Sulakyurt granitoidinde açılacak derivasyon tünelindeki destek tasarımı
Sulama amaçlı olarak planlanan Sulakyurt barajı Ankara ilinin kuzeydoğusundadır. D.S.İ tarafından yapılması planlanan Sulakyurt barajı derivasyon tüneli 3 m. çapında, 260 m. uzunluğundadır. Tünel güzergahı boyunca yer alan Sulakyurt Granitoidleri çoğunlukla ayrışmış olup, Tonalit ve Diyorit kaya birimlerinden ibarettir. Bu birimler ileri derecede epidotlaşma, killeşme ve fiziko-mekanik özelliklerine göre zayıf kaya özelliği tanımlaması gösterirler. Ancak Tonalitlerde görülen silisleşmeler onun Diyorite nazaran daha sağlam kaya olduğunu kanıtlamaktadır. Saha ve lahoratuvar verilerinden elde edilen parametrelere dayanarak Sulakyurt derivasyon tüneli boyunca RMR, Q ve RSR kaya kütle sınıflamaları yapılmıştır. Tonalite yapılan kaya sınıflamalarında RMR=21-28 (ort.=24), Q=0.04-0.13 (ort.=0.08) ve RSR=35 bulunmuştur. Bu değerler tonalitin zayıf kaya olduğunu göstermektedir. Diyoritte ise RMR=17-23 (ort=21), Q=0.025-0.1 (ort=0.05) ve RSR=34 değerleri elde edilmiş olup bu sonuçlar diyoritin çok zayıf kaya özelliğini tanımlamaktadır. Sulakyurt derivasyon tünelindeki zayıf kayalar için destek tasarımında çelik kafes, kaya bulanları ve püskürtme betonunun farklı tipleri önerilmiştir.
Support design for Sulakyurt granitoid at the diversion tunnel
The proposed Sulakyurt irrigation dam is located in the North-East part of Ankara. The diversion tunnel of Sulakyurt dam has 3 meters diameter and 260 meters length will be constructed under control of State Water Works . The Sulakyurt Granitoids along the tunnel alignment are moderately-to-highly weathered. Granitoid type of rocks are composed of tonalite and diorite which present highly weathered characteristic resulting in by products such as epidotization and clay formation. However, silicification developed in tonalite renders these rock stronger than diorite.Rock mass classifications such as RMR, Q and RSR were determined for the rocks along the Sulakyurt diversion tunnel using the field and laboratory data . These classifications yields values for tonalites such that RMR- 21-28 (av.=24), Q=0.04-0.13 (av.=0.08) and RSR=35 indicating the values for weak rocks, the same classifications resultsvalues of RMR=17-23 (av.=21), Q=0.025-0.1 (av.=0.05) and RSR=24 fordiorite which are typical for very weak rocks. The different types of the support design such as steel rib , rock bolts and shotcrete were recommended for the weak rock at Sulakyurt diversion tunnel.