Transaksiyonel Analiz Kuramı Kapsamında Bir Film İncelemesi: Kış Uykusu

Transaksiyonel Analiz (TA) bireylerin davranışlarını ve iletişim biçimlerini anlamak adına kapsamlı bir yaklaşım olarak görülmektedir. Kurama ait kavramların bir kısmını günlük hayatta fark etmek ve somutlaştırmak kolay olsa da, kuramın bazı soyut kavramlarını anlamak adına Kış Uykusu filminde yer alan örneklerin yararlı olacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada Kış Uykusu filmi doküman inceleme yöntemi ile analiz edilmiştir. İlk olarak film araştırmacılar tarafından bağımsız olarak birer kez izlenmiş, olası örnek sahneler gruplanmıştır. Araştırmacılar tarafından ilgili sahneler tekrar izlenmiş ve TA yaklaşımına göre örnekler not edilmiştir. Araştırmacılar örneklere ilişkin görüşlerini tartışmış ve görüş birliğine varmışlardır. Filmde yer alan sahnelerden kurama ait Ego Durumları, Transaksiyonlar, Temas İletileri, Zamanı Yapılandırma, Yaşam Pozisyonları ve Senaryo Analizi kavramlarına ait örnekler bulunmuştur. Sonuç olarak Kış Uykusu filmi TA yaklaşımı kavramlarına dair unsurlar bulunduran bir eserdir. Eser, kuramın özellikle Oyun Analizi, Temas İletileri ve Senaryo Analizi gibi anlaması görece zor olan kavramlarını somutlaştırmak adına eğitim uygulamalarında kullanılabilir. Eğitim içeriğinde TA yaklaşımı bulunan lisans ve lisansüstü programlarda Kış Uykusu filminin izlenmesinin ve kuram kapsamında tartışılmasının yararlı olacağı düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

transaksiyonel analiz, film, iletişim, döküman analizi

A Movie Review in the Scope of Transactional Analysis Theory: Winter Sleep

Transactional Analysis (TA) is seen as a comprehensive approach to understand individuals' behaviors and communication styles. Although it is easy to realize and concretize some of the concepts of the theory in daily life, it is thought that the examples in the movie Winter Sleep will be useful in order to understand some abstract concepts of the theory. In this study, Winter Sleep was analyzed by document analysis method. First, the film was watched independently by the researchers once, and possible sample scenes were grouped. The relevant scenes were watched again by the researchers and the examples were noted according to the TA. The researchers discussed their views on the samples and reached a consensus. From the scenes in the movie, examples of the concepts of Ego States, Transactions, Strokes ,Time Configuration, Life Positions and Scenario Analysis were found. Winter Sleep is a movie that contains elements of TA approach. The movie can be used in educational applications to embody the concepts of theory that are relatively difficult to understand, especially Game Analysis, Strokes and Scenario Analysis. It is thought that it will be useful to watch the movie Winter Sleep and discuss it within the scope of theory in undergraduate and graduate programs that have TA approach in the education content.

Keywords:

transactional analysis, communication, movie, document analysis,

PDF

___

Alisinanoğlu. F., & Köksal, A. (2000). Gençlerin ben durumları (ego state) ve empatik becerilerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18, 11-16.
Akbağ, M., & Deniz, L. (2003). Öğretim elemanı ve öğretmen adaylarının birbirlerine yönelik algıları: Transaksiyonel analiz açısından bir değerlendirme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 3(2), 263-293. https://doi.org/10.20488/sanattasarim.529225
Akkoyun, F. (2007). Psikolojide işlemsel çözümleme yaklaşımı Transaksiyonel Analiz (3.baskı). Nobel Yayın Dağıtım.
Aslan, M. (2013). Gerçekçi sinema perspektifinden Nuri Bilge Ceylan’ın Koza, Kasaba ve Mayıs Sıkıntısı filmlerinin incelenmesi. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4 (2), 157-174.
Aydın, E. (2015). Transaksiyonel Analiz Terapisi. E.H. Türkçapar &E. Köroğlu (Eds.), Psikoterapi yöntemleri-kuramlar ve uygulama yönergeleri (2.baskı, s. 215-229). HYB Yayınları.
Berne, E. (1961). Transactional Analysis in psychotherapy: A Systematic ındividual and social psychiatry. Grove Pres Inc.
Berne, E. (1962). Classification of positions. Transactional Analysis Bulletin, 1(3), 23.
Berne, E. (1964). Games people play: The psychology of human relationships. Grove Press.
Berne, E. (1975). What do you say after you say hello? (19th ed.). Corgi.
Ceylan, N.B. (Yönetmen). (2014). Kış Uykusu [Film]. NBC Film; Zeynofilm; Bredok Film Production; Memento Films.
Corbetta, P. (2003). Social research: Theory, methods and techniques. SAGE Publications.
Cornell, W.F. (2019). At the interface of Transactional Analysis, psychoanalysis and body psychotherapy (1st Ed.). Routledge.
Corey, G. (2016). Theory and practice of group counseling. Brooks/Cole Publishing.
Çelikel, B. (2021). Transaksiyonel Analiz yaklaşımı bağlamında bir film analizi: Ölü Ozanlar Derneği. Sosyal Sağlık Dergisi, 1 (1) , 21-44 https://dergipark.org.tr/tr/pub/sosyalsaglik/issue/72460/1169666
Dökmen, Ü. (2004). İletişim çatışmaları ve empati (22. Baskı). Sistem Yayıncılık.
Düşgör, B., Erbahar, A. & Sarı, A. S. (2021). Mazoşizm, melankoli ve aşk: Masumiyet ve Kader filmleri üzerine psikanalitik bir inceleme. AYNA Klinik Psikoloji Dergisi, 8(1), 143-160. https://doi.org/10.31682/ayna.790889
Forster, N. (1994). The analysis of company documentation. C. Cassell & G. Symon (Ed.), Qualitative methods in organizational research, a practical guide (p. 147-166). SAGE Publication.
Geray, H. (2006). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş iletişim alanından örneklerle. Siyasal Kitabevi.
Harris, T. A. (2017). Ben Ok'im - Sen Ok'sin. (H. Uğur, N. Sağlam & D. Akıncı, Çev.). İstanbul: Okuyan Us Yayınları (1967).
Johnsson, R. (2011). Transactional Analysis psychotherapy: Three methods describing a transactional analysis group therapy. [Unpublished doctoral dissertation]. Lund University.
Karahan, F., & Sardoğan, M. (2020). Psikolojik danışma ve psikoterapide kuramlar (6.Baskı). Nobel Kitabevi.
Kaya, G. (2020). Çalışanların benlik durumları ile yaratıcı davranış düzeyleri arasındaki ilişki: Gümrük çalışanları üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi] İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi.
Mellacqua, Z. (2021). Transactional Analysıs of schizophrenia (1st Ed.). Routledge.
Prigg, B. W. (1990). Transactional Analysis: A viable approach for discussing human autonomy in fictional texts (Publication No. 9107809) [Doctoral dissertation, Bowling Green State University]. ProQuest Dissertations Publishing,
Seligman, L. & Reichenberg, L. (2015). Therories of counseling and psychoteraphy: Systems, strategies and skills (4th Ed.). Pearson, Prentice Hall.
Solomon, C. (2003). Transactional analysis theory: The basics. Transactional Analysis Journal, 33(1), 5- 22. https://doi.org/10.1177/036215370303300103
Stewart, I. & Joines,V. (2022). Günümüzde TA: Transaksiyonel Analiz’e yeni bir giriş (F. Akkoyun. Çev.). Serbest Kitaplar.
Strzelczyk, D. (2015). Transactional analysis as a method to test the quality of life of a family pedagogika. Family Pedagogy, 5(1), 27-38. https://doi.org/10.1515/fampe-2015-0003
Tangolo, A. E. (2015). Psychodynamıc psychotherapy with Transactıonal Analysıs (A. Iozzelli & K. Jones, Trans). Karnac Books (2010).
Widdowson, M. (2016). Transactional Analysis for depression: A step-by-step treatment manual (1st Ed.). Routledge.
Yıldız, M. (2017). Yapısal Aile Terapisi’nin temel kavramlarıyla Gelin filminin incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 7(12), 157-176. https://doi.org/10.26466/opus.285054
Yılmaz H. (2019). İyi ebeveyn, çocuğu için her zaman her şeyi yapan ebeveyn değildir: Algılanan Helikopter Ebeveyn Tutum Ölçeği (AHETÖ) geliştirme çalışması. Journal of Early Childhood Studies, 3(1), 3-30. https://doi.org/10.24130/eccd-jecs.1967201931114
Zengin, E. (2019). Transaksiyonel Analiz Ego Durumlarının iletişime etkisi bağlamında “Ters Yüz” filminin analizi. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1),30-51.
Zümbül, S. (2020). Transaksiyonel analiz terapisine kapsamlı bakış: Bir derleme çalışması. Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(1), 51-80.