Türkçe Dersi Öğretim Programındaki Kök Değerler Çerçevesinde Aytül Akal Masallarının İncelenmesi

Bilişsel, duyuşsal, dilsel, toplumsal gelişim ve kişilik gelişiminin sağlıklı bir biçimde ilerleyebilmesi ve insanın “birey” olarak kendini ifade edebilmesi için çocukluk döneminde gereksinimlerine uygun nitelikte uyaranlarla etkileşimde bulunması gerekir. Çocuğun toplumsallaşma sürecinde farklı yaşam deneyimlerine tanıklık etmesi onun dilsel, bilişsel sosyal becerilerinin gelişmesinde yardımcıdır. Bu süreç çocuğun, evrensel ve ulusal değerleri özümseyip duyarlık ve değerler eğitimi kazanması açısından önemlidir. Bu noktada, çocuğa yardımcı olabilecek en temel ve en etkili araçlar çocuk edebiyatı ürünleridir. Benlik gelişimi, duyarlık ve değerler eğitiminin temellerinin atıldığı okulöncesi dönemlerde, çocuklar için hazırlanan yapıtların niteliği daha da önem taşımaktadır. Bu dönemde çocukların daha çok ilgi gösterdiği kitapların masal kitapları olmasından dolayı bu çalışmada Aytül Akal tarafından yazılan çağdaş masallar, Türkçe Dersi Öğretim Programında belirtilen “kök değerler” çerçevesinde irdelenmiştir. Betimsel nitelik taşıyan bu çalışmada veriler doküman incelemesi yoluyla toplanmıştır. İnceleme sonucunda masalların “adalet, dostluk, dürüstlük, özdenetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik” kök değerlerinin tamamını içerdiği belirlenmiştir. Bu bağlamda yazarın masallarına yönelik Türkçe Dersi Öğretim Programında yer alan kök değerleri aktaran ileti ve örnekler içerdiği; bu değerler aracılığıyla çocukların değerler eğitimi sürecine katkı sağlayabileceği söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Türkçe eğitimi, Çocuk edebiyatı, Değer aktarımı, Çağdaş masallar

Analysis of Aytül Akal’s Tales within the Framework of the Core Values in the National Turkish Language Curriculum

For children to have a healthy process of cognitive, emotional, linguistic, and social developments as well as express themselves as an individual, they need to be engaged in various stimuli in appropriate. Children go through different experiences during the socialition process and these exprerience help them develop their linguistic, cognitive, and social skills. This process is important for them to absorb universal and national values and gain sensitivity. At this point, the most basic and effective tools that can help children are literary works of children’s literature. The quality of the works prepared for children is even more significant in preschool periods when the foundations of self-development, sensitivity and values education are established. Since the books that children showed more interest in this period were tale books, modern tales written by Aytül Akal were analyzed within the framework of the “core values” specified in the National Turkish Language Curriculum. In this descriptive study, the data were collected through document review and analyzed via systematic content analysis. Results show that the analyzed tales contain all 10 core values of justice, friendship, honesty, self-control, patience, respect, love, responsibility, patriotism and benevolence. In this context, it can be stated that the author’s tales include moral messages and examples reflecting the core values emphasized in Turkish language education; therefore, they can contribute to children’s value education process.

Keywords:

: National Turkish Language Curriculum, core values,

PDF

___

Abacı, E. (2018). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak. Akal, A. (2016). Masal masal. Ankara: Uçanbalık Yayınları. Akıncı, B. (2019). Değerler eğitimi açısından Aytül Akal’ın çocuk romanlarının incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Aslan, C. (2019). Çocuk edebiyatı ve duyarlık eğitimi. Ankara: Pegem Akademi. Baran Yir, B. (2019). Bilgin Adalı’nın eserlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bülent Ecevit Üniversitesi, Zonguldak. Başar, R. (2019). Behiç Ak’ın çocuk kitaplarında değer eğitimi ve bu eserlerin Türkçe öğretimine katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya. Çelebi, V. (2018). Aytül Akal’ın çocuk romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gaziantep Üniversitesi, Gaziantep. Çelikten, F. (2019). Nezihe Meriç’in çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul. Ekşi, H. (2003). Temel insani değerlerin kazandırılmasında bir yaklaşım: karakter eğitimi programları. Değerler Eğitimi Dergisi, 1(1), 79-96. Gökçe, B. (2008). Gülten Dayıoğlu’nun çocuk öykülerinde değerler eğitimi ve öykülerin Türkçeye katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. İnönü Üniversitesi, Malatya. Gümüş, S. (2017). Değerler eğitimi bağlamında Aytül Akal’ın çocuk romanlarının analizi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul. Gürsoy Tavuş, Z. (2015). Gülten Dayıoğlu’nun hikâyelerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. Kantar, Ş. (2014). İlköğretim 4 ve 5. sınıf sosyal bilgiler dersinde 100 temel eser yoluyla değerler eğitimi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. Kavaklı, T. (2019). Mavisel Yener’in masal kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi, Afyon. Kavcar, C. (1999). Edebiyat ve eğitim. Ankara: Engin Yayınevi. Kumbasar, E. (2011). Muzaffer İzgü’nün romanlarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. MEB (2019). Türkçe dersi öğretim programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Oğuzkan, F. A. (1993). Eğitim terimleri sözlüğü. Ankara: Emel Matbaacılık. Oran, G. (2015). Yalvaç Ural’ın çocuk kitaplarında değer eğitimi ve bu eserlerin Türkçe öğretimine katkısı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Uşak Üniversitesi, Uşak. Senek, S. (2018). Aytül Akal’ın masallarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Akdeniz Üniversitesi, Antalya. Sever, S. (2012). Çocuk ve edebiyat. İzmir: Tudem Yayınları. Sever, S. (2015). Çocuk edebiyatı ve okuma kültürü. İzmir: Tudem Yayınları. Tokcan, F. (2017). Fazıl Hüsnü Dağlarca’nın çocuk şiirlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. Tursun, G. (2019). Serpil Ural’ın çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Bayburt Üniversitesi, Bayburt. Türk Dil Kurumu (2019). Türkçe sözlük. Ankara: TDK Yayınları. Yeniay, S. (2019). Behiç Ak’ın hikâyelerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Necmettin Erbakan Üniversitesi, Konya. Yıldırım, A. ve H. Şimşek, (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. Yılmaz, A. (2018). Değerler eğitimi bağlamında Aytül Akal’ın çocuk romanları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Hacı Bektaş Veli Üniversitesi, Nevşehir.