KIRGIZ TÜRKLERİNDE “BOZ ÜY” (ÇADIR) GELENEĞİ

Kültür, anlamsız insan yığınlarını bir millet haline getiren değerlerin başında gelmektedir. Dolayısıyla millet olabilmiş her topluluğun da ortak bir kültürü olmuştur. Kültür, dini, dili, ırkı, kullandığı alfabesi ve kendisiyle alakalı olan, halkın ortak olarak benimseyip kullandığı materyalleri içermektedir. Bu özelliklerinden her hangi birinin kaybolması demek, kültürün bir uzvunun yitirilmesi demektir. Kültürün bir milletin tarihi içerisinde ne kadar öneme haiz olduğunu, Kırgız türklerinin kültürlerinin bir parçası olan boz üy yani çadır geleneklerine bağlılıklarından anlayabiliriz. Tarihi çok eskilere dayanan, Kırgızlarda önemini yitirmeden yaşayan ve Kırgız kültürünü içerisinde en belirgin şekilde barındıran boz üylerin Türk kültürü ve bilhassa Kırgız Türklerinin kültürleri içerisindeki yerine değinmeye çalıştık. Boz üyler göçebe Kırgız kültüründeki sanatın doruk noktasıdır. Yani rahatlığının yanı sıra sanatsal açıdanda büyük bir değer ifade etmekte olan bu taşınabilir konutlar, Kırgızlarla beraber dağlarda göç etmiş, ipek yolunda gezmiş ve zamanın zor şartlarına dayanmıştır.

___

  • КАРАТАЕВ, О., Эралиев С. (2005), Бишкек: Кыргыз Этнографясы Бойунча Сѳздүк.
  • Ак Бозүй, Экинчи макала, Эркин Тоо Газетасы (27 Сент.-2000), б. 209-210.
  • ИМАНАЛИЕВ, К. (2002), Кыргызстан (слово о родaине), Бишкек.
  • ИПТАРУУЛУ, Сабыр (2007), Кыргыздын Турагы – Бозүй, Шоокум журналы, Декабрь.