Baraj yykylmasy ta?kyn dalgasy düzensiz ve zamana ba?ly oldukça hyzly de?i?en serbest yüzeyli bir açyk kanal akymydyr ve bu nedenle en karma?yk ve zor problemlerden biridir. Bu konuda arazi verisi elde etmek oldukça güç oldu?undan problemin çözümüne yönelik ara?tyrmalar ancak deneysel çaly?malar ve sayysal modeller yardymyyla yürütülebilmektedir. Buna ra?men literatürde baraj yykylmasy probleminin 3-boyutlu olarak ele alyndy?y deneysel ve sayysal çaly?malar oldukça synyrly sayydadyr. Yapylan çaly?mada, laboratuarda hazyrlanan baraj hazne modelinin ön kysmyna yerle?tirilmi?, barajy temsil eden dü?ey bir kapa?yn ani olarak kaldyrylmasy ile olu?turulan baraj yykylmasy ta?kyn dalgasynyn mansap do?rultusunda geni?leyerek yayylmasy incelenmi?tir. Yüksek hyzly video kamera kullanarak dalga önünün geli?imi izlenmi? ve elde edilen sonuçlar 3-boyutlu RANS denklemlerine dayanarak çözüm yapan FLOW-3D sayysal model sonuçlary ile kar?yla?tyrylmy?tyr. Deney sonuçlary ile sayysal model sonuçlary arasynda oldukça iyi bir uyum gözlenmi?tir.

Dam-break flood wave is an irregular, time-dependent and rapidly varying free surface open channel flow and therefore, is one of the complex and difficult problems. The research for solving this problem is mainly directed at experimental and numerical studies due to the difficulties in collecting field data. Despite that, the experimental and numerical studies on 3-dimensional dam-break problem are limited in the literature. In this study, the propagation of expanding dam-break flood wave in the downstream direction is investigated using a vertical plate placed in front of a reservoir built in the laboratory. The propagation of the wave front was observed using high speed camera and obtained results were compared with FLOW-3D numerical model which uses 3D RANS equations. The results were in quite good agreement.