Erzincan’da Motorlu Taşıtlar Tarafından Atmosfere Bırakılan Egzoz Emisyonları ve Tahmini Miktarlarının Belirlenmesi

Ülkemizde taşımacılıkta yaygın olarak kullanılmakta olan içten yanmalı motorlar ile hareket eden taşıtlardan çevreye salınan zararlı egzoz gazlarının hava kirliliği üzerinde etkin bir rolü vardır. Bu taşıtlar yaygın olarak yenilenemeyen fosil yakıtlardan üretilen benzin, motorin ve LPG gibi yakıtlarla çalıştırılmakta olup, bu yakıtların yakılması sonucunda CO, CO2, NOx ve PM gibi emisyonlar atmosfere bırakılmaktadır. Erzincan il merkezinde artmakta olan motorlu taşıt sayısıyla birlikte hava kirliliği miktarı da artmaktadır. Temel olarak motorlu taşıtların atmosfere bıraktığı emisyon miktarları hesaplanırken taşıt profili ve emisyon faktörüne gibi verilere gereksinim duyulmaktadır. Çalışmada kullanılan il merkezindeki taşıtlarla ilgili veriler, yapılan anket çalışmaları ve Erzincan Trafik Bölge Müdürlüğü’nden alınan bilgiler ile elde edilmiştir. Yapılan anketler ile farklı sınıflara ait 947 taşıta ulaşılıp, bu taşıtların üretim yılları, boyutları, Emisyon Standartları, kullandığı yakıt cinsi, kullanım amacı, segmenti gibi özellikleri belirlenmiştir. Elde edilen veriler doğrultusunda taşıtlar belirlenen sınıflara ayrıldıktan sonra COPERT 5 programı yardımıyla emisyon miktarları teorik olarak hesaplanıp, Erzincan il merkezindeki motorlu taşıt kaynaklı hava kirliliğini önlemek için öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler:

Emisyon, Erzincan, Hava Kirliliği

Investigation of Exhaust Emission Amounts Released to the Atmosphere by Motor Vehicles for Erzincan Province

In our country, vehicles moving with internal combustion engines are widely used in transportation. Harmful exhaust gases from internal combustion engine vehicles have an important role in air pollution. These vehicles are commonly used with fuels such as gasoline, diesel and LPG produced from non-renewable fossil fuels, and as a result of these fuels, emissions such as CO, CO2, NOx and PM are released to the atmosphere. With the increasing number of motor vehicles in the city center of Erzincan, the amount of air pollution is also increasing. Basically, data such as vehicle profile and emission factor are needed when calculating the emission amounts released by motor vehicles into the atmosphere. The data about the vehicles in the city center used in the study were procured through survey studies and information obtained from Erzincan Traffic District Directorate. With the surveys, 947 vehicles belonging to different classes were reached and the characteristics of these vehicles such as production years, dimensions, emission standards, the type of fuel used, purpose of use and segment were determined. In line with the data obtained, after the vehicles were classified into determined classes, the emission amounts were calculated theoretically with the help of COPERT 5 program and suggestions were made to prevent air pollution caused by motor vehicles in the city center of Erzincan.

___

  • Ahlvik, P., Eggleston, S., Gorißen, N., Hassel, D., Hickman, A.-J., Joumard, R., and Zierock, K.-H. (1997) “COPERT II Computer Programme to calculate Emissions from Road Transport Methodology and Emission Factors”. European Environment Agency.
  • Çetin, M. (2010) “Türkiye’de Motorlu Taşıt Profilleri, Mevcut ve Gelecek Sera Gazı Emisyonları Potansiyeli”, 11th International Combustion Symposium , Bosna Hersek.
  • Çetin, M., ve Demirci, O.K. (2016) “Erzincan’da Doğal Gaz Kullanımının Hava Kalitesine Etkisi”. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, (cilt 9), 08-18.
  • Sert İ., (2008) “Balıkesir İlk Merkezinde Motorlu Taşıtlardan Kaynaklanan Emisyon Envanterinin Hesaplanması”, (Yüksek Lisans Tezi), Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
  • TÜİK (2019) Trafiğe Kayıtlı Araç Sayısı. Erzurum Bölge Müdürlüğü.
  • Ergüder, O. T., (2019) “Erzincan Şehir Merkezinde Motorlu Taşıt Emisyonları Kaynaklı Hava Kirliliği Düzeyinin Araştırılması”, (Yüksek Lisans Tezi), Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan