İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeği’nin (İÇOÖ) Geliştirilmesi, Geçerlilik ve Güvenilirliği
Bu çalışmada, yetişkin bireylerin iletişimde çözüm odaklılık düzeyini belirlemeye yönelik, geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Bu amaçla çözüm odaklı yaklaşımın, iletişim diğer bir ifade ile dilin kullanımı konusuna verdiği değer incelenmiştir. İletişim, çözüm odaklı yaklaşımın merkezindedir. Çözüme yönelmede ve ulaşmada dilin kullanımı belirleyici rol oynar. Çözüm odaklı dili kullanabilmek hem günlük hayatta hem de psikolojik danışmada probleme odaklanmak yerine çözüme odaklanmayı kolaylaştırabilir. Bu nedenlerle, çalışma kapsamında oluşturulan İletişimde Çözüm Odaklılık Ölçeği’nin (İÇOÖ) geliştirilmesi sürecinde; 18 yaş ve üzerinde, elverişli/ uygun örnekleme yoluyla ulaşılan, 237 erkek ve 226 kadın; toplam 463 yetişkin birey ile çalışılmıştır. Ölçeğin geçerlilik çalışması kapsamında kaynak tarama, uzman görüşü alma, pilot uygulama ve yapı geçerliliğini inceleme gerçekleştirilmiştir. Yapı geçerliliği kapsamında 223 bireyden elde edilen veriler SPSS 23.0 Programında Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ile değerlendirilmiştir. AFA sonucunda ölçeğin 17 madde ve üç faktörden oluştuğu tespit edilmiştir. AFA’nın ardından ölçek yeniden farklı bir yetişkin grubuna uygulanmıştır. Bu uygulama sonucunda 182 yetişkinin verisiyle Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) gerçekleştirilmiştir. DFA’da uyum indeksi değerleri ise RMSEA= .068 CFI= .92, IFI= .92, GFI=.88, AGFI=.83 olarak bulunmuş ve DFA sonucunda ölçeğin 17 maddeli ve üç alt ölçekli yapıda, kabul edilebilir uyum değerlerine sahip olduğu tespit edilmiştir. İÇOÖ’nün güvenilirliği Cronbach Alfa (iç tutarlılık) yöntemi ile incelenmiştir. Ölçeğin hesaplanan Cronbach Alfa katsayısı .87’dir. Bu değer, ölçeğin yüksek düzeyde güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak, yapılan analizler İÇOÖ’nün 18 yaş ve üzerindeki yetişkin bireylerin iletişimde çözüm odaklılıklarını belirlemek amacıyla kullanılabileceğini göstermiştir. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.
Development, Validity and Reliability of the Solution Focality in Communication Scale (SFCS)
In this study, it is aimed to develop a valid and reliable measurement tool todetermine the level of solution-focality in communication. For this purpose, thevalue given by the solution-focused approach to linguistic and communication hasbeen examined. Linguistic, in other words, communication is at the center of thesolution-focused approach. The use of linguistic plays a decisive role in orientingand reaching a solution. Using solution-focused linguistic can make it easier tofocus on the solution instead of focusing on the problem in both daily life andpsychological counseling. For these reasons, in the process of developing theSolution Focality in Communication Scale (SFCS), which was created within thescope of the study; 237 males and 226 females aged 18 years and over, availablethrough convenience sampling; it was studied with a total of 463 adults. Within thescope of the validity study of the scale, source scanning, expert opinion, pilotapplication and construct validity were examined. Data obtained from 223individuals within the scope of construct validity were evaluated by ExplanatoryFactor Analysis (EFA) in SPSS 23.0 Program. As a result of EFA, it wasdetermined that the scale consists of 17 items and four factors. After EFA, the scalewas applied to a different group of adults again. As a result of this application,Confirmatory Factor Analysis (CFA) was performed with the data of 182 adults.The fit index values in CFA were found as RMSEA = .068 CFI = .92, IFI = .92, GFI= .88, AGFI = .83, and as a result of CFA, the scale had acceptable fit values with17 items and three subscales has been determined. The reliability of the SFCS wasexamined by the Cronbach Alpha (internal consistency) method. The calculatedCronbach Alpha coefficient of the scale is .87. This value showed that the scale is ahighly reliable measurement tool. As a result, the analysis made showed that SFCScan be used to determine the solution-focused communication of adult individualsaged 18 and over. Findings were discussed in the light of the relevant literature.
___
- Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. USA: Pearson Education Limited.