Muğla İli Endemik Bitkileri ve Tehlike Kategorileri Türkiye

B u çalışma, P.H.Davis’e göre C1 ve C2 karelerinde bulunan Muğla İli sınırları içerisinde yayılış gösteren endemik bitkileri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Araştırmalar sonucunda Muğla İli’nde yayılış gösteren 45 familyaya ait 161 cins ve 414 endemik takson belirlenmiştir. Bu taksonlardan %40.6’sı 168 takson ilk defa araştırma alanından tanımlanmıştır. Endemik taksonların 300’ü %72,5 Akdeniz, 26’sı %6.3 İran-Turan, 2’si %0.4 Öksin ve 1’i %0.2 Avrupa-Sibirya fitocoğrafik bölgesine aittir. Geriye kalan 85 takson %20.6 ise geniş yayılışlı ya da fitocoğrafik bölgesi bilinmemektedir. Endemik taksonlar içerisinde en zengin familyalar sırasıyla; Asteraceae 51 takson , Lamiaceae 50 takson , Caryophyllaceae 42 takson , Scrophulariaceae 31 takson ve Liliaceae 30 takson ’dir. En zengin cinsler ise sırasıyla; Verbascum 21 takson , Centaurea 17 takson , Crocus 11 takson , Astragalus 10 takson , Silene 10 takson ve Arenaria 10 takson ’dır. Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı’ndaki IUCN tehlike kategorilerine göre araştırma alanında yayılış gösteren endemik taksonların %47.1’i 195 takson LC, %15.2’si 63 takson EN, %13.8’i 57 takson VU, %11.6’sı 48 takson CR, %11.4’ü 47 takson NT ve %0.5’i 2 takson DD kategorisindedir

Anahtar Kelimeler:

Endemizm, Koruma, Tehlike Kategorileri, Muğla, Türkiye.

Endemic Plants and Their Threat Categories of Muğla Province Turkey

This study aimed to identify endemic plants distributed in Muğla province Western Mediterranean region of Turkey , which is in the C1 and C2 squares according to P.H. Davis. The results of the botanical investigations have been performed so far showed that 414 endemic taxa within 161 genera of 45 families were distributed in Muğla province. 40.6% 168 taxa of these were reported for the first time as new taxa. While 300 72.5% of the endemic taxa, distributed in Muğla province, are the members of Mediterranean phytogeographic region, 26 taxa 6.3% , 2 taxa 0.4% and 1 taxon 0.2% of them are belong to Irano-Turanian, Euxine and Euro- Siberian phytogeographic regions, respectively. The remaining 85 taxa 20.6% are widely distributed or not to be specified to any phytogeographic region. While the families rich in endemic taxa are Asteraceae 51 taxa , Lamiaceae 50 taxa , Caryophyllaceae 42 taxa , Scrophulariaceae 31 taxa and Liliaceae 30 taxa , the genus rich in endemic taxa are Verbascum 21 taxa , Centaurea 17 taxa , Crocus 11 taxa , Astragalus 10 taxa , Silene 10 taxa and Arenaria 10 taxa . According to the threat categories assigned by IUCN in Red Data Book of Turkish Plants, the 47.1% 195 taxa , 15.2% 63 taxa , 13.8% 57 taxa , 11.6 % 48 taxa , 11.4% 47 taxa and 0.5% 2 taxa of the endemic taxa distributed in Muğla province are categorized as LC, EN, VU, CR, NT and DD respectively.

Keywords:

Endemism, Conservation, Threat categories, Muğla, Turkey,

PDF

___

J. Donner, Distribution Maps to P.H. Davis, “Flora of Turkey 1-10”, Linzer Biol. Breitr., Linz, 1990.
B. Şenyürek, C. Ceyhan, S. Salim, A. Giray, A. Çevik & A. Uysal, Muğla İl Çevre Durum Raporu, Muğla Valiliği İl Çevre ve Orman Müdürlüğü, 2006.
E. Uykucu, İlçeleriyle Birlikte Muğla Kenti (Coğrafya ve Sosyal yapısı), İstanbul, 150s., 1983.
(www.mugla.gov.tr)
Anonim, Muğla İli Arazi Varlığı, T.C. Başbakanlık Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara, 1998.
N. Özhatay, A. Byfield, S. Atay, Türkiye’nin 122 Önemli Bitki Alanı, Türkiye Doğal Hayatı Koruma Vakfı, ISBN 975-92433-7-7, 2005. 7. G. Eken, Türkiye’nin Önemli Doğa Alanları, Ankara, 978-975-98901-3-1, 2006.
E.B. Yeşilyurt, G. Akaydın, “Endemic Plants of Muğla Province (Turkey)”, International Symposium on Biology of Rare and Endemic Plant Species, Fethiye, 26-29 May 2010
P.H. Davis, (ed.), Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 1-9, Edinburgh: Edinburgh University Press, 1965-1985.
P.H. Davis, K. Tan, R.R. Mill, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 10 (Suppl. I), Edinburgh: Edinburgh University Press, 1988.
A. Güner, N. Özhatay, T. Ekim, K.H.C. Başer, Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 11 (Suppl. II), Edinburgh: Edinburgh University Press, 2000.
N. Özhatay, Ş. Kültür, Check-List of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey III, Turkish Journal of Botany, 30 (2006) 281, Tübitak, 2006.
N. Özhatay, Ş. Kültür, S. Aslan, Check-list of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey IV, Turkish J. Botany, 33 (2009) 1, Tübitak, 2009.
N.F. Özhatay, Ş. Kültür, M.B. Gürdal, Check-list of Additional Taxa to the Supplement Flora of Turkey V, Turkish J. Botany, 35 (2011), Tübitak, 2011.
S.G. Şenol, Güney Ege Denizi (Çeşme-Antalya Arası) Adaları Flora ve Vejetasyonu, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 159 s., 2006.
H.A. Aytepe, Ö. Varol, Bencik Dağı (Yatağan-Muğla) Florası, Ekoloji, 16, 63 (2007) 41.
A. Güner, M. Vural, H. Duman, A.A. Dönmez, H. Şağban, The Flora of the Köyceğiz-Dalyan Specially Protected Area (Muğla-Turkey), Turkish J. Botany, 20 (1996) 329.
G. Parolly, N. Kilian, Scorzonera karabelensis (Compositae), a new species from SW Anatolia, with a key to the subscapigerous Scorzonera species in Turkey, Willdenowia 33 (2003) 327.
Ö. Varol, E. Kaya, C1 ve C2 Karelerinden yeni floristik Kayıtlar, Ot Sistematik Botanik Dergisi, Vol. 9, ISSN 1300-2953, Ankara, 2002.
O. Ceylan, Muğla Üniversitesi Yerleşke Florası, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 82 s., 2007.
E. Tuzlacı, Baba Dağı (Muğla) Florası ve Fethiye Yöresinde Halkın Yararlandığı Bitkiler Hakkında Bir Ön Araştırma, 14. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, Bildiriler, ISBN 975-94077-2-8, Eskişehir, 2002.
N. Orcan, Alyssum mughlaei (Brassicaceae), a new species from SW Anatolia, Nord. J. Bot., 23 (2006) 703.
A. Duran, Hesperis varolii (Cruciferae), a new species from SW Anatolia region, Turkey, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 12 (2005) 19.
K. Yıldız, S. Erik, Silene aydosensis (Caryophyllaceae), a new species from Anatolia, Turkey, Ann. Bot. Fenn., 47 (2010) 151.
M. Vural, A.A. Dönmez, Two new taxa of Silene (Caryophyllaceae) from Turkey, Ann. Bot. Fenn., 39 (2002) 153.
E. Kaya, Muğla (Merkez) Florası, Muğla Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 130 s., 2004.
D. Podlech, M. Ekici, Some new and interesting Astragalus species (Fabaceae) from Turkey, Feddes Repert., 119 (2008) 24.
Ş. Yıldırımlı, A new species, Melilotus gorkemii Yıldırımlı (Fabaceae) from Muğla, Turkey, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 14(2008a) 1.
S.A. Ertekin, H. Akbayın, A new variety of Trifolium nigrescens Viv. (Fabaceae) from Turkey, Isr. J. Plant Sci., 48 (2000) 71.
H. Kerndorff, E. Pasche, Two new taxa of the Crocus biflorus Aggregate (Liliiflorae, Iridaceae) from Turkey, Linzer Biol. Beitr., 36 (2004) 5.
R. Burton, A new subspecies of Allium circinnatum Sieber from SW Turkey, Ann. Musei Goulandris, 11 (2006) 81.
M. Tekşen, Z. Aytaç, New Fritillaria L. taxa from Turkey, Isr. J. Plant Sci., 52 (2004) 347.
M. Tekşen, Z. Aytaç, Fritillaria mughlae (Liliaceae), a new species from Turkey, Ann. Bot. Fenn., 45 (2008) 141.
Ö. Varol, Ornithogalum mekselinae (Liliaceae), a new species from SW Anatolia, Turkey, Nord. J. Bot., 23 (2005) 607.
Ş. Yıldırımlı, A new species of Ornithogalum, O. sandrasicum Yıld. (Liliaceae) from SW Anatolia, Turkey, Ot Sistematik Botanik Dergisi, 16 (2009a) 1.
M. Doğan, G. Akaydın, Two new species in Acantholimon sect. Staticapsis (Plumbaginaceae) from Turkey, Ann. Bot. Fennici, 40 (2003a) 53.
G. Parolly, H. Scholz, Oreopoa gen. novum, two other new grasses and further remarkable record from Turkey, Willdenowia, 34 (2004) 145.
SG. Şenol, H. Yıldırım, AF. Pirhan, Kelebekler Vadisi (Ölüdeniz-Fethiye-Muğla) Florası, Ot Sistematik Botanik Dergisi, Vol. 17, ISSN 1300-2953, Ankara, 2010.
G. Parolly, O. Eren, Verbascum haraldi-adnani (Scrophulariaceae), a new chasmophytic species from SW Anatolia, Turkey, Willdenowia, 38 (2008) 127.
K. Blaxland, A new species of Viola (Violaceae) from SW Turkey, Bot. Jour. Linn. Soc., 145 (2004) 505.
E. Tuzlacı, Datça Yarımadası (Muğla) Florası ve Bu Yörede Halkın Yararlandığı Bitkiler, 14. Bitkisel İlaç Hammaddeleri Toplantısı, Bildiriler, ISBN 975- 94077-2-8, Eskişehir, 2002.
T. Ekim, M. Koyuncu, M. Vural, H. Duman, Z. Aytaç, N. Adıgüzel, Red Data Book of Turkish Plants (Pteridophyta ve Spermatophyta), TTKD ve Van 100. Yıl Üniversitesi Yayını, Ankara, 2000.
IUCN, Red List Categories: Version 3.1, Prepared by the IUCN Species Survival Commission, IUCN, Gland, Switzerland and Cambridge, UK, 2001.
R.K. Brummitt, C.E. Powell, Authors of Plant Names, Kew: Royal Botanical Gardens, ISBN 1842460854, 1992.
E. Sezik, Turkish Orchids and Salep, Acta Pharmaceutica Turcica, 44 (2002) 151.