Koyunlarda Premiks Kaynaklı Bakır Zehirlenmesinin Klinik, Patolojik ve Toksikolojik İncelenmesi

Bakır zehirlenmesi, bakırın vücuda alınımı ve atılımı arasındaki dengesizlikten kaynaklanan patolojik bir durumdur. Akut zehirlenme genellikle antihelmintik ilaçlar, mineral karışımları veya aşırı miktarda çözünür bakır tuzlarının uygulanmasından sonra görülür. Sunulan bu çalışmanın materyalini 900 toklu oluşturmaktadır. Hasta hayvanlarda abdominal sancı, ishal, hemoglobinüri, ikterus ve ölüm bulunmaktaydı. Yapılan nekropsiler sonucu deri altı yağ dokusu, serozalar ve organların etrafındaki yağ dokuda şiddetli sarılık belirlendi. Karaciğerin koyu kahve ya da sarımtırak renkte ve kolay parçalandığı görüldü. Safra keseleri dolgun, safra koyu renkte ve granüler yapıdaydı. Böbreklerin oldukça şişkin ve koyu siyah renkte olduğu görüldü. İdrar keseleri hemoglobinüriye bağlı olarak koyu kırmızı renkte idrar içermekteydi. Histopatolojik muayenede hepatositlerde hidropik dejenerasyon, vakuoler dejenerasyon, yağlanma, multifokal nekrozlar ve dissosiasyon, hepatositlerin sitoplazmasında sarı kahve renkte granüllerin yanı sıra hepatosit sitoplazmaları ve safra kanalcıklarında sarımsı-yeşil renkte safra pigmentlerine rastlandı. Portal alanlarda mononükleer hücre infiltrasyonları ile safra kanalı artışı belirlendi. Karaciğer kesitlerine Rodaninle yapılan boyamalarda hepatositlerin sitoplazmalarında kırmızımsı renkte pozitif boyanmalar tespit edildi, Böbreklerde tubul epitellerinde şişkinlik ve vakuoler dejenerasyon, bilurubin pigmenti dikkati çekti. Sunulan bu çalışmada koyunlarda görülen ve yem katkısından kaynaklandığı belirlenen akut bakır zehirlenmesinin klinik, toksikolojik ve patolojik bulgularının ortaya konulması ve son yıllarda oldukça sık karşılaşılan yem katkısı kaynaklı zehirlenme olaylarına dikkat çekilmesi amaçlanmıştır.

Clinical, Pathological, and Toxicological Investigation of Premix-Induced Copper Poisoning in Sheep

Copper poisoning is a pathological condition resulting from an imbalance between the uptake and excretion of copper. Acute poisoning is usually observed after administering anthelmintic drugs, mineral mixtures, or excessively soluble copper salts. The material of the present study consists of 900 yearling sheep. Sick animals had abdominal pain, diarrhea, hemoglobinuria, icterus, and death. As a result of the necropsies, severe icterus was determined in the subcutaneous adipose tissue, serosas, and adipose tissue around the organs. It was observed that the liver was dark brown or yellowish and easily disintegrated. The gallbladders were full, the bile was dark in color and granular. It was observed that the kidneys were quite swollen and dark black. The urinary bladders contained dark red urine due to hemoglobinuria. Histopathological examination revealed hydropic degeneration, vacuolar degeneration, steatosis, multifocal necrosis, and dissociation in hepatocytes, yellowish-brown granules in the cytoplasm of hepatocytes, as well as yellowish-green bile pigments in the hepatocyte cytoplasm and bile ducts. Mononuclear cell infiltration and bile duct increase were determined in portal areas. In the staining of liver sections with Rodanin, positive staining in reddish color was detected in the cytoplasm of hepatocytes. Swelling and vacuolar degeneration in the tubular epithelium in the kidneys and bilirubin pigment were noted. This study it is aimed to reveal the clinical, toxicological, and pathological findings of acute copper poisoning in sheep, which is determined to be caused by feed additives and to draw attention to feed additive poisoning events that have been encountered quite frequently in recent years.

___

  • Anchordoquy M, Anchordoquy J, Nikoloff N, Pascua A, Furnus, C. (2017) High copper concentrations produce genotoxicity and cytotoxicity in bovine cumulus cells. Environmental Science and Pollution Research, 24. doi:10.1007/s11356-017-9683-0
  • Anon (2004). MWS-2. Temassız Sıcaklık Ölçümüne Sahip Mikrodalga Parçalama Sistemi. V.3.0 Kullanma Talimatı. Berghof Products + Instruments GmbH
  • Blakley BR. (2021). Copper Poisoning in Animals. Retrieved https://www.msdvetmanual.com/toxicology/copper-poisoning/copper-poisoning-in-animals, from MSD Manual
  • Borobia M, Villanueva-Saz S, Ruiz de Arcaute M, Fernández A, Verde MT, González JM, Navarro T, Benito AA, Arnal JL, De las Heras M, Ortín, A. (2022) Copper Poisoning, a Deadly Hazard for Sheep. Animals, 12(18), 2388. Retrieved from https://www.mdpi.com/2076-2615/12/18/2388
  • Brown DL, Van Wettere AJ, Cullen JM. (2017) Hepatobiliary system and exocrine pancreas. In Pathologic basis of veterinary disease (pp. 412-70. e1): Elsevier.
  • Commission, E. 2003. Opinion of the Scientific Committee for Animal Nutrition on the use of copper in feedingstuffs. Health & Consumer Protection Directorate General, Directorate C—Scientific Opinions, C2 Management of Scientific Committees, 1-47.
  • Cullen JM, SM. (2015) Liver and biliary system. In M. G. Maxie (Ed.), Pathology of Domestic Animals (6 ed., Vol. 2, pp. 259-351): Elsevier Ltd. . Cutlip, R. (1988) Book Review: Jensen and Swift's Diseases of Sheep. In: SAGE Publications Sage CA: Los Angeles, CA.
  • Eroksuz Y, Incili CA, Karabulut B, Yılmaz I, Yerlikaya Z, Eroksuz H. (2021) Pathological Changes due to Copper Toxication in Two Sheep. Fırat Üniversitesi Sağlık Bilimleri Veteriner Dergisi, 35(3), p.187-89.
  • Gupta R. (2018) A review of copper poisoning in animals: sheep, goat and cattle. International Journal of Veterinary Sciences and Animal Husbandry, 3(5), 1-4.
  • Gupta RC (2012) Veterinary toxicology: basic and clinical principles: Academic press.
  • Gutwerk D, Krämer R. (2005) Mikrowellenaufschlüsse steuern. Nachrichten aus der Chemie, 53(10), 1052-53.
  • Haywood S, Paris J, Ryvar R, Botteron C. (2008) Brain copper elevation and neurological changes in north ronaldsay sheep: a model for neurodegenerative disease? Journal of comparative pathology, 139(4), p.252-55.
  • Karademir B. (2006) Molibdenin hayvanlar için enzimsel fonksiyonları. Kafkas Üniv Vet Fak Derg, 12(2), 217-24.
  • Kerr LA, McGavin HD. (1991) Chronic copper poisoning in sheep grazing pastures fertilized with swine manure. J Am Vet Med Assoc, 198(1), 99-101.
  • Laur N, Kinscherf R, Pomytkin K, Kaiser L, Knes O, Deigner HP. (2020) ICP-MS trace element analysis in serum and whole blood. PloS one, 15(5), e0233357.
  • Luna LG. (1968) Manual of histologic staining methods of the Armed Forces Institute of Pathology.
  • Moeller RB. (2004) Hepatobiliary system: Toxic response of the hepatobiliary system. Veterinary Clinical Toxicology, p.61-68.
  • Nederbragt, H, Van den Ingh, T, Wensvoort, P. 1984. Pathobiology of copper toxicity. Veterinary Quarterly, 6(4), p.179-235.
  • N.M.L.K.186 (2007).Nordic Committe on Food Analyssis,Trace Elements As, Cd, Hg, Pb and other elements.Determination by ICP-MS after pressure digestion.
  • Oruc HH, Cengiz M, Beskaya A. (2009) Chronic copper toxicosis in sheep following the use of copper sulfate as a fungicide on fruit trees. Journal of Veterinary Diagnostic Investigation, 21(4), 540-43.
  • Pugh DG, Baird NN. (2012) Sheep & Goat Medicine-E-Book: Elsevier Health Sciences.
  • Woolliams JA, Suttle NF, Wiener G, Field AC, Woolliams C. (1982) The effect of breed of sire on the accumulation of copper in lambs, with particular reference to copper toxicity. Animal Science, 35(3), 299-307. doi:10.1017/S0003356100000969
Etlik Veteriner Mikrobiyoloji Dergisi-Cover
  • ISSN: 1016-3573
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1960
  • Yayıncı: Veteriner Kontrol Merkez Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü
Sayıdaki Diğer Makaleler

Yarış Atlarında Yasaklı Madde Olarak Kobalt

Ertuğrul GÜNEŞ, Murat YILDIRIM

EGE BÖLGESİNDE KOYUN VE KUZU PNÖMONİSİ OLGULARINDA PASTEURELLA MULTOCİDA VE MANNHEİMİA HAEMOLYTİCA İZOLASYONU VE ANTİBİYOTİK DİRENÇLERİNİN TESPİTİ

Volkan ÖZAVCI, Çağatay NUHAY, Mehmet ÖZDEN

Türkiye’de 2015-2020 yılları arasında hayvansal orijinli Salmonella serovarlarının dağılımı

Zeynep ŞIK, Özlem ALTINTAŞ, Enes Gazi ATICI, Yasin ELİTOK, Selahattin ŞEN

Türkiye ve Romanya kökenli Pseudomonas aeruginosa izolatlarının antibiyotik dirençlerinin, biyofilm oluşumu ve genotiplerinin araştırılması

Merve Gizem SEZENER, Volkan Enes ERGÜDEN, Arzu FİNDİK, Serhan AKGÖZ, Timur GÜLHAN, Oana–alexandra MOŢCO (CIOCAN), Alper ÇİFTCİ

Mycobacterium tuberculosis kompleks izolatlarında kültüre dayalı ve moleküler yöntemlerle ilaç duyarlılığının belirlenmesi

Halil PİR, Hakan YARDIMCI

Post-vaccination Seroprevalence Studies on the Cattle Vaccinated Against Tropical Theileriosis in Polatlı Region.

Cevdet YARALI

Türkiyede bazı balıklarda Myxobolus cyprini ve Lamproglena pulchella türlerinin morfolojik identifikasyonu ve patolojisi

Aysel EKİNCİ, Naim SAGLAM, Mustafa ÖZKARACA, Ünal KILINÇ

Şap hastalığı (FMD) ve üç gün hastalıklarına (BEF) karşı eş zamanlı aşılanmış sığırlarda bağışıklık yanıt

Veli GÜLYAZ, Ahu Kader KARA, Osman ERGANİŞ, Osman KARA, Beyhan SAREYYÜPOĞLU, Abdullah ARSLAN, Mustafa HASÖKSÜZ, Gonca ÖZTAP, Mehmet YALVAÇ

Subklinik mastitisli manda sütünden izole edilen bakteri grupları ile somatik hücre sayıları arasındaki ilişkinin araştırılması

Funda EŞKİ, Serdal KURT, Ayhan BAŞTAN

Salmonella spp. tespiti için ilmiğe dayalı izotermal amplifikasyon (LAMP) ile kombine üç boyutlu (3B) yazıcıda mikroakışkan çip imalatı

Meltem ERYILDIZ, Vildan BİLGİC, Seda EKİCİ, Akin YIĞIN, Mehmet DEMİRCİ