Ayhan KARAKAŞ

Osmaniye Halk Hekimliğinde Ocaklar ve Bunlara Bağlı Uygulamalar / Ocaks and Their Applicatıons in Osmaniye Folk Medicine

ÖzetTürk halk kültürü üzerine yapılan çalışmalar içerisinde halk hekimliğinin önemli bir yeri vardır. Anadolu insanı geçmişten günümüze karşılaştığı çeşitli hastalıkların tedavileri konusunda sık sık halk hekimliğine bağlı tedavi yollarına başvurmuştur. Günümüzde modern tıbbın yanında alternatif tıp diye de adlandırabileceğimiz halk hekimliği uygulamaları sürdürülmektedir. Halkımız çoğu zaman daha kolay erişilebilir olması veya modern tıbbın çözüm bulamadığı durumlarda alternatif yöntemlere yönelebilmektedir. Ocaklar halk hekimliğinde çeşitli hastalıkların tedavisinde sık başvurulan tedavi yöntemlerindendir. Ocak kavramı halk hekimliği uygulamaları içerisinde dikkate değer bir özellik gösterir. Çeşitli hastalıkları, çoğu zaman eski kültür izlerini de taşıyan, kendine özgü yöntemlerle tedavi eden kişi olarak tanımlanabilecek ocaklara birçok yöremizde rastlanmaktadır. Osmaniye yöresi de halk hekimliği ve dolayısıyla ocak geleneğinin devam ettirildiği yörelerimizden biridir. Bu çalışmada Osmaniye yöresindeki ocaklık geleneği tanıtılacak ve yöredeki sağaltma ocaklarındaki uygulamalar sıralanacaktır. Ayrıca bu gelenek kültürel değişim ve gelişim açısından da değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Osmaniye, Halk Hekimliği, Gelenek, Ocak

PDF

___

YAZILI KAYNAKLAR
Acıpayamlı, O. (1969). Türkiye folklorunda halk hekimliği ve özellikleri, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Dergisi, C. XXVI., s.1–9.
Acıpayamlı, O. (1989). Türkiye folklorunda halk hekimliğinin morfolojik ve fonksiyonel yönden incelenmesi. Türk Halk Hekimliği Sempozyumu Bildirileri, s.1–9.
Araz, R. (1995). Harput’ta eski Türk inançları ve halk hekimliği. Ankara: AKM Yayınları.
Artun, E. (2013). Türk halkbilimi. Adana: Karahan Kitabevi.
Ayhan, A. (1996). Balıkesir halk hekimliğinde sağaltma ocakları ve usulleri. III. Milletlerarası Türk Halk Edebiyatı ve Folkloru Kongresi Bildirileri, s.247–264.
Boratav, P. N. (1999). 100 soruda Türk folkloru. İstanbul: Gerçek Yayınevi.
Çağlar, T. A. (1992). Türklerde ocak kültürü. İçel Kültürü, Yıl 6, Sayı 24, s.24–25.
Duvarcı, A. (1990). Halk hekimliğinde ocaklar. Milli Folklor, C.1, S.7, s. 34–39.
Elıade, M. (1999). Şamanizm. Çeviren: İsmet Birkan, Ankara: İmge Kitabevi.
Evren, A. (1951). Konya’da ocaklar, ırvasalar, tekkeler. Türk Folklor Araştırmaları, No: 28, Yıl 3, Cilt 2, s. 439.
Evren, A. (1952). Konya’da ocaklar, ırvasalar, tekkeler. II. Türk Folklor Araştırmaları, No: 30, Yıl 3, Cilt 2, s. 476–477.
İvgin, H. (1981). Bir ocaklı ve üç hastalığın sağaltma yöntemleri. Türk Folkloru, S. 22, s. 17–18.
Oğuz, B. (2005). Türkiye halkının kültür kökenleri 5. İstanbul: Anadolu Aydınlanma Vakfı Yayınları.
Öger, A. (2010). Tarsus ve çevresinde sağaltma ocakları ve bunlara bağlı uygulamalar. Turkish Studies, Volume 5/1 Winter, s. 1231-1246.
Öngel, G. (1997). Denizli halk hekimliğinde ocaklar. Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Denizli: Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.