202118

MÜZİKAL TİYATRO YAZIMI VE YAPIM HAZIRLIKLARI ÜZERİNE BİR ÇALIŞMA: “SACİDE NİNE’NİN SİHİRLİ BASTONU”

Müziğin anlatım olanaklarıyla desteklenen bir tiyatro çeşidi olan “müzikal tiyatro”, İtalyan operasına karşı London, West-End’de üretilmiş bir öykü anlatım biçimidir. Müzikal tiyatro daha sonra New York, Manhattan bölgesinde Broadway caddesinde ve civarında yer alan tiyatro ve konser salonlarında gelişim göstermiş, turne geleneğinin etkisiyle öncelikle İngilizce konuşulan ülkelerde, daha sonra dünya genelinde yayılmıştır. Operadan en büyük farkı, ses ustalığının değil, oyunculuğun ilk önem sırasında olmasıdır. Buna karşın öykü anlatımının oturduğu zemin müziktir. Müzikal tiyatroda oyunculuk ve beden performansı ön plandadır. Mekân ve kostüm tasarımı operanın aksine abartıdan uzak, öyküye hizmet eder niteliktedir. Bu makalede, müzikal tiyatronun doğuşu ve tarihsel gelişimi ile ilgili genel bir bilgi verilirken, Yıldız Teknik Üniversitesi Sanat ve Tasarım Fakültesi Müzik ve Sahne Sanatları Sanatta Yeterlik Programı tez projesi olarak hazırlanan “Sacide Nine’nin Sihirli Bastonu” isimli özgün müzikal tiyatro eseri üzerinden bir müzikal tiyatro prodüksiyonunun hazırlık aşamaları incelenir ve bu tür bir hikâye anlatımında, metin-söz ve müzik işbirliğiyle temanın nasıl şekillendiği ile birlikte besteleme süreçleri de ortaya konur. Metin, şarkı sözleri ve müziğini Selda Ergen’in yazdığı “Sacide Nine’nin Sihirli Bastonu” isimli eser müzikal tiyatro alanının ülkemizdeki gelişimine katkı sağlamak amacına hizmet eder. T.C. Devlet Opera ve Balesi bünyesinde, 2022/2023 sezonunda sahnelenmek üzere onay beklemektedir.

Anahtar Kelimeler:

Müzikal, Bestecilik, Tiyatro, Prodüksiyon, Sahne

PDF

___

Referans1 ARICI, O. (2020). Kurmacanın İnşası. İstanbul: Habitus Yayıncılık. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölümü.
Referans2 CAN, H. (2006). Aristotheles’te Katharsis Kavramı. Dergi Park, Cilt, Sayı 2, 63- 70, 01.09.2006. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/803611.
Referans3 GÖKTAŞ, E. (2010). “Melodi, Dramatik Aksiyon ve Olay Dizisi”. Sanat Dergisi, C.0, S.2. https://dergipark.org.tr/tr/pub/ataunigsfd/issue/2590/33327.
Referans4 KUTLAY, E. (2017). “Osmanlı Modernleşmesinin Müzikal Boyutu”. Z Dergisi -Kültür, Sanat, Şehir- Mevsimlik Tematik dergi. https://www.zdergisi.istanbul/makale/osmanli-modernlesmesinin-muzikal-boyutu-385
Referans5 MEYER, R. E. (2013). “Türk Modası ve On Sekizinci Yüzyıl Müziği”. (Çev. Genç, S.) Tarih Dergisi, Sayı 56 (2012 / 2), İstanbul. s. 147-165.
Referans6 NUTKU, Ö. (1990). Dram Sanatı Tiyatroya Giriş. İstanbul: Kabalcı Yayınevi.
Referans7 TNGD, (The New Grove Dictionary of Music and Musicians), (1980). 2nd ed., edited by Stanley, S. & Executive editor Tyrrell, J., Oxford University Press, 1980- ISBN 0-333-60800-3, pages: 453 – 464. (Çev: Ergen, S.).
Referans8 TORUN, İ. (2002). “Kapitalizmin Zorunlu Şartı “Protestan Ahlak”. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt 3, Sayı 2, ss. 89-98.
Referans9 TÖRE, E. (2009). “Türk Tiyatrosunun Kaynakları”. Journal of Turkish Studies, Volume 4 /1-II, p:2187-2188-2189, doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.614.
Referans10 Almaida, M. H., (2015). “Top 5 Countries that kick ass in Musical Theater “. https://newmusicaltheatre.com/blogs/green-room/top-5-countries-that-kick-ass-in-musical-theater (Erişim tarihi:20.09.2022)
Referans11 Diren Sanat, (2018). “Bollywood Müzikali Taj Express Başladı/ Müzikalin Başrol Oyuncuları Koreografisini Öğretecek”. https://www.dirensanat.com/2018/01/24/bollywood-muzikali-taj-express-basladi/ (Erişim Tarihi: 28.08.2022)
Referans12 Estukyan, V. (2016). “18. Yüzyıl Rum Ortodoks müziğinin altın çağıydı”. https://www.agos.com.tr/tr/yazi/14588/18-yuzyil-rum-ortodoks-muziginin-altin-cagiydi (Erişim tarihi: 27.08.2022)
Referans13 Rosky, N. (2017). ‘’The Musicalization of Animation: How Broadway Made the Big ScreenSing’’. https://www.broadwayworld.com/article/The-Musicalization-of-Animation-How-Broadway-Made-the-Big-Screen-Sing-20170513(Erişim tarihi: 10.09.2022)
Referans14 Serkan Koç / Kam Film, (2006). “Gizlenen Atatürk Belgeseli”. https://www.izlesene.com/video/gizlenen-ataturk-belgeseli/9289451(Erişim tarihi: 30.08.2022)
Referans15 Vikipedi, “Bizans İmparatorluğu”. https://tr.wikipedia.org/wiki/Bizans_%C4%B0mparatorlu%C4%9Fu (Erişim Tarihi: 06.09.2022)
Referans16 Vikipedi, “Hisseli Harikalar Kumpanyası”. https://tr.wikipedia.org/wiki/Hisseli_Harikalar_Kumpanyas%C4%B1 (Erişim Tarihi 28.08.2022)
Referans17 Vikipedi, “Operatta”. https://wikitrtr.top/wiki/operetta (Erişim Tarihi:04.09.2022)