Samsun Ekolojik Koşullarında Bazı Ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz.] Genotiplerin Önemli Tarımsal Karakterlerinin Belirlenmesi

Araştırma; Samsun ekolojik koşullarında bazı ketencik genotiplerinin, bazı tarımsal özelliklerinin belirlenmesi amacıyla Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Ziraat Fakültesinde 2014-2015 ve 2015-2016kışlık olarak yürütülmüştür. Deneme; tesadüf blokları deneme deseninde, 4 tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Araştırma sonucu bitki boyu, bitkide dal sayısı, bitkide kapsül sayısı, kapsülde tohum sayısı, 1000 tane ağırlığı ve dekara tane verimine ilişkin değerlendirme yapılmıştır. Yapılan istatistiki değerlendirme sonucu bitki boyu hariç, incelenen bütün karakterlerde, genotip ve genotip x yıl interaksiyonunun istatistiki anlamda önemli olduğu tespit edilmiştir. İki yılın ortalaması olarak bitki boyunun 63.33-75.36 cm, bitkidekidal sayısının 2.64-4.24 adet, bitkidekikapsül sayısının 46.80-108.59 adet, kapsüldeki tohum sayısının 7.46-9.78 adet, 1000 tane ağırlığının 0.98-1.36 gr ve dekara tane veriminin 80.81-140.73 kg olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak incelenen genotipler arasında; Ames 26680 (tane verimi ve 1000 tohum ağırlığı bakımından), PI 304269 (bitki başına dal sayısı ve bitki başına kapsul sayısı bakımından), Vniimk 17 (kapsul başına tohum sayısı) ve Ames 26665 (bitki boyu bakımından) genotipinin, diğer genotiplerden daha avantajlı olduğuna karar verilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Ketencik, Camelina sativa L.

PDF

___

Agegnehu, M. ve B. Honermeier, 1997. Effects of seeding rates and N fertilization on seed yield, seed quality and yield components of false flax (Camelina sativa L. Crantz). Die Bodenkultur, 48: 15-20.
Akk, E. ve E. Ilumae, 2005. Possibilities of growing Camelina sativa in ecological cultivation. Saku, Estonia, p:28-33.
Anonymous, 2017. Meteoroloji Genel Müdürlüğü 10. Bölge Hava Tahmin Raporları.
Arslan, Y., Subaşi, İ., Katar, D., Kodaş, R. ve H. Keyvanoğlu. 2014. Farklı azot ve fosfor dozlarının ketencik bitkisi (Camelina sativa (L.) Crantz)’nin bazı bitkisel özellikleri üzerine olan etkilerinin belirlenmesi. Anadolu Tarım Bilim. Dergisi, 29(3): 231-239.
Bolat. Ç. 2014. Farklı Azot ve fosfor dozlarının ketencik (Camelina sativa) bitkisinin verim ve verim unsurlarına etkisi. Yüksek Lisans Tezi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü.
Crowley. J.G. ve A. Fröhlich. 1998. Factors affecting the composition and use of camelina. Crops Research Centre. Oak Park. Carlow.(ISBN 1 901138666).
Crowley, J.G. Ve A. Fröhlich. 1999. Evaluation of Camelina sativa as an alternative oil seed crop. (ISBN 1-84170-049-5) Teagasc. Dublin. Irlanda.
Çoban. F. ve M. Önder. 2014. Ekim sıklıklarının ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz] bitkisinde önemli agronomik özellikler üzerine etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 1(2): 50-55.
Davis, P.H. 1965. Flora of Turkey and east islands Endinburg Vol 1. University of Edinburg.
Francis, A. ve S.I. Warwick. 2009. The biology of canadian weeds. 142. Camelina alyssum (Mill.) Thell.; C. microcarpa Andrz. ex DC.; C. sativa (L.) Crantz. Can. J. Plant Sci., 89:791-810.
Göre. M. ve O. Kurt. 2015. Eksplant kaynakları ve bitki büyüme düzenleyicilerinin ketencik (Camelina sativa L. Crantz)’de sürgün ve bitki oluşumuna etkileri üzerinde bir araştırma. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 30(3): 268-274.
Gesch, R.W. ve S.C. Cermak. 2011. Sowing date and tillage effects on fall-seeded camelina in the Northern Corn Belt., 103(4): 980-987.
Gugel, R.K. ve K.C. Falk. 2006. Agronomic and seed quality evaluation of Camelina sativa in western Canada. Canadian Journal of Plant Science, 86(4): 1047-1058.
Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. ve M.T. Babaç. 2012. Türkiye bitkileri listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
İnan. M. ve M. Kırpık. 2016. Adıyaman koşullarında ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) bitkisinin agronomik özellikleri ve yağ oranının belirlenmesi. Adıyaman UniversityJournal of Science, 6(1): 85-95.
Jiang. Y. ve C.D. Caldwell. 2016. Effect of nitrogen fertilatizion on camelina seed yield, yield components and downy mildew infection. Can. J. Plant sci., 96: 17-26.
Kara, K. 1994. Değişik sıra mesafelerinin ketenciğin (Camelina sativa (L.) Crantz) verim ve verim unsurları üzerine etkileri. Tr. J. Of. Agricultural and Forestry, 18: 59-64.
Karahoca, A. ve S. Kırıcı. 2005. Çukurova koşullarında ketencik (Camelina sativa L.)’de farklı azot ve fosfor gübrelemesinin tohum verimi ve yağ oranına etkileri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 20(2):47-55.
Katar, D., Arslan, Y. ve İ. Subaşı. 2012a. Ankara ekolojik şartlarında farklı ekim zamanlarının ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) bitkisinin verim ve verim unsurları üzerine etkisi. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Dergisi, 43(1): 23-27.
Katar, D., Arslan, Y. ve İ. Subaşı. 2012b. Ankara ekolojik koşullarında farklı ekim zamanlarının ketencik (Camelina Sativa (L.) Crantz) bitkisinin yağ oranı ve bileşimi üzerine olan etkisinin belirlenmesi. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 9(3): 84-90.
Katar, D., Arslan, Y. ve İ. Subaşı. 2012c. Genotypic variations on yield, yield components and oil quality in some Camelina (Camelina sativa (L.) Crantz) genotypes. Turkish Journal of Field Crops, 17(2): 105-110.
Katar, D., Arslan, Y. ve İ. Subaşı. 2012d. Kışlık farklı ekim zamanlarının ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz) bitkisinin verim ve verim öğelerine etkisi. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 29(1): 105-112.
Katar, D. ve N. Katar. 2017. Farklı sıra aralıklarında uygulanan ekim normlarının ketenciğin (Camelina sativa (L.) Crantz) verim ve verim unsurlarına etkisi. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(1): 76-85.
Koç, N. 2014. Farklı zamanlarda ekilen ketencik (Camelina sativa L. Crantz)’in verim ve bazı agronomik özelliklerinin belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Selçuk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
Koncius. D. ve D. Karcauskiene. 2010. The effect of nitrogen fertilizers, sowing time and seed rate on the productivity of Camelina sativa. Agriculture, 97(4): 37-47.
Kumari, A., Mohsin, M., Arya, M.C., Joshi, P.K.ve Z. Ahmed. 2012. Effect of spacing on Camelina sativa: A new biofull crop in India. The Bioascan An International Qaurterly Journal of Life Sciences, 7(4): 575-577.
Kurt, O. ve F. Seyis. 2008. Alternatif yağ bitkisi: Ketencik (Camelina sativa (L.) Crantz). OMU. Zir. Fak. Dergisi, 23(2): 116-120.
Kurt, 2011. Tarla Bitkileri Yetiştirme Tekniği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
Kurt, O. 2015. Bitki Islahı Ders Kitabı. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayınları.
Pan, X., Lada, R., Caldwell, C.C. ve K.C. Falk. 2011. Photosynthetic and growth responses of Camelina sativa (L.) Crantz to varying nitrogen and soil water status. Photosynthetica, 49(2): 316-320.
Sadhuram, Y., Maneesha, K. ve T.V. Ramana. 2010. Camelina sativa: A new crop with potential introduced in India. Current Science, 99(9): 1194-1196.
Urbaniak, S.D., Caldwell, C.D., Zheljazkov, V.D., Lada, R. ve L. Luan. 2008a. The effect of seeding rate, seeding date and seeder type on the performance of Camelina sativa L. in the Maritime Provinces of Canadia. Canadian j. of Plant Science, 88(3): 501-508).
Urbaniak, S.D., Caldwell, C.D., Zheljazkov, V.D., Lada, R. ve L. Luan. 2008. The effect of cultivar and applied nitrogen on the performance of Camelina sativa L. in the Maritime Provinces of Canadia. Canadian J. of Plant Science, 88(1):111-119.
Vollman, J., Damboeck, A., Ecki, A., Schrems, H. ve P. Runckenbauer. 1996. Improvement of Camelina sativa, an under exploited oilseed. In Progress in New Crops. J. Janick (ed). ASHK Press, Alexandria, pp357-362.
Wysocki, D.J., Chastain, T.G., Schillinger, W.F., Guy, S.O. ve R.S. Karow. 2013. Camelina: Seed yield response to applied nitrogen and sülfür. Field Crops Res., 145: 60-66.
Yıldırım, H. ve M. Önder. 2016. Farklı gübre dozlarının ketencik [Camelina sativa (L.) Crantz] bitkisinde bazı verim ve kalite bileşenlerine etkileri. Selçuk Tarım Bilimleri Dergisi, 3(1): 117-122.
Zubr, j. 1997. Oil-seedcrop; Camelina sativa. Industrial Crops and Products, 6(2): 113-119.