Erdem KIRKBEŞOĞLU, Belkıs KUZUTÜRK, Şule TUZLUKAYA

İnsan Kaynakları Uygulamalarının Algılanan Örgütsel Performansa Etkisi

Günümüz rekabet koşulları göz önünde bulundurulduğunda insan kaynakları uygulamaları gerek akademik gerekse de uygulama açısından değerlendirilsin, örgütler için ayırt edici bir unsur olarak kabul görmektedir. Etkili insan kaynakları yönetim ve uygulamalarının örgüt performansına doğrudan olumlu katkıları bulunmaktadır. İnsan kaynakları yönetimi, uyguladığı politikalar ve uygulamalar ile bireysel ve örgütsel hedeflerin başarımının eş zamanlı olmasında önemli rol üstlenmektedir. Geçen süreçte İKY uygulamalarını etkin bir şekilde sürdüren örgütler önemli kazanımlar elde etseler de birçok örgüt için tersine, kazanımlar istenilen düzeyde gerçekleşmemiştir. Aslında temel sorun İKY uygulamalarının içeriğiyle ilgili değildir. Özellikle kurumsallaşma düzeyi düşük birçok işletme yalnızca öykünmeci bir tavırla bu uygulamaları benimsemekte ve sonucu olarak performans artışı ve personel memnuniyeti sağlayamamaktadır. Diğer yandan kimi zaman performans artışı sağlayan birçok örgüt ise bunu başarısız İKY uygulamalarına rağmen sağlayabilmektedir. Bu nedenle çalışmamızda örgütsel performans kavramını karlılık veya verimlilik gibi somut çıktılar üzerinden değil çalışanların gözünden değerlendirmeyi amaçladık ve İKY uygulamalarının çalışan gözünden örgütsel performans üzerindeki etkisini sınadık. Elde edilen sonuçlar, insan kaynakları uygulamalarından işe alım, katılımcı karar alma, performans değerleme, ödüllendirme ve güçlendirme eylemlerinin örgütsel performans üzerinde anlamlı etkisi olduğu ortaya koyarken; uluslararası yazında etkisi olduğu kanıtlanan kurum içi eğitimler ve iş güvencesi değişkenlerinin herhangi anlamlı bir etki sağlamadığı sonucuna varılmıştır. Türkiye gibi çevresel belirsizliklerin yüksek olduğu bağlamlarda bu etkileşimin gerekçeleri yine bu çalışmada tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

İnsan kaynakları uygulamaları, algılanan örgütsel performans, insan kaynakları yönetimi

The Impact of Human Resources Practices on Perceived Organizational Performance

Considering today's competitive conditions, human resources practices are regarded as a distinctive factor for organizations, regardless of both academic and practical aspects. Effective human resources management (HRM) and practices have direct positive contributions to organizational performance. Human resources management plays an important role in synchronizing the policies and practices it implements and the achievement of individual and organizational goals. Although organizations that effectively continued their HRM practices in the past period achieved significant gains, for many organizations, on the contrary, the gains were not achieved at the desired level. In fact, the main problem is not related to the content of HRM practices. Especially many businesses with a low level of institutionalization adopt these applications only in an emulating manner and as a result, they cannot provide performance increase and personnel satisfaction. On the other hand, many organizations that sometimes increase performance can achieve this despite unsuccessful HRM practices. Therefore, in our study, we aimed to evaluate the concept of organizational performance from the perspective of employees, not through concrete outputs such as profitability or productivity, and we tested the effect of HRM practices on organizational performance from the perspective of the employee. The results show that recruitment, participatory decision making, performance evaluation, rewarding and empowerment actions from human resources practices have a significant effect on organizational performance; It was concluded that in-house trainings and job security variables proved to be effective in international literature do not provide any significant effect. the reasons for this interaction in the context of environmental uncertainty is high, such as Turkey was again discussed in this study.

Keywords:

Human resources applications, perceived organizational performance, human resources management,

PDF

___

Bailey, T., Berg, P., & Sandy, C. (2001). The Effect Of High-Performance Work Practices On Employee Earnings İn The Steel, Apparel, And Medical Electronics And Imaging İndustries. Industrial And Labor Relations Review, Cilt: 54, Sayı: 2A, ss. 525-543.
Batt, R. (2002). Managing Customer Services: Human Resource Practices, Quit Rates, And Sales Growth. Academy Of Management Journal, Cilt: 45 Sayı: 3, ss. 587-597.
Bayat, B. (2008). İnsan Kaynakları Yönetiminin Stratejik Niteliği. İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 3, ss. 1-25.
Beer, M. R., & Nathaniel, A. (2015). Human Resource System. High Commitment High Performance (S. 255-258). İçinde The United States Of America: Jossey- Bass.
Bingöl, D. (2013). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Beta.
Buğra, A. (1998). Non-Market Mechanisms of Market Formation: The Development of the Consumer Durables Industry in Turkey. New Perspectives on Turkey, 19, 1-28. doi:10.1017/S0896634600003009
Cheng, E., & Hampson, I. (2008). Transfer Of Training: A Review And New İnsights. International Journal Of Management Reviews, Cilt: 10, Sayı: 4, ss. 327-341.
Chiang, C. F., & Liu, B. Z. (2017). Examining job stress and burnout of hotel room attendants: internal marketing and organizational commitment as moderators. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, Cilt: 16, Sayı: 4, ss. 367-383.
Chin-Ju, T. (2006). High Performance Work Systems And Organizational Performance: An Emprical Study Of Taiwan's Semiconduductor Desing Firms. The International Journal Of Human Resource Management , Cilt: 17, Sayı: 9, ss. 1512-1530.
Delaney, J. T., & Huselid, M. A. (1996). The impact of human resource management practices on perceptions of organizational performance. Academy of Management journal, Cilt: 39, Sayı: 4, ss. 949-969.
Doğan, S. (2006). Büyük Ölçekli İşletmelerde İnsan Kaynakları Yöneticilerinin Güçlendirilmiş Bir İş Çevresi Yaratmaya Ne Kadar İstekli Ve Hazır Olduklarının Tespitine İlişkin Bir Araştırma. Celal Bayar Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 3, Sayı: 2, ss. 165-189.
Doğan, S. (2006). Personel Güçlendirme. Ankara: Kare Yayınları.
Doğan, S., & Demiral, Ö. (2009). Örgütsel Bağlılığın Sağlanmasında Personel Güçlendirme Ve Psikolojik Sözleşmenin Etkisine İlişkin Bir Araştırma. Erciyes Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 32, Sayı: 1, ss. 47-80.
Ergin, C. (2002). İnsan Kaynakları Yönetimi ' Psikoılojik Bir Yaklaşım'. Ankara: Academyplus Publishing.
Guest, E., Michie, J., Conway, N., & Sheehan, M. (2003). Human Resource Management And Corporate Performance İn The UK. British Journal Of Industrial Relations, Cilt: 41, Sayı: 2, ss. 291-314.
Gümüşlüoğlu, L., & Karakitapoğlu, A. (2010). Bilgi Çalışanlarının Adalet Ve Güçlendirme Algılarının Örgüte, Lidere Ve İşe Bağlılık Üzerindeki Etkileri. Türk Psikoloji Dergisi, Cilt: 25, Sayı: 66, ss. 21-36.
Hofman, E., & Meijerink, J. (2015). Platform thinking for services: The case of human resources. The Service Industries Journal, Cilt: 35, Sayı: 3, ss. 115-132.
Horwitz, F. (2017). International HRM in South African multinational companies. Journal of International Management, Cilt: 23, Sayı: 2, ss. 208-222.
Huselid, M. (1995). The İmpact Of Human Resource Management Practices On Turnover, Productivity, And Corporate Financial Performance. Academy Of Management Journal, Cilt: 38, Sayı: 3, ss. 635-672.
Huselid, M., ve Becker, B. (2010). Bridging Micro And Macro Domains: Workforce Differentiation And Strategic Human Resource Management. Journal Of Management, Cilt: 37, Sayı: 2, ss. 421-428.
Iverson, R., & Zatzick, C. (2011). The Effects Of Downsizing On Labor Productivity: The Value Of Showing Consideration For Employees' Morale And Welfare İn High‐Performance Work Systems. Human Resource Management, Cilt: 50, Sayı: 1, ss. 29-45.
Kağnıcıoğlu, D. (2001). İnsan Kaynakları Yönetimi Ve Değişen Endüstri İlişkileri. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 1, Sayı: 1, ss. 13-42.
Karcıoğlu, F., & Öztürk, U. (2009). İşletmelerde Performans Değerleme İle İnsan Kaynakları Bilgi Sistemleri (İKBS) Arasındaki İlişkisi -İstanbul İlinde Bir Araştırma-. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 1, ss. 343-366.
Keith, N., & Frese, M. (2011). Enhancing firm performance and innovativeness through error management culture. Handbook of organizational culture and climate, Cilt: 9, ss. 137-157.
Kutlu, S., & Duran, C. (2010). Sanayi İşletmelerinde Toplam Kalite Yönetimi Ve ISO 9000 Uygulamalarının Performans Üzerine Etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 28, ss. 239-252.
Lawler, E. (1994). Total Quality Management And Employee Involvement: Are They Compatible? Academy Of Management Executive, Cilt: 8, Sayı: 1, ss. 68-76.
Lowin, A. (1968). Participative Decision Making A Model Literature Critique, And Prescriptions For Research. Organizational Behaviour And Human Performance, Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 59-68.
Murphy, K., & Cleveland, J. (1995). Understanding Performance Appraisal: Social, Organizational, And Goal-Based Perspectives. USA: SAGE.
Park, R., Appelbaum, E., & Kruse, D. (2010). Employee İnvolvement And Group İncentives İn Manufacturing Companies: A Multi-Level Analysis. Human Resource Management Journal, Cilt: 20, Sayı: 3, ss. 227-243.
Parnell, J.A. ve Crandall, W.R. (2001) Rethinking participative decision making: a refinement of the propensity for participative decision making (PPDM) scale, Personnel Review, Cilt: 30, Sayı: 5, ss.523–535.
Pfeffer, J. (1995). Competitive Advantage Through People: Unleashing The Power Of The Work Force. USA: Harvard Business Press.
Pfeffer, J., & Veiga, J. (1999). Putting People First For Organizational Success. The Academy Of Management Executive, Cilt: 13, Sayı: 2, ss. 37-48
Pombo, G., & Gomes, J. F. (2019). Employees’ Perceptions and the Relationship Between Human Resource Management and Organizational Performance: A Conceptual View. Knowledge and Performance Management, Cilt: 3, Sayı: 1, ss. 46-63.
Porter, L., Lawler, E., & Hackman, J. (1975). Behavior İn Organizations. New York: Mcgraw-Hill Behavior İn Organizations.
Poyraz, K., & Kama, B. (2008). Algılanan İş Güvencesinin, İş Tatmini, Örgütsel Bağlılık Ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkilerinin İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 13, Sayı: 2, ss. 143-164.
Quinn, R., & Spreitzer, G. (1997). The Road To Empowerment: Seven Questions Every Leader Should Consider. Organizational Dynamics, Cilt: 26, Sayı: 2, ss. 37-49.
Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi . Bursa: Ezgi Kitap Evi.
Scott, A., James, W., & Dean, J. (1992). Integrated Manufacturing And Human Resource Management: A Human Capital Persfective. The Academy Of Management Journal, Cilt: 35, Sayı: 3, ss. 467-504.
Stewart, G., & Brown, K. (2009). Human Resource Management. USA: Wiley Global Education.
Tailby, S., & Winchester, D. (2005). Personnel Management İn Transition. Managing Human Resources, Blackwell Publishing: USA.
Tortop, N., Aykaç, B., Yayman, H., & Özer, A. (2006). İnsan Kaynakları Yönetimi, Nobel Yayınları.
Ugboro, I., & Obeng, K. (2000). Top Management Leadership, Employee Empowerment, Job Satisfactions, And Customer Satisfaction İn TQM Organizations: An Empirical Study. Journal Of Quality Management, Cilt: 5, ss. 247-272.
Uyargil, C. (2013). Performans Değerlemdirme. İnsan Kaynakları. İstanbul: Beta.
Varinli, İ., Yaraş, E., & Başalp, A. (2009). Duygusal Zekânın Müşteri Odaklılık Ve Satış Performansı Üzerindeki Etkisini Belirlemeye Yönelik Bir Araştırma. Ege Akademik Bakış, Cilt: 9, Sayı: 1, ss. 113–130.
Wang, X., Bruning, N., & Peng, S. (2007). Western High-Performance HR Practices İn China: A Comparison Among Public-Owned, Private And Foreign-İnvested Enterprises. The International Journal Of Human Resource Management, Cilt: 18, Sayı: 4, ss. 684-701.
Wood, S., & De Menezes, L. (2011). High İnvolvement Management, High-Performance Work Systems And Well-Being. The International Journal Of Human Resource Management, Cilt: 22, Sayı: 7, ss. 1586-1610.
Wright, P., Gardner, T., & Moynihan, L. (2003). The İmpact Of HR Practices On The Performance Of Business Units. Human Resource Management Journal, Cilt: 13, Sayı: 3, ss. 21-36.
Youndt, M., Snell, S., Dean, J., & Lepak, D. (1996). Human Resource Management, Manufacturing Strategy, And Firm Performance. Academy Of Management Journal, Cilt: 39, Sayı: 4, ss. 836-866.
Yüksel, Ö. (1997). İnsan Kaynakları Yönetimi. Ankara: Volkan Matbaacılık.