TÜRK MİTOLOJİSİNDEKİ MOTİFLER TEMELİNDE NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN YENİDEN OKUNMASI

Son yıllarda gerek bir örüntü yapılanması olarak kültürel bağlamında, gerekse bir bozukluk olarak psikopatolojik açıdan üzerinde fazlaca durulan narsistik kişilik bozukluğu, mitolojik bir figür olarak ilk defa Narkissos karakteriyle karşımıza çıkmıştır. Yunan mitolojisinin ürünlerinden biri olan Narkissos’un hikayesi, ilk olarak psikoloji disiplini altında isimlendirilerek bir üne kavuşturulmuştur, sonrasında ise popülerleştirilerek geniş halk kitleleri tarafından kibir ve kendini aşırı sevme ile ilişkilendirilerek günlük dilde kullanım alanı bulmuştur. Bu çalışmada öne sürülen görüşlerden biri, Yunan mitolojisindeki Narkissos hikayesinin, narsistik kişilik bozukluğu ile ilişkilendirilen özelliklerden daha farklı kavramlara işaret etmekte olduğudur. Narsizmin kronik bir kişilik özelliği ya da bir kişilik bozukluğu olarak bireyin hayatında yer etmesinde en büyük etken, ideal nesne tasarımı sürecinde çocuğun toplum tarafından önüne sunulan şişirilmiş imajlar, idealize edilen başkalık algıları, gerçek olamayacak kadar mükemmel olarak sunulan yaşam stilleri ve tüketim toplumunun varlık amacına hizmet edebilecek her türden satılık yaşam vaatleridir. Bu gibi düşüncelerden yola çıkılarak, Narsizmin Yunan mitolojisindeki yorumu eleştirel açıdan ele alınmıştır. Çalışmanın savunduğu bir diğer görüş, Narkissos hikayesindeki eksik kalan ya da hatalı yorumların, Altay Yaratılış Destanı’ndaki Erlik’in hikayesi üzerinden tersine çevrilip, mitolojide asıl anlatılmak istenenin ortaya koyulabileceği ve böylelikle narsistik kişilik bozukluğu ile daha doğru ilişkilendirmelerin yapılabileceğidir. Bu amaçla, Altay Yaratılış Destanı, Verbitskiy’in derlemesi temelinde ele alınmış ve hikaye edilen durum narsizm temelinde yorumlanmıştır.

REREADING OF NARCISSISTIC PERSONALITY DISORDER FROM THE ASPECT OF TURKISH MYTHOLOGY

Narcissistic personality disorder that have been fasten upon excessively in recent years can be hold both as a pattern in its cultural context and a disorder from psychopathologic aspect confronted for the first time as a mythological figure with Narcissus character. The tale of Narcissus is one of the products in Greek mythology first named by psychology literature and gained fame then placed in colloquial by getting popular with associating with over self-love and arrogance by wide crowds. One of the suggested opinions in this study is that narcissus’s study in Greek mythology has indicated different concepts from associating with narcissistic personality disorder. The most determinant reason that may give rise to take a place as one of the chronical personality treatment or disorder in somebody’s life is grandiose images produced by society, idealized other’s perception, life styles that is too perfect to be true and every life promises for sale that can be serve for mission of consumption society in the object-design process of a child. From this point of view the interpretation of narcissism in Greek mythology is handled from critical aspect. Another suggestion of this study is if we reverse the narcissus myth through epic of ‘Erlik Khan’ in Altay Cosmogony the missing part of narcissus’s story would be completed and so we would have more proper conceptual association with narcissistic personality disorder.