NECATİ ÖNER DÜŞÜNCESİNDE FELSEFE İLE KÜLTÜRÜN SENTEZİ: ZİHNİYET
Osmanlı’dan Cumhuriyet’e geçiş dönemi düşünür ve felsefecilerimizle günümüzün kuşağının arasında önemli bir mütefekkir olan Necati Öner, hem teorik hikmetin hem de pratik hikmetin özel bir temsilcisi durumundadır. Düşünce, tefekkür, matbuatın içinde bir “usta” ve “üstat” olan münevverimiz, çok sayıda yetiştirdiği aydın, bürokrat ve üniversite hocasının “hoca”sıdır. Yazılı ve sözlü eserlerinin yanında ülkemize farklı düşünceleri bir araya getiren Türk Felsefe Derneği gibi önemli bir felsefe cemiyetini de kazandıran Necati Öner için felsefe, hayattan ve reel dünyadan kopuk bir alan değildir. O, felsefe ile kültürü birbiriyle ilişkilendirirken ortaya çıkacak olan hikmetle şekillenmiş zihin ve zihniyeti önemser. Bir anlamda hayat felsefesini belirleyen en önemli husus, Öner için, zihniyettir. Yirmi birinci yüzyıl Türkiye’sinin en önemli mütefekkirlerinden biri olan Necati Öner, ortaya koyduğu zihin dünyasıyla geçmiş ve gelecek arasında nadir hikmet ve tefekkür halkalarından biridir. Nazarî ve amelî hikmete olan katkıları; felsefe, kültür ve zihniyet üçgeninde kemâlata ulaşmıştır. Köklü bir imparatorluğun birikimi üzerinde inşâ olmuş modern Türkiye’nin ihyâsında bilgi ve hikmet vazgeçilmez zorunlu olgulardır. Hikmet ve felsefenin insan ve cemiyetin şekillenmesinde ve donanımlı hale gelmesindeki hayatî “anlam”, Necati Öner’in fikir, zihin ve gönül dünyasında yankı bulmaktadır. Nihayetinde o, günümüz Türkiye’sinin düşünen, üreten, tenkit eden ve kaygısı olan âlim, ârif ve bilgesidir.
The Synthesis/Integration of Philosophy and Culture in the Thought of Necati Öner: Mentality
Necati Öner is a pioneer name of his age as well as the transition period between Ottoman and Republican era. He represents both theoretical and practical wisdom. He is an intellectual who has expertise in the fields of journalism and academia. He has educated numerous intellectuals, bureaucrats and academicians. Thus he is the teacher of teachers. In addition to the verbal and written works he left behind, he has founded Turkish Foundation of Philosophy that is a very influential society in the field. For him, philosophy is not an isolated entity, detached from life and the real world. His main focus is a state of mind that combines philosophy, culture and wisdom. Therefore what shapes his philosophy of life is mind. Necati Öner who is one of the most important thinkers of 21st century in Turkey, is a bridge of wisdom and thought between the past and today. His contributions to theoretical and practical wisdom have reached peak when he combined philosophy, culture and intellectuality. In the task of rehabilitation of modern Turkey that is based on the heritage of a long-established empire, knowledge and wisdom are crucial. The critical role that wisdom and philosophy plays in the shaping of society and citizen finds an echo in the intellectual and spiritual life of Necati Öner. Therefore he is a sage and scholar, who thinks, produces, criticizes and has concerns.
___
- Bolay, Süleyman Hayri, “Felsefe Yapmak ve Necati Öner”, A. Ü. İlahiyat Fakültesi
Dergisi (Necati Öner Armağanı), cilt: XL, Ankara 1999 (ayrıca Türk Düşüncesinde
Gezintiler), Ankara 2007.
- • Kılıç, Recep, Prof. Dr. Necati Öner İle ‘Düşüncelerinin Gelişim Seyri’ Üzerine Yapılan
Mülakat”, A. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi (Necati Öner Armağanı), cilt: XL, Ankara
1999.
- • Korlaelçi, Murtaza, “ Prof. Dr. Necati Öner’in Hürriyet Anlayışı”, A. Ü. İlahiyat Fakültesi
Dergisi (Necati Öner Armağanı), cilt: XL, Ankara 1999.
- • Köz, İsmail, “Prof. Dr. Necati Öner’in Biyografisi”, A. Ü. İlahiyat Fakültesi Dergisi
(Necati Öner Armağanı), cilt: XL, Ankara 1999.
- • Öner, Necati, “Felsefe ve Toplum”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II. baskı, Ankara
1999.
- • Öner, Necati, “Felsefî Tutum”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II. baskı, Ankara 1999.
- • Öner, Necati, “İnsanda Öz ve Varlık”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II. baskı, Ankara
1999.
- • Öner, Necati, “Niçin Felsefe”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II. baskı, Ankara 1999.
- • Öner, Necati, “Teknoloji Çağında Felsefenin Önemi”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II.
baskı, Ankara 1999.
- • Öner, Necati, “Zihniyet Farklılıkları ve Kültür”, Felsefe Yolunda Düşünceler, II. baskı,
Ankara 1999.
- • Öner, Necati, Bilginin Serüveni, II. baskı, Ankara 2008.
- • Öner, Necati, Tanzimat’tan Sonra Türkiye’de İlim ve Mantık Anlayışı, Ankara 1967.
- • Öner, Necati, İnsan Hürriyeti, İstanbul 1982.