ÂŞIK EDEBİYATINDA ELEŞTİRİ/ ÇUKUROVALI İKİ AŞIĞIN (ÂŞIK FEYMANÎ VE ÂŞIK İMAMÎ) SÖZDE ERMENİ SOYKIRIMI YASASINA CEVABI

Âşık edebiyatında eleştiri, toplumdaki aksayan yönleri, bireysel yanlışlıkları, adaletsiz uygulamaları ve yanlı kararları eleştirel bir dille konu edinen türdür. Bu makalede aşık edebiyatında bir tür olarak eleştiri konusuna ve Fransa'nın kanunla tanıdığı “sözde soykırımı yasası”na, Çukurova aşıklarının eleştirilerine yer verilmiştir. Destanların tarihî bir vesika mahiyetinden hareketle, Âşık İmamî'nin “Müftü Kızının Destanı” ile Âşık Feymanî'nin “Fransa'ya Duyuru” destan örneklemleri üzerinde, Fransızların ve Ermenilerin Çukurova yöresindeki katliamlarından, zulümlerinden ve insanlık dışı uygulamalarından söz edilmiştir. “Müftü Kızının Destanı'nda” Ermenilerin Adana'yı işgalleri sırasında bir müftü kızının başından geçen ve yedi bin genç kızın hayatını ilgilendiren zulüm ve insanlık dışı uygulamalara yer verilmiş, onların dramı dile getirilmiştir. “Fransa'ya Duyuru” destanında ise, ailesi Ermeni zulmünün yakın tanıklarından olan ve Çukurova yöresinin önemli aşıkları arasında yer alan Âşık Feymani ailesinin yaşadığı bu zulümlerle ilgili babasından dinlediği hatıraları destanında hikaye eder ve o günlere dair önemli bilgiler verir. Destanında Bin dokuz yüz on dört tarihini not düşen Feymani, Ermeni zulmü nedeniyle büyük dedelerinin Van'dan başlayıp Osmaniye'de son bulan zorlu göçe dair yaşananlar notlar ile o dönemlerde Doğuda ve Güneyde yaşanan Ermeni soykırımına dair olayların izini görmek mümkündür.

___

  • Artun, E. (2005). Âşıklık Geleneği ve Âşık Edebiyatı. İstanbul: Kitabevi Yayl.
  • Çamurdan, A. (1978). Kurtuluş Savaşı'nda Doğu Kilikya Olayları. Ankara: Önder Matbaası.
  • Çobanoğlu, Ö. (2000). Âşık Tarzı Kültür Geleneği ve Destan Türü. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Ener, K. (1996). Çukurova Kurtuluş Savaşı'nda Adana Cephesi. Ankara: Kültür Bakanlığı Yayınları.
  • Gizlice, A. (2012). Osmaniye ve Yukarı Çukurova Ağıtları. Osmaniye: Osmaniye Folklor Araştırmaları Derneği Kültür Yayınları.
  • Karabekir, K. (1994). Ermeni Dosyası. İstanbul: Emre Yayınları.
  • Köprülü, F. (2004). Saz Şairleri. Ankara: Akçağ Yayınları.
  • Yavuz, B. (1994). Kurtuluş Savaşı Döneminde Türk-Fransız İlişkileri 1919-1922. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yayınları.
  • www.siyasetdergisi.com.tr. (Erişim Tarihi 15. 05. 2012)
  • Âşık Feymanî “Osman Taşkaya”, (2012) Görüşme Tarihi: 03 Ocak 2012, Yer: Osmaniye.
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2004
  • Yayıncı: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler

İLKÖĞRETİM ÖĞRETMENLERİN BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE YANSITICI DÜŞÜNME DÜZEYLERİ VE DÜŞÜNCELERİNDEKİ ÖĞRETMEN NİTELİKLERİNİN YANSITICI ÖĞRETMEN NİTELİKLERİNE UYGUNLUĞU

Şule FIRAT DURDUKOCA, Mehmet DEMİR

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Köy Yerleşmelerine Coğrafi Bir Bakış/ A Geographical Overview Of Characteristics On Rural Settlements In Trnc

Ahmet ATASOY

BİBER GAZININ İNSAN ÜZERİNDE ETKİLERİ VE İNSAN HAKLARI YÖNÜNDEN DEĞERLENDİRİLMESİ: HATAY POLİS MESLEK YÜKSEKOKULUNDA BİR UYGULAMA

Yakup Bulut, Mehmet Kara

İç Kontrolün Muhasebe Sistemindeki Hata Ve Hilelerin Önlenmesindeki Rolü Üzerine Bir Alan Çalışması/ A Survey On The Role Of Internal Control Preventatıon Of Mıstakes And Frauds In Accountıng System

Zeynep HATUNOĞLU, Nurettin KOCA, Mustafa KILLI

Türkiye'de Bölge Planlamasi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri/ Regional Planning in Turkey: Problems And Solutions

Ahmet KAYAN

Görsel Sanatlar Öğretmeni Adaylarının “Öğretmenlik” Kavramına İlişkin Metaforları/ Vısual Arts Teacher Candıdates' Metaphors Related To Concept Of "Teachıng"

Raif KALYONCU

DUYGUSAL ZEKÂ AÇISINDAN TÜRKÇE DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI (6, 7, 8. SINIFLAR)

Özay KARADAĞ

ARNAVUTLUK, YUNANİSTAN ve TÜRKİYE YEREL YÖNETİMLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME

Hüseyin KARA, Tan BAYKAL

1998 İLE 2005 4-7. SINIF SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETİM PROGRAMLARI VE DERS KİTAPLARINDA YER ALAN TÜRK DÜNYASI KONULARININ KARŞILAŞTIRILMASI

Fatma ÜNAL, Cengiz ÖZMEN

Bir Roman, Bir Ağıtla Haçin'de Ermeni Olayları/ Wıth A Novel And A Lament Armenıan Incıdents İn Haçın

Bülent ARI