Ercan GÖÇGELDİ, Cengiz Han AÇIKEL, Metin HASDE, Gül AYGUT, Sultan ÇELİK, İlkay GÜNDÜZ, Yeşim KARADENİZ, Raziye AYAS, Erva ŞAHİN, Candan DENİZ

Ankara-Gölbaşı İlçesinde Bir Grup Kadının Kendi Kendine Meme Muayenesi Yapma Konusundaki Tutum ve Davranışlarının Belirlenmesi

Amaç: Ankara-Gölbaşı ilçesinde bir grup kadının kendi kendine meme muayenesi (KKMM) yapma konusundaki tutum ve davranışlarının belirlenmesidir. Gereç ve Yöntem: Bu kesitsel çalışma Mart 2006'da Ankara ili Gölbaşı ilçesinde bir sitede ikamet eden kadınlarda gerçekleştirilmiştir (301/394=%76.4). Veriler soru formu kullanılarak elde edilmiştir. Tanımlayıcı istatistik olarak yüzdelik, istatistiksel olarak önemlilik değerlendirilmesinde ki-kare testi kullanılmıştır. Bulgular: Katılımcıların %87.7'si KKMM yapılması gerektiğini ifade ederken, %66.5'i en az bir kez KKMM yaptığını, %28.9'u ayda bir kez düzenli olarak yaptığını, %35.6'sı adet bitince yaptığını belirtmiştir. Doğru zamanda ve sıklıkta (ayda bir kez ve adet bitiminde) KKMM yapma sıklığı %23.3 bulunmuştur. KKMM hakkındaki bilgilerini sağlık personelinden (%37.3) ve televizyon/gazetelerden (%34.3) aldığını bildirenler ilk sıralarda yer almıştır. Lise ve üzeri öğrenim düzeyindekilerde, KKMM'nin gerekli olduğuna inananlarda ayda bir kez ve adet bitiminde KKMM yapma sıklığı daha yüksek bulunmuştur. Sonuç: Doğru zamanda ve sıklıkta (ayda bir kez ve adet bitiminde) KKMM yapma sıklığı %23.3 bulunmuştur. Katılımcıların KKMM'yi bilme ve uygulama sıklıkları bir çok çalışmadakine göre yüksek bulunmuştur. Ancak KKMM'nin erken tanıdaki önemi dikkate alındığında bunun yeterli olmadığı düşünülmüştür.©2008, Fırat Üniversitesi, Tıp Fakültesi

Anahtar Kelimeler:

Kendi kendine meme muayenesi, meme kanseri, risk faktörleri

Investigation of Attitudes and Behaviors of a Group of Women who Reside at in Ankara Gölbaşı on Self-Breast Examination

Objective: To investigate of attitudes and behaviours of a group of women who reside at in Ankara Gölbaşı on self-breast examination. Materials and Methods: This cross-sectional study was performed with the participation of women (301/394= 76.4%) who lived at a living place in Gölbaşı/Ankara in March 2006. Data was obtained by using a self-employed questionnaire following verbal consent of participants. Percentage was used for descriptive statistic, and Khi Square was used for probability analysis. Results: Of all participants 87.7% stated self-breast examination was necessary, 66.5% examined their breasts themselves at least once in a time, 28.9% practiced this regularly once in a month, 35.6% performed self breast examination after bleeding (menstrual cycle). At proper time and frequency (once in a month following cycle) the percent of self-breast examination was found as 23.3%. Those who obtained information on self-breast examination from health providers and from media (television and newspapers) constituted first two ranks with the percents of 37.3% and 34.3 respectively. The frequency of self-breast examination in a monthly base and following the cycle was found higher among those graduated from high school and more, those who believe self-breast examination is essential. Conclusion: At proper time and frequency (once in a month following cycle) the percent of self-breast examination was found as 23.3%. The percent of participants who knew and practiced self-breast examination was determined higher than many previous studies. Unfortunately, this was evaluated not sufficient by considering the importance of self-breast examination for early detection.©2008, Firat University, Medical Faculty.

Keywords:

-,

PDF

___

Parkin DM, Bray F, Ferlay J et all. Global Cancer Statistics, 2002. CA Cancer J Clin 2005; 55: 74-108.
Haydaroğlu A, Dubova S, Özsaran Z ve ark Ege Üniversitesinde Meme Kanserleri: 3897 Olgunun Değerlendirilmesi. Meme Sağlığı Dergisi 2005; 6-11.
Sağlık Bakanlığı Đstatistikleri 1999. http://www.saglik.gov.tr/extras/istatistikler/apk2001/092.htm/ 21.11.2007.
http://www.ukdk.org/pdf/kitap/5.pdf / 21.10. 2008.
Parkin DM, Fernandez LM. Use of Statistics to Assess the Global Burden of Breast Cancer. Breast J 2006; 12 Suppl 1: 70-80.
Çadır G, Eksen M, Bütüner E ve ark. Yerkesik ve Yeşilyurt Sağlık Ocağı Bölgelerinde Yaşayan Kadınların Meme Kanseri Ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Konusunda Bilgi Ve Uygulama Durumlarının Belirlenmesi. Uluslararası Đnsan Bilimleri Dergisi 2004;1. ISN:1303-5134. http://www.insanbilimleri.com/ojs/index.php/uib/article/ viewFile/124/123 / 21.11. 2007.
Ekici E, Utkualp N. Kadın Öğretim Elemanlarının Meme Kanserine Yönelik Davranışları. Meme Sağlığı Dergisi 2007; 3: 136-139
Yeşil Günal S, Günal AĐ. 25-55 Yaş Çalışan Kadınların Meme Kanserine Yönelik Davranışları. Sağlık ve Toplum 2000; 10: 21-24.
http://www.istanbulsaglik.gov.tr/w/tez/pdf/kadin_hast/dr_aysel_ kalan.pdf / 07.07. 2008.
http://www.memeonkoloji.com/meme_kanseri.html/ 07.07.2008.
Meme kanseri Risk faktörleri. Meme Hastalıkları Dernekleri Federasyonu. http://www.kanserleyasamak.org/genel_bilgiler.php?content=3# content / 07.07.2008.
Meme kanseri için bilmemiz gerekenler. Türkiye Kanserle Savaş Vakfı. http://www.kanservakfi.org/yeni/index.php?option=com_content &task=view&id=44&Itemid=34 / 07.07.2008.
American Cancer Society Guidelines for the Early Detection of Cancer. http://www.cancer.org/docroot/PED/content/PED_2_3X_ACS_ Cancer_Detection_Guidelines_36.asp / 07.07.2008.
Fındık ÜY, Turan N. Kadınların Meme Kanserinin Erken Tanısına Yönelik Davranışlarının Belirlenmesi. Hemşirelik Forumu 2004; 8: 54-59.
Foti E, Mancuso S. Early Breast Cancer Detection. Minerva Ginecol 2005; 57: 269-292.
Suzuki T, Toi M, Saji S et al. Early Breast Cancer. Int J Clin Oncol 2006; 11: 108-119.
Öztürk M, Engin VS, Kişioğlu AN. The Practice of Breast Self Examination Among Women at Gülistan District Of Isparta. Eastern Journal of Medicine 1999; 2: 47-50.
Franek GA, Nowak-Kaputsa ZE, Cabaj M. Breast Cancer Prophylaxis Among Nurses. Wiad Lek 2004; 57 Suppl 1: 82-84.
Parlar S, Bozkurt AĐ, Ovayolu N. Bir Ana Çocuk Sağlığı Merkezine Başvuran Kadınlara Verilen Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Đle Đlgili Eğitimin Değerlendirilmesi. C.Ü.Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2004; 8: 9-15.
Alam AA. Knowledge Of Breast Cancer And its Risk and Protective Factors Among Women in Riyadh. Ann Saudi Med 2006; 26: 272-277.
Sclowitz ML, Menezes AM, Gigante DP et all. Breast Cancer's Secondary Prevention and Associated Factors. Rev Saude Publica 2005; 39: 340-349.
Lechner L, De Nooijer J, De Vries H. Breast Self-Examination: Longitudinal Predictors of Intention and Subsequent Behaviour. Eur J Cancer Prev 2004; 13: 369-376.
Petro-Nustus W, Mikhail BI. Factors Associated with Breast Self Examination Among Jordanian Women. Public Health Nurs 2002; 19: 263-71.
Sirin A, Atan SU, Tasci E. Protection From Cancer and Early Diagnosis Applications in Izmir, Turkey: a Pilot Study. Cancer Nurs 2006; 29: 207-13.
Dundar PE, Ozmen D, Ozturk B ve ark. The Knowledge and Attitudes of Breast Self Examination and Mammography in a Group of Women in a Rural Area in Western Turkey. BMC Cancer 2006; 24: 43.
Akkuş Y, Şahan S, Çiçe EK ve ark. Bir Kız Yurdunda Kalan Üniversite Öğrencilerinde Kendi Kendine Meme Muayenesi (KKMM) Konusunda Bilgi Ve Uygulamaları. MN Dahili Tıp Bilimleri Dergisi 2006; 2: 105-109.
Secginli S, Nahcivan NO. Factors Associated with Breast Cancer Screening Behaviours in a Sample of Turkish Women: A Questionnaire Survey. Int J Nurs Stud 2006; 43: 519-520.
Barcley V. Kanser Hemşireliğinde Temel Kavramlar. Çev.Ed: Platin N, UICC, Ankara 1987, S:78.
Aygın D, Uludağ C, Şahin S. Gençlerin Meme Kanseri ve Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkındaki Bilgi Tutum ve Davranışlarının Değerlendirilmesi. Hemşirelik Forumu Dergisi 2004; 7: 1-5.
Aslan A, Temiz M, Yiğit Y ve ark. Hemşirelik Yüksek Okulu Öğrencilerinin Meme Kanseri Hakkındaki Bilgi, Tutum ve Davranışları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6: 193-198.
Kılıç S, Uçar M, Seymen E ve ark. Kendi kendine meme muayenesi bilgi ve uygulamasının GATA Eğitim Hastanesinde görevli hemşire, hemşirelik öğrencileri ve hastaneye müracaat eden kadın hastalarda araştırılması. Gülhane Tıp Dergisi 2006; 48: 200-204.
Çevik C, Akbulut G, Erkal S. Memede Kitle Şüphesiyle Hastaneye Başvuran Kadınların Kendi Kendine Meme Muayenesi Hakkındaki Bilgi Düzeylerinin Kitle Fark Edilmesine Etkisi. Hemşirelik Forumu 2005; 6: 4-8.