İklimsel tasarım bağlamında konut binalarında cephe tasarım parametrelerinin hassasiyet analizi

Dünya nüfusunun ve sanayileşmenin hızla artmasıyla konut üretimi de hızla artmıştır. Çok sayıda ve yoğun biçimde üretilen konutların, bulundukları iklim bölgesinin özelliklerinin göz ardı edilerek tasarlanması ve kullanım sürecinde konfor koşullarını sağlama çabası, enerji ve çevre sorunlarının artmasında önemli etkenlerdir. Yerleşilen bölgenin iklim özellikleri düşünülerek yapılan iklimsel tasarım, binaların iklimle uyumlu ve enerji etkin olarak tasarlanmasını amaçlamaktadır. İklimsel tasarımda etkili olan parametreler başlıca; dış çevreye ilişkin iklimsel koşullar ile yer, yönlendiriliş durumu, bina formu, hacim organizasyonu, bina kabuğu (cephe), doğal havalandırma, doğal aydınlatma, güneş kontrolü gibi yapma çevreye ilişkin parametreler olarak ele alınmaktadır. Tasarıma ait veriler her zaman iklimsel tasarım parametrelerinin ideal şekilde uygulanmasına olanak vermeyebilir. Tasarım süreci çok sayıda kriterin gözetildiği yinelemeli bir süreçtir. Bu kriterler arasında seçim yapabilmek için, alternatiflerin tanımlanması ve eş zamanlı olarak analiz edilebilmesi için destek sistemlere ihtiyaç duyulmaktadır. Konutlarda harcanan enerjinin büyük kısmı iç ve dış çevreyi birbirinden ayırması nedeniyle önemli bir tasarım parametresi olan konut cepheleri aracılığı ile olmaktadır. Bu açıdan bu çalışmada, daha az enerji harcayarak üretilen ve kullanılan binaların oluşturduğu kentlerde yaşayabilmek amacıyla, optimum cephe tasarım çözümlerini üretebilen karar destek sistemi modelinin oluşturulması için hassasiyet analizi aşamasının gerçekleştirilmesi hedeflenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Hassasiyet Analizi, Enerji Etkin Cephe, İklimsel Tasarım, Konut

PDF

___

Berköz, E. ve diğ. Enerji Etkin Konut ve Yerleşme Tasarımı, Proje Np: INTAG201, TUBITAK, İstanbul, 1995.
Altensis. DesignBuilder Yazılımı. https://www.altensis.com/hizmetler/designbuilder-software/ Erişim tarihi Ağustos 19, 2021.
Ulukavak Harputlugil, G. Enerji Performansı Öncelikli Mimari Tasarım Sürecinin İlk Aşamasında Kullanılabilecek Tasarıma Destek Değerlendirme Modeli, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, 2009.
Şenel Solmaz, A. Bina Enerji Performansını Geliştirmede Optimum Çözüm Belirlemeye Yönelik Simülasyon ve Çok Amaçlı Optimizasyon Tabanlı Bir Karar Destek Modeli, Dokuz Eylül Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir, 2015.
Tian, W. (2013). A review of sensitivity analysis methods in building energy analysis. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 20(0), 411-419.
Zhang, Y. ve Korolija, I. “Performing complex parametric simulations with jEPlus” , SET2010-9th International Conference on Sustainable Energy Technologies; August 24-27 2010, Shangai, China, 2010.
Zhang Y, Jankovic L, “JEA, An Interactive Optimisation Engine for Building Energy Performance Simulation”, IBPSA Building Simulation 2017, August 7-9, San Francisco, USA, 2017.
Crawley, D., A., Lawrie, L., Climate Files. climate.onebuilding.org Güncelleme tarihi Şubat 13, 2021. Erişim tarihi Ekim 01, 2021.
T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı, Meteoroloji Genel Müdürlüğü. İllerimize Ait Genel İstatistik Verileri. https://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler istatistik.aspx?k=undefined&m=SAMSUN Erişim tarihi Ağustos 10, 2021.
Türkiye İstatistik Kurumu.. Gösterge Uygulaması. https://biruni.tuik.gov.tr/ilgosterge/?locale=tr Erişim tarihi Ekim 05, 2019.
SimLab, http://simlab.jrc.ec.europa.eu/, Simlab version 2.2 reference manual, European Commission -IPSC, 2008.
Nguyen, A. T. Sustainable housing in Vietnam: climate responsive design strategies to optimize thermal comfort. Doktora Tezi, Liege Üniversitesi, Liege, Belçika, 2013.