ALEVİ-BEKTAŞİLİK VE KARACAOĞLAN’DA BEKTAŞİ İZLERİ

Araştırmamızın giriş bölümünde (I. Bölüm) 6 Karacaoğlan’ın varlığından bahsederek başladık. Bunların içerisinde araştırmamıza konu olanın Çukurova çevresinde 17. y.y.’da yaşamış Karacaoğlan olduğunu belirttik. Ardından Alevi – Bektaşi kavramı ve Hacı Bektaşi Veli’den bahsedildikten sonra, Balım Sultan’ın Bektaşiliği kurumsallaştırması ve Aleviliğe özgü merasimlerden (ayin-i cem, 12 İmam, dört kapı, kırk makam ve edep kavramlarından söz edilerek Alevi Bektaşi kültürü ortaya konulmuştur. II. Bölümde ise ortaya konulan bu Alevi – Bektaşi kültürünün Karacaoğlan’ın şiirlerine ne ölçüde yansıdığı üzerine durulmuş ve bu kültürün izleri aşağıda geçen madde başlıklarıyla ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır. 1.Hz. Muhammed, Hz. Ali 2.Hacı Bektaş Veli 3.Edep – Erkân 4.On iki imam, dört kapı 5.Kul, Abdal, Dede 6.Cennet – Cehennem inancı 7.İnsanı sevmek, İnsanı anlamak

ALAWISM - BEKTASHISM AND THE IMPACT OF BEKTASHISM ON KARACAOGLAN

Araştırmamızın giriş bölümünde (I. Bölüm) 6 Karacaoğlan’ın varlığından bahsederek başladık. Bunların içerisinde araştırmamıza konu olanın Çukurova çevresinde 17. y.y.’da yaşamış Karacaoğlan olduğunu belirttik. Ardından Alevi – Bektaşi kavramı ve Hacı Bektaşi Veli’den bahsedildikten sonra, Balım Sultan’ın Bektaşiliği kurumsallaştırması ve Aleviliğe özgü merasimlerden (ayin-i cem, 12 İmam, dört kapı, kırk makam ve edep kavramlarından söz edilerek Alevi Bektaşi kültürü ortaya konulmuştur. II. Bölümde ise ortaya konulan bu Alevi – Bektaşi kültürünün Karacaoğlan’ın şiirlerine ne ölçüde yansıdığı üzerine durulmuş ve bu kültürün izleri aşağıda geçen madde başlıklarıyla ortaya çıkarılmaya çalışılmıştır.                               1.Hz. Muhammed, Hz. Ali                               2.Hacı Bektaş Veli                               3.Edep – Erkân                               4.On iki imam, dört kapı                               5.Kul, Abdal, Dede                               6.Cennet – Cehennem inancı                               7.İnsanı sevmek, İnsanı anlamak
Keywords:

-,

___

  • ARI, Bülent; Adana’da Geçmişten Bugüne Aşıklık Geleneği, Altın Koza Yay.Adana
  • -
  • ARSLANOĞLU, İbrahim; Alevili Nedir?, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:13, Ankara 2000
  • ARTUN, Erman; Dini Tasavvufi Halk Edebiyatı, Akçağ Yay., Ankara 2002
  • BAŞGÖZ, İlhan, Karacaoğlan, Bahar Matbaası, İstanbul 1977
  • BOLAY, S. Hayri; Günümüz Türkiye’sinde Alevliğin ve Bektaşiliğin Başlıca Problemleri Üzerine Bir Deneme, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:13, Ankara 2000
  • BORATAV, P.Naili; Fıratlı H.Vedat; İzahlı Halk Şiiri Antolojisi, Maarif Matbaası, Ankara 1943
  • CUNBUR, Müjgan; Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:13, Ankara 2000, MEB Yay., İstanbul 2005
  • DABF(Danimarka Alevi Birlikleri Platformu); Alevi – Bektaşi İnancının Esasları, DABF Yay., Randers 2008
  • ERGUN, Saadettin; Karacaoğlan’ın Hayatı ve Şiirleri, İstanbul 1958
  • FİLİZ Şahin; İlk Dönem Bektaşilik ve Hacı Bektaş Veli’nin Fikir Yapısı, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:3, Ankara 1996
  • İslam Ansiklopedisi; Abdal Maddesi, Cilt:1, Diyanet Vakfı Yay. İstanbul 1988
  • MELİKOFF, İrene; Uyur İdik Uyardılar, Cem Yay. İstanbul 1994
  • Meydan Larousse; Abdal Maddesi, Cilt:1, Meydan Yay. İstanbul 1971 Meydan Larousse; Kul Maddesi, Cilt:12, Meydan Yay. İstanbul 1971
  • NECDET, Ahmet; Tekke Şiiri, İnkılap Yay. İstanbul 1997
  • OZANKAN, Cenap; Kırk Halk Şairi, Hayatı ve Eserleri, Tan Mat. İstanbul 1960
  • ÖZCAN, Hüseyin; Bektaşiliğin Sosyo – Kültürel Çevresi, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:22, Ankara 2002
  • ÖZKIRIMLI, Atila; Alevilik – Bektaşilik, Cem Yay. İstanbul 1993
  • ÖZMEN, İsmail; Alevi – Bektaşi Şiirleri Ant., C.1, K.B.Y. Ankara 1978
  • ÖZTELLİ, Cahit; Karacaoğlan’ın Yaşadığı Çağ, T.F.A Eylül 1957
  • SAKAOĞLU, Saim; Karacaoğlan, Akçağ Yay. Ankara 2004
  • SÜMER, Faruk; Oğuzlar(Türkmener), Ankara 1967
  • USLU, Mustafa; Hacı Bektaş Veli Gerçeği, Hacı Bektaş Veli Dergisi, Sayı:13, Ankara 2000
Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2004
  • Yayıncı: Hatay Mustafa Kemal Üniversitesi