Metin Mutlu AYDIN, Emine ÇORUH, Hüseyin KALKAN

Farklı Karayolu Tünellerinin Tünel Özellikleri ve Sürücü Davranışları Açısından İrdelenmesi

Yüksek standartta hizmet verebilmek amacıyla yeni inşa edilen birçok tünel işletme ve tünel güvenliği açısından içerisinde birçok teknolojik altyapıyı barındırmaktadır. Özellikle son yıllarda inşa edilen tünellerden, düşük işletme maliyetine sahip olması, sürücüler için ekonomik olması, güvenli olması, kapsamlı kontrol ve yönetim sistemlerine sahip olması vb. birçok beklentiye cevap vermesi istenildiğinden tünel işletme ve güvenlik başarımlarının üst seviyede olması beklenmektedir. Bu çalışma kapsamında, tünel sayısının oldukça fazla olduğu Doğu Karadeniz Bölgesinde bulunan Gümüşhane ve Trabzon illeri arasındaki farklı karakteristik özellikte ve çoğunluğu yeni inşa edilen toplam 17 adet tünel, gidiş ve geliş yönü için ayrı ayrı güvenlik ve işletim özellikleri ile tünellerdeki sürücü davranışları açısından detaylı olarak irdelenmiştir. Böylece tünellerde mevcut olan güvenlik ve işletim problemleri ile tünellerdeki mevcut sorunların sürücü davranışı üzerindeki etkilerinin ortaya konulması hedeflenmiş; kazaların önlenmesi hususunda belirlenen hususlara dikkat çekilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, Türkiye’nin sadece tünellerin inşasında değil, güvenlik ve işletmesini sağlayan teknolojik altyapıların kullanılması ve uygulanması hususunda önemli aşamalar kaydettiği görülmüştür. Yapılan incelemelerden yeni teknolojik sistemlerin yeni inşa edilen tünellerin işletimini kolaylaştırdığı ve güvenliğini arttırdığı; buna rağmen bazı tünellerde halen güvenlik ve sürücü davranışları açısından farklı özellikte problemler olduğu tespit edilmiştir. Çalışma kapsamında bu sorunlar detaylı olarak incelenerek sorunların çözümüne yönelik öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Tünel güvenliği, Kontrol sistemleri, Tünel işletmeciliği, Sürücü davranışları, Ortalama hız

PDF

___

[1]. Aydın, M.M. ve Kalkan, H., Türkiye’de Farklı Karakteristik Özelliklerdeki Tünellerin Güvenlik ve İşletim Özellikleri Üzerine Bir Araştırma. 2. Ulusal Tünelcilik ve Yer Altı Yapıları Kongresi ve Sergisi. 4-5 Aralık 2019, 189-203, Ankara- Türkiye.
[2]. Karayolları Genel Müdürlüğü (KGM), 2019. Köprü ve Tünel Bilgileri, http://www,kgm,gov,tr/SiteCollectionDocuments/KGMdocuments/Istatistikler/KopruveTunelBilgileri/tunelenvanterbilgileri,pdf, (Erişim Tarihi: 27 Ağustos 2019).
[3]. Arends, B. J., Jonkman, S. N., Vrijling, J. K., van Gelder, P. H. A. J. M., Evaluation of tunnel safety: towards an economic safety optimum. Reliability Engineering & System Safety, 2005 90 (2-3), 217-228.
[4]. Fridolf, K., Nilsson, D., Frantzich, H., Fire evacuation in underground transportation systems: A review of accidents and empirical research. Fire Technology, 2011 49(2), 451–475.
[5]. Gandit, M., Kouabenan, D. R., Caroly, S., Road-tunnel fires: Risk perception and management strategies among users. Safety Science, 2009 47(1), 105–114.
[6]. Astra Tunnel Task Force, Schlussbericht (Final Report), 2000, Bern, Switzerland.
[7]. Kinateder M, Ronchi E, Gromer D, Mu¨ller M, Jost M, Nehfischer M, Mu¨hlberger A, Pauli P., Social influence on route choice in a virtual reality tunnel fire. Transp. Res. Part F Traffic Psychol. Behav., 2014 26,116 – 125.
[8]. Beard, A.N., Tunnel safety, risk assessment and decision-making. Tunn Undergr Space Technol, 2010 25(1):91–94.
[9]. Hu, Y.Q., Liu, H.X., Zhu, T., Influence of spatial visual conditions in tunnel on driver behavior: Considering the route familiarity of drivers. Adv. Mech. Eng., 2019 11, 1–9.
[10]. Manseer, M., and Riener, A., Evaluation of driver stress while transiting road tunnels. In: Proceedings of the 6th adjunct international conference on automotive user interfaces and interactive vehicular applications, Seattle, WA, 17 September 2014, pp.177–182. New York: ACM Press.
[11]. Calvi, A., Blasiis, M.R.D., Guattari, C., An empirical study of the effects of road tunnel on driving performance. Procedia, 2012 53: 1098–1108.
[12]. Leitner, A., The fire catastrophe in the Tauern tunnel: experience and conclusions for the Austrian guidelines. Tunnelling and Underground Space Technology, 2001 16 (3), 217–223.
[13]. Kirkland, C.J., The fire in the channel tunnel. Tunnelling and Underground Space Technology, 2002 17 (2), 129–132.
[14]. Carvel, R., Marlair, G., A history of fire incidents in tunnels. In: Beard, A.N., Marlair, G. (Eds.), The Handbook of Tunnel Fire Safety. Thomas Telford Limited, London, pp. 3–41, 2005.
[15]. Nussbaumer, C., Comparative analysis of safety in tunnels. In: Young Researchers Seminar 2007, Brno.
[16]. Kircher, K., Ahlstrom, C., The impact of tunnel design and lighting on the performance of attentive and visually distracted drivers,Accident Analysis & Prevention, 2012 47, 153-161.
[17]. Amundsen, F.H., Studies of driver behaviour in Norwegian road tunnels. Tunnelling and Underground Space Technology, 1994 9 (1), 9–15.
[18]. Amundsen, F.H., Engelbrektsen, A., Studies on Norwegian Road Tunnels II. An Analysis on Traffic Accidents in Road Tunnels 2001–2006. Vegdirektoratet, Roads and Traffic Department, Traffic Safety Section, Oslo, 2009.
[19]. Jenssen, G.D., Evaluation of interior design in the world’s longest road tunnel. In: First International Conference: Long Road and Rail Tunnels, 1999, Basel, Switzerland.
[20]. Kvaale, J., Lotsberg, G., Measures against monotony and phobia in the 24.5 km long Laerdal tunnel in Norway. In: Krokeborg, J. (Ed.), Strait Crossings 2001: Proceedings of the Fourth Symposium on Strait Crossings, Bergen, Norway. Swets & Zeitlinger B.V., Lisse, 2001. The Netherlands.
[21]. Flø, M., Jenssen, G.D., Drivers’ perception of long tunnels. In: Proceedings of the 4th International Conference—Traffic and Safety in Road Tunnels, 25–27 April 2007, Hamburg, Germany.
[22]. Aydin, M.M. ve Çoruh, E., Tünel inşaatlarının taşıt hareketleri ve yol güvenliği üzerindeki etkilerinin araştırılması: Yeni Zigana tüneli örneği”, Karayolu 4. Ulusal Kongresi, 28-29 Kasım 2018, 67-80, Ankara-Türkiye.
[23]. URL-1. https://www.isbak.istanbul/tunel-yonetim-sistemleri/scada/ Erişim Tarihi: [18/02/2020].
[24]. URL-2. https://www.isbak.istanbul/tunel-yonetim-sistemleri/yangin/ Erişim Tarihi: [18/02/2020].
[25]. Forslöf, L. and Jones, H., Roadroid: Continuous Road Condition Monitoring With Smart Phones, Journal of Civil Engineering and Architecture, 2015 vol:9, pp:485-496.
[26]. Aydın, M. M., Yıldırım, M. S., & Farslöf, L., The use of smart phones to estimate road roughness: A case study in turkey. Engineering Sciences, 2018 13(3), 247-257.
[27]. Guideline, R., Quick start ver 1.2.1., Sweden, 2013.
[28]. Forslöf, L. and Jones, H., Roadroid: Continuous Road Condition Monitoring With Smart Phones, In IRF 17th World Meeting and Exhibition, 2013 Vol:24, pp:1-11.
[29]. Gamage, D., Pasindu, H.R., and Bandara, S., Pavement Roughness Evaluation Method for Low Volume Roads, Proc. of the Eighth Intl. Conf. on Maintenance and Rehabilitation of Pavements, 2016 pp:1-10.