Caesarea Maritima ve Hippos'taki yazıtlarda Elagabalus'un hükümdarlığı zamanında Syria Palaestina Valisi olarak Iulius Tarius Titianus

Makalede Takina'dan bir yazıt (IGR IV 881) sayesinde Lycia et Pamphylia'nın consul mertebesinde valisi olarak zaten bilinen Tarius Titianus'u onurlandıran ve bu derginin sekizinci sayısında Nuray Gökalp tarafından yayınlanan bir yazıtın (Attaleia) ortaya koyduğu yeni verileri irdelenmektedir. Yazar irdelemesine, Gökalp tarafından da ortaya konduğu üzere, Lycia et Pamphylia valisi ile Syria Palaestina kenti Hippos'tan bir yazıtta vir consularis olarak onurlandırılan Tarius Titianus'un aynı kişiler olduklarına değinerek başlamaktadır. Ayrıca Titianus'un Lycia et Pamphylia valiliğinin 202–205 yılına tarihlenmesinin kesin olmadığını; bu konuda ancak Takina yazıtının Septimius Severus'un ölümünden önceye tarihlenmesi gerektiğinin söylenebileceğini eklemektedir. Bu saptamanın ardından Attaleia yazıtının senator'un Tarius'un yanında Iulius nomen gentilicum'unu taşıdığını belgelemesinin, adı geçen senator'un Syria Palaestina kenti Caesarea Maritima'dan 1970'lerin başından beri bilinen bir yazıtta (CIIP II 1231) bu eyaletin consul düzeyinde valisi olarak belgelenen C. Iulius [Tarius] Titianus ile özdeşliğini ileri sürebilecek bir veri sunduğunu belirtmektedir. 6–7. satırlarda geçen Legio X Fretensis'in aynı zamanda Antoniniana epitheton'u taşıması nedeniyle yazıtın Caracalla veya Elagabalus Dönemi'ne tarihlenmesi gerektiğine, böylece adı geçen senator'un Lycia et Pamphylia valiliğinden sonra Syria Palaestina valiliği için ön şart olan consul'luğu yerine getirmek için yeterli vakte sahip olduğuna işaret etmektedir. Yazar makalenin son bölümünde tam adı Gaius Iulius Tarius Titianus olan senator'un kökenini tartışmakta ve bu konuda tek veriyi kendisiyle aynı çifte nomina gentilica'ya sahip olan Iulia Taria Stratonike'nin sunduğunu belirtmektedir. 204 yılındaki ludi saeculares sırasında Iuno'ya adakta bulunan Stratonike bu sırada evli bulunduğuna göre onun senator'un kızından ziyade kız kardeşi olması gerektiğini düşünen yazar, Phrygia kökenli Claudius Stratonikos'la akrabalığa işaret edecek kesin bir verinin ise bulunmadığını vurgulamaktadır. Yine de kız kardeşinin cognomen'inden ötürü makaleye konu senator'un kökeninin Imperium Romanum'un hellenophon doğu eyaleletlerinin birinde aranması gerektiğini dile getirerek makaleyi sonlandırmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

statuae honorariae, senatoryal valiler, Lycia-Pamphylia, Syria Palaestine, Caesarea, Hippos, Attaleia

Iulius Tarius Titianus as the Governor of Syria Palaestina in the reign of Elagabal in the inscriptions from Caesarea Maritima and Hippos

A new inscription from Attaleia, which mentions Iulius Tarius Titianus as Governor of Lycia-Pamphylia, which makes it possible to identify this Senator with the honorand of inscriptions in Caesarea and Hippos, two cities in the Province of Syria-Palaestine, probably dating from the reign of Caracalla or Elagabal.

Keywords:

statuae honorariae, Senatorial Governors, Lycia-Pamphylia, Syria-Palaestine, Caesarea, Hippos, Attaleia,

PDF

___

G. Camodeca, Un nuovo proconsole del tempo di Caracalla e i Gavii Tranquilli di Caiatia, Ostraka 3, 1994, 467–471.
H. M. Cotton – W. Eck, Governors and Their Personnel on Latin Inscriptions from Caesarea Mari¬tima, Humanities VII/7 (Proceedings of the Israel Academy of Sciences and Humanities), Jerusalem 2001, 215–240.
S. Destephen, La frontiÃ¨re orientale de la province d'Asie: le dossier de Takina, EA 40, 2007, 147–173.
-
W. Eck, in: RE Suppl. XV, 1978, COL. 124–125 Nr. 513a.
W. Eck – H. M. Cotton, Inscriptions from the Financial Procurator's Praetorium in Caesarea, in: L. Di Segni et al., (edd.), Man Near a Roman Arch. Studies presented to Prof. Yoram Tsafrir, Jerusalem 2009, 98–114.
N. Gökalp, Iulius Tarius Titianus, proconsul of Lycia-Pamphylia, Gephyra 8, 2011, 125–128.
A. Åajtar, An honorary inscription for the consularis Tarius Titianus, in: A. Segal et al.,(edd.), Hippos-Sussita. Tenth session of Excavations (July and September 2009), Haifa 2009, 74–79.
A. Åajtar, Two Honorific Monuments for Governors of Syria-Palaestinae in Hippos, Palamedes 5, 2010, 177–186.
C. M. Lehmann – K. H. Holum, The Greek and Latin Inscriptions of Caesarea Maritima, Philadelphia 2000.
P. M. Leunissen, Konsuln und Konsulare in der Zeit von Commodus bis Severus Alexander (180–235 n. Chr.). Prosopographische Untersuchungen zur senatorischen Elite im Römischen Kaiserreich, Amsterdam 1989.
P. M. Leunissen, Direct Promotions from Proconsul to Consul under the Principate, ZPE 89, 1991, 217–260.
M.-Th. Raepsaet-Charlier, Prosopographie des femmes de l'ordre senatorial (Ier–IIe s.), Leuven 1987.
P. Sabbatini Tumolesi, Epigrafia anfiteatrale dell'Occidente Romano: Roma, Rom 1988, 43.
B. E. Thomasson, Laterculi praesidum, Göteborg 2011.
M. Vitale, Eparchie und Koinon in Kleinasien von der ausgehenden Republik bis ins 3. Jh. n. Chr., Bonn 2012 (AMS 67).