İLKÖĞRETİM İLE ORTAÖĞRETİM OKULLARINDA SOSYAL SERMAYENİN KULLANILMA DÜZEYİNİN OKUL YÖNETİCİLERİNİN GÖRÜŞLERİ DOĞRULTUSUNDA İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı, sosyal sermayenin ilköğretim ile ortaöğretim okullarında kullanılma düzeylerinin okul yöneticilerinin görüşleri doğrultusunda incelenmesidir. Bu amaçla, araştırmacı tarafından 45 maddelik veri toplama aracı geliştirilmiştir. Bayburt, Gümüşhane, Trabzon illerindeki 305 okul yöneticisinin görüşleri alınmıştır. Veriler t testi ve tek yönlü varyans analizi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçlarına göre; okullardaki sosyal sermeyenin bir unsuru “katılıyorum” düzeyinde, diğer unsurlar ise “kısmen katılıyorum” düzeyinde olduğu görülmektedir. Okullardaki sosyal sermaye düzeyleriyle ilgili olarak“okul türü”, “cinsiyet”, “eğitim düzeyi” ve “yönetici şekli” değişkenlerinde anlamlı fark gözlenirken; “okul büyüklüğü” ve “çalışma yılı-kıdemi” değişkenlerinde anlamlı fark tespit edilememiştir. Sosyal sermayenin okullardaki düzeyinin, "okul türü” değişkeni bazında ilköğretim okul yöneticilerine göre “iyi düzeyde”, ortaöğretim yöneticilerine göre ise “orta düzeyde”dir. “Cinsiyet” değişkenine göre, erkek yöneticiler iyi, bayan yöneticiler ise orta ve daha alt seviyede olduğunu beyan etmektedirler. “Eğitim düzeyi” değişkeni açısından, lisans mezunları iyi, lisansüstü mezunu yöneticiler ise orta düzeyde olduğunu düşünmektedirler. Okullardaki sosyal sermaye düzeyini okul müdürleri iyi, müdür yardımcıları orta seviyede görmektedirler.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Sermaye, Güven, Sosyal Ağlar, Norm ve Değerler

-

The purpose of this research is to be able to social capital useing levels in elementary and secondary schools examination of according to the views of school principals. For this purpose, data gathering tools were developed – 45 items for social capital– by the researcher. The data was analyzed t test and one-way variance methods. According to the results of the research; it is seen that one element of social capital is in “I agree” level, other elements are in “I partially agree” level. Regarding social capital level of schools, it is seen that there is a significant difference in the variables of “school type”, “gender”, “educational level” and “administrator mode”, yet, no considerable difference is defined in the variables of “school size” and “working year(s) - seniority”. As for the levels of social capital in schools, they are in “good level” according to primary school administrators in terms of “school type” variable and in “medium level” according to secondary school administrators. It is stated in terms of “gender” variable that male administrators are “good” and female administrators are “medium” and “lower” levels. They think that bachelors have “good”, master’s degree graduates and Ph. D. graduates have “medium” levels in terms of “educational level” variable. Social capital level are considered “good” by school managers and “medium” by assistant school managers.

Keywords:

Social Capital, Trust, Social Networks, Norms and Values.,

PDF

___

Ada, Ş. ve Şahin, C. (2007). “Özerk İlköğretim Okul Modeli”. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 341-355.
Alpar, R. (2010). Uygulamalı İstatistik ve Geçerlik-Güvenirlik. Ankara: Detay Yayıncılık.
Altan, R. (2007). Sosyal Sermaye Ve Kalkınma. Türk İdare Dergisi, 455, 223-229.
Berber, M. (2006). İktisadi Büyüme ve Kalkınma;Teori-Politika-Uygulama. Trabzon: Derya Kitapevi Yayınları.
Bozdoğan. A.E.ve Öztürk, Ç. (2008). “Coğrafya İle İlişkili Fen Konuların Öğretimine Yönelik Özyeterlik İnanç Ölçeğinin Geliştirilmesi”. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi (EFMED), 2(2), 66-81.
Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
Canbey Özgüler, V. (2006). Bilişim Teknolojileri (Bit) ve Sosyal Sermaye. Eskişehir: Nisan Kitapevi.
Cohen, D. ve Prusak, L. (2001). Kavrayamadığımız Zenginlik: Kuruluşların Sosyal Sermayesi. (Çev. A. Kardam), İstanbul: MESS Yayınları.
Çelik, V. (2000). Okul Kültürü ve Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Çelik, V. (1995). “Küreselleşme Sürecinde Avrupa'da Eğitim Yönetimi”. Eğitim Yönetimi Dergisi, l(4), 557-568.
Ekinci, A. (2008). Genel Liselerdeki Sosyal Sermaye Düzeyinin ÖSS Başarısına Etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elazığ.
Ergün, M. Bilimsel Araştırma Teknikleri. Web:http://www.egitim.aku.edu.tr/yontem.htm (Erişim Tarihi: 13 Kasım 2010).
Field, J. (2008). Sosyal Sermaye. (Çev.B. Bilgen, B. Şen), İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
Fukuyama, F. (2000). Büyük Çözülme, İnsanın Doğası ve Toplumsal Düzenin Yeniden Oluşumu. (Çev. Z. Avcı, A.T.Aydemir), İstanbul: Sabah Kitapları.
Grootaert, C. and Van Bastelaer, T. (2002). Understandig and Measuring Social Capital: A Multidisciplinari Tool For Practitioners. Washington DC: World Bank Publications.
Karasar, N. (1991). Bilimsel Araştırma Yöntemi. 4.Basım Ankara: ISBN 975.
Köycü, E. Araştırma Modelleri. http://www2.aku.edu.tr/~gocak/2007dersnot/egitimbilimleri/ arastirmamodelleri. pdf, (Erişim Tarihi: 13.11. 2010).
Krishna, A. and Uphoff, N. (2002). Mapping And Measuring Social Capital Through Assessment Of Collective Action To Conserve And Develop Watersheds İn Rajasthan-India, Role Of Social Capital İn Development: An Empirical Assessment. C. Grootaert,(Ed.), West Nyack, New York: Cambridge University Press.
Lin, N. (1999a). “Building A Network Theory Of Social Capital”. Connections, 22(1), 28-51.
Naktiyok, A. ve Küçük, O. (2003). “İşgören (İç Müşteri)Ve Müşteri (Dış Müşteri) Tatmini, İşgören Tatmininin Müşteri Tatmini Üzerine Etkileri: Ampirik Bir Değerlendirme”. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17, 225-243.
Öğüt, A. ve Erbil, C. (2009). Sosyal Sermaye Yönetimi. Konya: Çizgi Kitabevi Yayınları
Şan, M.K. (2007). “Bilgi Toplumuna Geçişte Sosyal Sermayenin Taşıdığı Önem ve Türkiye Gerçeği”. Journal of Knowledge Economy and Knowledge Management, 2(1), Spring, 70-95.
Töremen, F. (6-9 Temmuz 2004). İlköğretim Okullarının Sahip Oldukları Sosyal Sermaye Konusunda Öğretmen Görüşleri (Elazığ İli Örneği). XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayında Sunulmuş Bildiri, İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Malatya.Web: http://www.pegema.net/dosya/dokuman /387.pdf (Erişim Tarihi: 20.03. 2010).
Tüylüoğlu, Ş.(2006). “Sosyal Sermaye, İktisadi Performans ve Kalkınma:Bir Yazın Taraması”. Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi, 6(12), 14-60.
Yıldız, B. ve Tenekecioğlu, B. (25-26 Kasım 2004). “Entellektüel Sermayenin İşletmelerin Piyasa Değeri Üzerindeki Etkisi ve İMKB 100 İşletmelerinde Görgül Bir Çalışma”. 3.Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresinde Sunulan Bildiri, Osmangazi Üniversitesi İİBF, Eskişehir.