Bazı Jeotermal Sularla Muamele Edilmiş Kızılçam Odununun Yoğunluk, Eğilme Direnci ve Elastikiyet Modülü: Konya Bölgesinden Bir Çalışma

Bu çalışma Konya-Ilgın bölgesinden bazı jeotermal kuyu sularının ağaç malzemenin yoğunluk, eğilme direnci ve elastikiyet modülü üzerine etkilerinin belirlenmesi amacıyla hazırlanmıştır. Araştırmada SJ-1, SJ-3 ve SJ-5 jeotermal kuyuları termal suları, kızılçam (Pinus brutia Ten.) diri odun örnekleri ve termik metot kullanılmıştır. Özel kaplarda laboratuvara nakledilen termal sulardan her kuyu için normal oda sıcaklıklı ve kaynak çıkış sıcaklıklı olmak üzere ±2ºC hassasiyetle altı adet emprenye işlemi sıvısı hazırlanmıştır. Bu sıvılarla ayrı ayrı muamele edilen odun örneklerinin yukarıda bahsedilen özellikleri test edilmiştir. Ortaya çıkan sonuçlara göre uygulanan jeotermal işlemler kızılçam odununun yoğunluk, eğilme direnci ve elastikiyet modülünü istatisteksel anlamda önemli derecede etkilemiştir(P≤0.05). Yoğunluğu arttıran bu etkiler eğilme direnci ve elastikiyet modülü değerlerini azaltmıştır. En yüksek (%16.64) yoğunluk artışı yapan SJ-5 40.9ºC muamelesi eğilme direnci (%3.17) ve elastikiyet modülü (%29.06) için en düşük azalma sağlamıştır. Bu sonuçlar kızılçam odununun yoğunluk, eğilme direnci ve elastikiyet modülü değerlerinin SJ-5 kuyusu kaynak çıkış sıcaklıklı termal suyu ile muamelede iyileştirilebileceğini işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Konya, Jeotermal, Emprenye, Yoğunluk, Eğilme

PDF

___

[1] Levan SL., Winandy JE., “Effects of fire reterdant treatments on wood strength”, Wood and Fiber Science, 1990, 22: 113-131.
[2] Richardson B., “Wood Preservation,” The Construction Pres. Ltd, Lancester, England, (1987), 234 p.
[3] Wilkinson JG., “Industrial Timber Preservation”, Rentokil Ltd., Research and Development Division, Associated Business Press, London, (1979), 532 p.
[4] Young RA., Mayers J., “Heartwood and sapwood impregnations with vinyl monomers”, Forest Products Journal, 1968, 18(4): 393-409.
[5] Hafızoğlu H., “Orman Ürünleri Kimyası”, KT Ü Orman Fakültesi Yayın No:52, Trabzon, (1982).
[6] Burmester A., Becker G., “Untersuchungen überden einfluss von-holzschutmitteln auf die holzfestighert” Holz als Roh-und Werkstoff, 1987, 21: 393- 40.
[7] Kollman F., “Principles of wood science and technology: Solid wood”, Springer-Verlag Berlin Heidelberg, (1968).
[8] Hesp TR., Watson W., “The effects on water born preservatives applied by vacuum pressure methods on the strength properties of wood”, Forest Products Journal, 1964, 29: 50-53.
[9] Gillwald W., “Der einfluss verschiedener impregnier mittel auf die physikalischan and fasting keit seigen schaften des hozes”, Holz Technologie, 1961, 2: 4-16.
[10] Tetjamer L., “Methoden und resultate der prüfung schweizerischen bahvolzer” Materialprüfungsaf Schweizerischen Polytechnikum, Paul Paray Verlag, Zurich, (1986).
[11] Baysal E., Peker H., Çolak M., Göktaş O., “Çeşitli emprenye maddeleri ile muamale edilen kayın odununun yoğunluğu, eğilme direnci ve elastikiyet modülü”, FÜ Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2003, 15 (3): xx-yy.
[12] Tan H., Peker H., “Barit (BaSO4) maddesinin ahşapta emprenye edilebilme özelliği ve yoğunluk üzerine etkisi”, Fırat Üniv. Mühendislik Bilimleri Dergisi, 2015, 27(1): 29-33.
[13] Dong Y., Yan Y., Zhang S., Li J., Wang J., “Flammability and physical–mechanical properties assessment of wood treated with furfuryl alcohol and nano-SiO2”, Eur. J. Wood Prod, 2015, 73: 457–464
[14] Bariska M., “Collapse phenomena in beechwood during and after NH3-impregnation”, Wood Sci Technol, 1975, 9: 293–306.
[15] Bozkurt AY., Göker Y., Erdin N., “Emrenye Tekniği Ders Kitabı”, İstanbul Üniversite Orman Fakültesi Yayınları No: 3779/425, İstanbul, (1993).
[16] Mutlu MA., “Jeotermal Enerji ve Türkiye’deki Durumu, Dünya’da ve Türkiye’de Enerji Potansiyeli ve Enerji Politikaları Konferans Notları, www.turkocagı.org.tr/toa/grup-enerji, (2004).
[17] Gürü M., “Jeotermal enerji kaynaklarının değerlendirilmesi”, Çevreye Genç Bakış, Mart 2005/Sayı 7, (2005).
[18] Akkuş İ., Akıllı H., Ceyhan S., Dilemre A., Tekin Z., “Türkiye Jeotermal Envanteri”, MTA Genel Müdürlüğü, Envanter Serisi-201, Ankara, (2005).
[19] TS 4176, “Odunun fiziksel ve mekaniksel özelliklerinin tayini için homojen mescerelerden numune ağacı ve laboratuvar numunesi alınması”, (1984).
[20] TS 2470, “Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için numune alma metotları ve genel özellikler”, (1976).
[21] TS 2471, “Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için rutubet miktarı tayini”, (1976).
[22] TS 343, “Ahşap Koruma-Terimler ve Tarifler”, (2012).
[23] TS EN 47, “Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için su absorpsiyonu ve net kuru madde retensiyon tayini”, (2011).
[24] TS 2472, “Odunda fiziksel ve mekaniksel deneyler için birim hacim ağırlığı tayini”, (1976).
[25] TS 2474, “Odunun statik eğilme dayanımının tayini”, (1976).
[26] TS 2478, “Odunun statik eğilmede elastikiyet modülünün tayini”, (1976).
[27] Karademir E., “Jeotermal akışkanlarla emprenye edilen ahşabın performansı: Uşak yöresi örneği”, Yüksek Lisans Tezi, SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, (2012).
[28] Genç A., “Afyonkarahisar Ömer-Gecek jeotermal kaynaklarında emprenye maddelerinin ve bu kaynaklarla işlem görmüş ahşabın bazı özelliklerinin incelenmesi”, SDÜ, Fen Bilileri Ens., Yüksek Lisans Tezi, (2013).
[29] Demirtaş M., “Jeotermal akışkan ile emprenyeli ahşabın açık hava ortamındaki dayanımı”, SDÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, (2015).
[30] Soygüder A., “Jeotermal kaynak sularıyla muamele edilen kızılçam (Pinus brutia Ten.) odununun bazı fiziksel özellikleri”, SDÜ, Fen Bilimeri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, (2017).
[31] Var AA., Yaldız MY., “Alangüllü, Çamköy ve Germencik (Aydın) jeotermal kaynaklarının ahşap emprenye maddeleri potansiyeli ve bu sularla muamelenin karaçam odununda absorpsiyon, retensiyon ve yoğunluk üzerine etkisi”, El-Cezerî Fen ve Mühendislik Dergisi, 2017, 4(3): 482-496.
[32] Atılgan A., Peker H., “Çeşitli emprenye maddelerinin mobilya ve yapı endüstrisinde kullanılan odun türlerinin bazı fiziksel özellikleri üzerine etkileri”, Artvin Çoruh Üniv. Orman Fakültesi Dergisi, 2012. 13(1): 67-78.
[33] Özçiftçi A., Batan F., “Bor yağının ağaç malzemenin bazı mekanik özelliklerine etkisi”, Politeknik Dergisi, 2009, 12(4): 287-292.
[34] Bozkurt AY., Erdin N., “Ağaç Teknolojisi Ders Kitabı”, İstanbul Üniversite Orman Fakültesi Yayınları No: 3998/445, İstanbul, (1997).
[35] Yıldız UC., Temiz A., Gezer ED., Yıldız S., “Effects of the wood preservatives on mechanical properties of yellow pine (Pinus sylvestris L.) wood”, Building and Environment, 2004, 39(9): 1071-1075.
[36] Ramezanpour M., Tarmian A., Taghiyari HR., “Improving impregnation properties of fir wood to acid copper chromate (ACC) with microwave pre-treatment”, iForest Biogeosciences and Forestry, 2015, 8: 89-94.