Çocuklarda Sosyo-Ekonomik Düzeyin Fiziksel ve Fizyolojik Performanslarıyla İlişkisi

Araştırmanın amacı, çocuklarda sosyo-ekonomik düzeyin sporcu performansı ile olan ilişkisinin belirlenmesi ve değerlendirilmesidir. Çalışmaya, Burdur’daki ortaokullarda okuyan ve okullar arası futbol müsabakalarında futbol oynayan 109 gönüllü sağlıklı erkek öğrenci katıldı. Dataların analizinde, tüm parametrelere yönelik ortalama, standart sapma, maksimum ve minimum değerleri alındı. Çalışmaya katılan tüm öğrencilerin sosyoekonomik düzeyleri ile fiziksel, fizyolojik ve teknik özellikleri arasında ilişki olup olmadığı Korelasyon Analizi (Pearson) testi ile belirlendi. Değerlendirme sonucunda, anne eğitim düzeyi ile barfikste kol çekme (P<0,01) ve dikey sıçrama (P<0,05) arasında; baba eğitim düzeyi ile kilo, VKİ, yağ yüzdesi, esneklik, barfikste kol çekme ve dikey sıçrama arasında (P<0,05) anlamlı doğrusal ilişki, baba eğitim düzeyi ile ektomorfik yapı arasında anlamlı (P<0,05) ters ilişki görülmektedir. Anne ve baba eğitim düzeyi arttıkça anaerobik güçte anlamlı (P<0,01) şekilde artmaktadır. Çocukların yaşadıkları çevre modernleştikçe 10 m koşu (P<0,05) ve 30 m koşu (P<0,01) performansları anlamlı pozitif ilişki göstermektedir. Çocuklar kendilerine ait odaya sahip oldukça vücut yoğunluklarında anlamlı (P<0,05) artış gözlenirken, esneklikleri ve endomorfik yapılarında anlamlı (P<0,05) düşüş gözlenmektedir. Diğer değişkenlerle performans kriterleri arasında istatistiki bakımdan anlamlı (P>0,01, P>0,05) bir ilişki bulunmamaktadır. Sonuç olarak, sürekli aktif olan çocuklarda, anne-baba eğitimi ve yaşam çevrelerinin kol ve bacak kuvvetleri, yağ düzeyleri, hareketlilik ve anaerobik güçlerine etkileri olabilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Çocuklar, sosyo-ekonomik durum, fiziksel performans, fizyolojik performans

PDF

___

AKANDERE, M., BAŞTUĞ, G., AKDOĞAN, Z. (2009). Erkek Maratoncularda Sosyal Çevre ve Ekonomik Durumun Spora Yönelmeye Etkisi, Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 459-466
AKGÜN, HS. (1997). Sosyo-Ekonomik Yönden Farklı İki İlkokul Öğrencilerinin Fizik Büyüme Durumları ve Etkileyen Bazı Faktörlerin Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, H.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara
ALBAYRAK, MY. (1998). 14-35 Yaş Arasındaki Bireylerin Fiziksel Aktivite Düzeyi, Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor Anabilim Dalı, İstanbul
ASTRAND, PO., RODAHL, K. (1986). Textbook of Work Physiology, McGraw Hill, 237-273, New York.
BAYRAKTAR, B., KURTOĞLU, M. (2011) Dopingle Mücadele Ve Futbolda Performans Artırma Yöntemleri, Ed: T. Atasü, İ. Yücesir, B. Bayraktar, Ajansmat Matbaacılık, 301-328, Ankara.
BAYRAKTAR, B., KURTOĞLU, M. (2009). Sporda Performans Etkili Faktörler, Değerlendirilmesi ve Artırılması, Klinik Gelişim Dergisi, 22 (1), 16-24.
BAYRAKTAR, G. (2011). Bayan Güreşçilerin Güreş Sporunu Algılamalarına Yönelik Tutumlarının Sosyo-Ekonomik ve Sosyo-Kültürel Değişkenlere Göre İncelenmesi, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1), 39–43.
CARTER, J.E.L., HEATH, BH. ( 1990). Somatotypeing-Development and Applications, Camrıdge University Press, Cambridge.
ÇEKİÇ, S., ÖZBAR, N., KÜÇÜK YETGİN, M. (2010). İlköğretim Öğrencilerinde (11-12 Yaş Grubu) Fiziksel Aktivite Düzeyinin Sosyo Ekonomik Düzey İle İlişkilendirilmesi, 11th International Sports Sciences Congress, 10 to 12 October 2010, Antalya.
DORAK, F. ÖZŞAKER, M. (2011). Spor Yapan ve Spor Yapmayan Ergenlerin Sosyo-Demografik Profilleri, Spor Hekimliği Dergisi, 46, 29-36.
ERDEN, S., OĞUZ, H. (2009). Bursa İlinde Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeye Sahip Aile Çocuklarının Fiziksel Performans Özelliklerinin İncelenmesi, U.Ü. Eğitim Fakültesi Dergisi 22 (1), 279-292.
GÜLER, Dursun; BALCI, Şükrü Serdar; ÇOLAKOĞLU, Filiz; KARACAN, S. (2004). The Evaluatıon of The Impact of Socıo-Economıc Level Over The Health-Related Physıcal Fıtness of Gırls, 17-20 November 2004 10. ICHPER-SD Europe Congress & 8th International Sports Science Congress, Antalya/TURKEY, Abstract Book, 66.
GÜLER, D., GÜNAY, M. (2004). Çocuklarda Sosyo-Ekonomik Düzeyin Fiziksel Uygunluğa Etkisinin AAHPERD Fiziksel Uygunluk Test Bataryası İle Değerlendirilmesi, GÜ Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 11-23.
IOC (International Olympic Committee). (1996). The Child And Adolescent Athlete, Edt: Oded Bar-Or, Blackwell Science Ltd., London.
KOÇAK, MS., HARRİS, M.B., KİN İŞLER, A., ÇİÇEK, Ş. (2002). Physical Activity Level, Sport Participation and Parental Education Level in Turkish Junior School Students, Pediatr. Exerc. Sci., 14, 147-154.
KROBHHOLZ, H. (1997). Physical Performance in Relation to Age, Sex, Social Class and Sport Activities in Kindergarten and Elementary, School, Perceptual and Motor Skills, 84, 1168-1170.
KURU, E., PEPE, K. (2002). Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Özel Yetenek Sınavlarına Katılan Öğrencilerin Sosyoekonomik Profilleri, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1), 253-265.
MACDOUGALL, J.D., WENGER, HA., GREEN, HJ. (1983). Physiological Testing Of The Elite Athlete, Mouvement Publication Inc.
MCVEİGH, JA. NORRİS, SA. DE WET, T. (2004). The relationship between socio-economic status and physical activity patterns in South African children, Acta Paediatr, 93, 982-988.
ÖZKARA, A. (2004). Futbolda Testler ve Özel Çalışmalar, Kuşçu Etiket ve Matbaacılık, Ankara.
PEREZ, GEN. D’ANGELO, CP. ZABALA, RD. (1991). Physical Fitness in Children an Adolescents from Differing Socioecomomic Strata, In Shephard Roy J; Parizkova, J. (Eds) Human Growth, Physical Fitness and Nutrition, Med. Sport Sci. Basel Karger, 31, 80-98.
RAMSBOTTOM, R., BREWER, J., WİLLİAMS, C. (1988). Progressive Shuttle Run test to Estimate Maximal Oxygen Uptake, Brit. J. Sports Med., December (22) 4, 141-144.
REEVES, SL., POH, BK., BROWN, M., TİZZARD, NH., Ismail, MN. (1999). Anthropometric Measurements and Body Composition of English and Malaysian Footballers, Mal. J. Nutr. 5, ,79-86.
SHORT FX., WİNNİCK JP. (2005). Test İtems and Standards Related to Body Composition on The Brockport Physical Fitness Test, Adapt Phys Activ Q (APAQ), 22 (4), 356-370.
STEPHENS,T., CASPERSEN,C.J. (1994), The Demograpy of Physical Activity, Fitness and Health, International Proceedings and Consensus Statement, Human Kinetics, Illinois.
TEKELİOĞLU, A. (1999). Devlet Okulu ve Özel Okulda Okuyan 11-13 Yaş Grubu Kız ve Erkek Çocukların Fiziksel Uygunlukları, Doktora Tezi, G.Ü. Sağlık Bilimleri Ensitüsü Beden Eğitimi ve Spor ABD, Ankara.
TEMEL, F., AVCI, N., ERSOY, Ö., TURLA, A. (1999). Farklı Sosyo-Ekonomik Düzeylerdeki 0-6 Yaş Çocukların Fiziksel Gelişimlerinin İncelenmesi, Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 4 (3), 43-50.
TOP, E., YILDIZ, M. (2017). 11-14 Yaş Grubu Çocukların Sosyo-Demografik Özellikleri, Motor Performans Düzeyleriyle Yaşam Kaliteleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi, Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 19 (1), 41-56.
YAN, Y. (2007).10-13 Yaş Çocularda, Sosyo-Ekonomik Yapının Fiziksel Aktivite ve Fiziksel Uygunluk Düzeyine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, M.Ü. Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beden Eğitimi ve Spor ABD, İstanbul.