KAHRAMANMARAŞ ARKEOLOJİ MÜZESİ’NDEN BİR GRUP URARTU METAL ESERİ
Urartu
Krallığı, Anadolu’nun ve Önasya dünyasının önemli madenci toplumlarındandır.
Urartular’ın hüküm sürdüğü
bölge, bakır, gümüş ve demir kaynakları açısından oldukça zengindir, özellikle
bu bölge, demir madenciliğinin anavatanı olarak kabul edilmektedir. Urartu
Krallığı’nda süs ve takılar hakkındaki veriler; yazılı belgelerden çok
arkeolojik kazılardan elde edilmiştir. Dolayısıyla söz konusu kültür hakkındaki
bilgi, çoğunlukla, mezarlar ve bu mezarlarda ele geçirilen buluntuların
değerlendirilmesi ve çevre kültürlerle karşılaştırılmasıyla oluşturulmuştur.
Bu makalenin konusunu,
Kahramanmaraş Arkeoloji Müzesi’nde bulunan adak levhası, kemer, iğne, fibula,
bilezik ve boyun halkası oluşturmaktadır. Eserler müzeye satın alma yoluyla
geldiğinden buluntu yerlerinin ya da tabakalarının saptanması mümkün
olmamıştır. Çalışmanın öncelikli amacı, genel hatları ile söz konusu eserlerin
kullanım yöntemleri ve yapım tekniklerinin açıklanması, ardından Urartu Devleti
sınırları içinde yer alan yerleşme buluntuları ile stil kritiği yapılması
olarak belirlenmiştir. Ayrıca müze envanterinde yer alan bu eserlerin
tarihlendirilmesine ve sahip olabileceği anlamların belirlenmesine de
çalışılarak bir sonuca ulaşmak hedeflenmiştir.
___
- Balkan, K. (1964). Patnos’ta keşfedilen urartu tapınağı ve urartu sarayı. Atatürk Konferansları, I: 235-243.
- Belli, O. (1979). Urartu sanatının sosyo-ekonomik açıdan eleştirisi üzerine bir deneme. Anadolu Araştırmaları, VI: 45-95.
- Belli, O. (1982). Urartular. Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi.
- Belli, O. (1985). Doğu anadolu bölgesi’nde demir metalurjisinin araştırılması. Araştırma Sonuçları Toplantısı, 3: 365-378.
- Belli, O. (2003). Tunç adak levhaları. F. Özdem (Der.) Urartu: Savaş ve estetik/ War and aesthetcs. İçinde 248-259. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Belli, O. (2004). Urartu: Savaş ve estetik / Urartu: War and aesthetcs. F. Özdem (ed.). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
- Belli, O. (2010). Urartu takıları. İstanbul: Türkiye Turing ve Otomobil Kurumu Yayınları.
- Biber, H. ve Çavuşoğlu, R. (2010). Elazığ müzesi’nden bir grup urartu adak levhası. Kazı, Araştırma ve Arkeometri Sempozyumu, 27/2: 57-77.
- Çavuşoğlu, R. (2002). Urartu kemerleri. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
- Çavuşoğlu, R. (2011). Urartu takıları/Urartian jewelry. K. Köroğlu ve E. Konyar (Eds.). Uraturtu: Doğu’da değişim/Urartu. Transformation in the east: 250-265.
- Erzen, A. (1974a). Giyimli (Hırkanis) kazısı, 1972. Türk Arkeoloji Dergisi, XXI/1: 20.
- Erzen, A. (1974b). Giyimli bronz definesi ve giyimli kazısı. Belleten, 38/150: 191-230.
- Girginer, K. S. (1996). Erzurum arkeoloji müzesi’nden bir grup adak levhası. Atatürk Üni. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, 2: 29-42.
- Karaosmanoğlu, M. (1991). Suçatı kemeri. Belleten, LV/212-214: 595-603.
- Kellner, H. J. (1982). Gedanken zu den Bronzenen Blechvotiven in Urartu. Archaeologische Mitteilungen Aus Iran, 15: 79–95.
- Kellner, H. J. (1986). Votives from urartu. Türk Tarih Kongresi, IX/I: 311-315.
- Kellner, H. J. (1991a). Votive plaques. R. Merhav (Der.) Urartu, A Metalworking Center in the First Millennium B.C.E.. Jerusalem: 286-299.
- Kellner, H. J. (1991b). Gürtelbleche aus urartu.
Kohlmeyer, K. (1991). Armlets. R. Merhav (Der.) Urartu, A Metalworking Center in the First Millennium B.C.E. Jesruusalem: 177-183.
- Köroğlu, K. ve Konyar, E. (2005). Van gölü havzası’nda erken demir çağı problemi. ArkeolojiSanat, CXIX: 25-38.
- Köroğlu, K. (2011). Urartu: Krallık ve aşiretler/Urartu: The kingdom and tribes. K. Köroğlu ve E. Konyar (Eds.). Uraturtu: Doğu’da değişim/Urartu. Transformation in the east: 12-53.