Ali Rıza YAĞLI

TİMURLU DEVLETİ EMÎRLERİ I- BARLAS BOYU: CAKU BARLAS

Caku Barlas, Emîr Timur’un emîrleri arasında en önemli şahsiyetlerden biridir. Caku Barlas zaman zaman Emîr Timur’la görüş ayrılığına düşmüş olsa da ölene kadar hizmetinde bulunarak onu tahta çıkaran emîrler arasında yer almıştır. Soyunun Karacar Noyan’a dayanmasından dolayı Barlas boyunun itibarlı kişilerinden olan Emîr Caku’nun bu itibarını sürdürmesi onun kişisel meziyetlerinden kaynaklanmıştır.Tuğluk Timur Han, Maveraünnehir’e geldiğinde Emîr Timur’un yanında olan Emîr Caku Barlas, Emîr Timur’un özel koruma birliğinde yer almış ve birlikte İlyas Hoca’ya karşı savaşmış, Emîr Seyfeddinle birlikte Semerkand’ı EmîrTimur adına ele geçirmiştir. Çamur Savaşı’na katıldıktan sonra Emîr Hüseyin’e muhalefette bulunmuş ve Emîr Musa başta olmak üzere onun adamlarına karşı yapılan seferlerde yer almıştır. Emîr Timur’u tahta geçirdikten sonra Şibirgan’ı Timurlu Devleti’ne katan Emîr Caku, Sindustan olarak adlandırılan Kunduz, Bağlan ve Kabul’un genel valiliğine tayin edilmiştir.Oğulları Emîr Cihanşah ve Emîr Mızrab’la beraber, özellikle Emîr Cihanşah’ın oğulları da kendisi gibi Timurlu Devleti’nin ve Barlas boyunun önemli şahsiyetleri olarak karşımıza çıkmaktadırlar.

Amirs of Timurid State I- Barlas Tribe: Chaqu Barlas

Chaqu Barlas is one of the important personalities among the amirs ofthe Timurid era. Emîr Caku Barlas, one of the first amîr of the Timurid State, was among the amirs that set Timur to the throne, served him until his death, even though he disagreed with him from time to time. Amir Chaqu, a respected figure of the Barlas tribe due to his lineage from Qarachar Noyan, retained his esteem based on his merit. Upon Tughluk Timur Khan’s arrival in Transoxiana, Amîr Chaqu Barlas was part of a special protection unit and he fought against Ilyas Hodja. He then occupied Samarqand on behalf of Amîr Timur alongside with Amir Sayf al-Din. After his involvement to the Battle of Mud, he opposed Amîr Hussein and took part in campaigns against his men, including Amîr Musa. Upon the ascendance to the throne of Emîr Timur to the throne, Amîr Chaqu, who added Shibirgan to Timurud State, was appointed as the general governor of Kunduz, Baghlan and Kabul, known as Sindustan. He and his sons Amir Jahan-Shah and Amir Mizrab, and especially the sons of Amir Jahan-Shah became important historical figures of the Barlas tribe in the Timurid State.

PDF

___

Ando, S. (1992). Timuridsche Emire nach dem Mu‘izz al-ansab. Berlin: Klaus Schwarz Verlag.
Clavijo. (1928). Embassy to Tamerlane 1403-1406 (G. Le Strange, Çev.). London: George Routledge & Sons, Ltd.
Ebü’l-fidâ Coğrafyası (Takvimü’l-büldan) (R. Şeşen, Çev.). (2017). İstanbul:Yeditepe Yayınevi.
Gazi Zahirüddin Muhammed Babur. (1987). Vekayi (C. II) (R.R. Arat, Çev.). Ankara: TTK.
Gülensoy, T. ve Küçüker, P. (2015). Eski Türk-Moğol Kişi Sözlüğü. İstanbul: Bilge Kültür Sanat Yayınları.
Hondmir. (1994). Habibu’s-siyer (C. III/I). (W.M. Thackston, Çev., Ed.). Harvard: Harvard University.
İbni Arabşah. (2012). Acâibu’l Makdur (Bozkırdan Gelen Bela) (D.A. Batur, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları.
Kemalleddin Abdürrezzak Semerkandî. (1974). Matla‘-i Sa‘deyn ve Mecma‘-i Bahreyn (Abdülhüseyin Nevaî, Nşr.). I. Tahran.
Klaviyo. (1975). Timur Devrinde Semerkand’a Seyahat (Ö.R. Doğrul, Çev.). İstanbul: Nakışlar Yayınevi.
Manz, B.F. (2006). Timurlenk (Z. Bilgin, Çev.). İstanbul: Kitap Yayınevi.
Minhâc-ı Sirâc el-Cûzcânî. (2016). Tabakât-ı Nâsırî (M. Uyar, Çev.). İstanbul: Ötüken Neşriyat.
Mirza Haydar Duğlat. (2006). Tarih-i Reşidî (O. Karatay, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları.
Muhammed bin Hondşah bin Mahmud Mirhond. (1380). Ravzatü’s-safa Siyretü’l Enbiya ve Mülûkü’l Hulefa (C. Kiyanfer, Nşr.). VI-I/ IX. Tahran.
Muineddin Natanzî. (1957). Muntehebü’l-tevârîh-i Mu‘inî (Anonim-i İskender) (J. Aubin, Tash.). Tahran.
Muizzü’l-ensab. (2006). İstoriya Kazahstana v Percidskih İstoçnikah. III. Almatı. Muizzü’l-ensab. The British Library. Catalogue Or. 467.Nizamüddin Şâmî. (1987). Zafernâme (N. Lugal, Çev.). Ankara: TTK.
Özcan, A. (2009). Sind. DİA, XXXVII, 242-244.
Şerefüddin Ali Yezdî. (1336). Zafernâme (M. Abbasî, Tash.). I. Tahran.
Şerefüddin Ali Yezdî. (2013). Zafernâme (D. A. Batur, Çev.). İstanbul: Selenge Yayınları.
Yağlı, A. R. (2018). Timurlu Devleti Emîrleri I- Barlas Boyu: Togay Buğa Barlas. History Studies, 10 (10), 283-290.