi M, Naito S, Sneh B, 2008. Classification of Rhizoctonia spp. using rDNA-ITS sequence analysis supports the genetic basis of the classical anastomosis grouping. Mycoscience, 49, 93-114.
Şensoy S, Demir S,Türkmen Ö, Erdinç Ç, Demirer Durak E, 2012. Variation in the Reaction of Lake Van Basin Melon Genotypes to Fusarium oxysporum f. sp. melonis. International Journal of Agriculture and Biology, 14, 1024-1026.
Taheri P, Tarighi S, 2010. Riboflavin induces resistance in rice against Rhizoctonia solani via jasmonate-mediated priming of phenylpropanoid pathway, Journal of Plant Physiology :167 (3), pp. 201–208.
Tezcan H, Demir S, 1996. Van İlinin Kavun Yetiştirilen Topraklarında Fusarium Türlerinin ve Macrophomina phaseolina (Tassi) Goid'nın Mevcudiyeti ve İnokulum Yoğunlukları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, cilt.6, ss.159-163.
Tuncer G, Erdiller G, 1990. The identification of Rhizoctonia solani Kühn anastomosis groups isolated from potato and some other crops in Central Anatolia. J. Turk. Phytopath. 19(2): 89-93.
Willett, HJ, Wong JAL, 1980. The biology of Sclerotinia sclerotiorum, Sclerotinia trifoliorum and Sclerotinia minor with emphasis on specific nomenclature, Botanical Review, 46: 101-165.
Yalçın O, 1978. Ege Bölgesi’nde Domates tarımı yapılan sahalarda görülen domates solgunluğu kompleksinde fungal etmenlerin katkısı üzerinde arastırmalar. Bornova Bölge Zir. Müc. Arast. Enst. İzmir 64s.
Yıldırım E, 2017. Samsun İli Örtüaltı Sebze Yetiştirilen Alanlarda Rhizoctonia spp.’ne Ait Fungusların Anastomosis Gruplarının, Karakteristik Özelliklerinin ve Patojenitelerinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ondokuz Mayıs Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü
Yıldız M, Yıldız F, Delen N, 1991. Türkiye’de Sera Domateslerinde Kök Hastalıkları Etmenlerinin Saptanmasına Yönelik Çalışmalar. VI. Türkiye Fitopatoloji Kongresi,7-11 Ekim 1991, 183-186 s., İzmir.
Yıldız A, 1999. Aydın İli Domates Alanlarında Görülen Toprak Kaynaklı Fungal Hastalık Etmenleri, Yaygınlık Durumu ve Bazı Domates Çeşitlerinin Bu Etmenlere Karşı Reaksiyonlarının Belirlenmesi Üzerine Çalışmalar. ADÜ. Fen Bilimleri Enstitüsü.98 s.
Yıldız A, Döken MT, 2002. Anastomosis group determination of Rhizoctonia solani Kühn (Telemorph: Thanatephorus cucumeris) isolates from tomatoes grown in Aydın, Turkey and their disease reaction on various tomato cultivars. J. Phytopathology, 150:526-528.
Yücel S, 1994. Akdeniz bölgesi örtüaltı sebze alanlarında görülen fungal hastalıklar. Bitki Koruma Bülteni, 34: 23-34.