PARİS GÖZLEMLERİ VE AVRUPA SEYAHATNAMESİ ADLI ESERLERDE OKSİDENTALİST UNSURLAR

Seyahat kişi ve toplumların gelişiminde önemlibir olgudur. Gidilen ve görülen yerin/yerlerinmekânsal ve toplumsal farklılıkları, seyyahazenginlik kattığı gibi seyyahın ait olduğutoplumun da doğrudan ve dolaylı kazanımlarelde etmesine kapı açabilmektedir. Böyleliklesosyal, kültürel ve daha birçok açıdan farklı kişive toplumlar birbirleri hakkında bilgi sahibiolurlar. Özellikle modern dönemde bilim veteknolojik olanakların da katkısıyla seyahatinbirçok açıdan daha rahat ve kolaylıkla icraedilebilmesi, kişi ve toplumların birbirlerinidaha fazla tanımasına ve böyle bir durum isekalıp yargı ve önyargıların zayıflamasına fırsatsunmaktadır. Bu makalede, Rifâa’ Râfi’ elTahtâvi’nin Paris Gözlemleri ve HayrullahEfendi’nin Avrupa Seyahatnamesi adlıçalışmalarında Batılı toplumun okurlara nasılbir bakış açısıyla sunulduğu anlaşılmayaçalışılacaktır. Mısır ve Türk toplumuna Batılılarhakkında bilgi verme amacı taşıyan söz konusueserlerde aktarılan izlenimlerin ne derece nesnelve öznel yaklaşımlar içerdiği tarihsel vesosyolojik inceleme yöntemlerindenfaydalanılarak tespit edilmeye gayretedilecekti

OCCIDENTALIST ELEMENTS IN WORKS NAMED PARIS GÖZLEMLERI AND AVRUPA SEYAHATNAMESI

Travel is an important phenomenon in the progress of people and communities. The spatial and social differences of the place/places visited and seen can give a chance to get the direct and indirect gains of the community to which the traveler belongs, as well as enriching to traveler. Thus, different people and societies from social, cultural and more many aspects have information about each other. Especially in modern period, with the contribution of science and technological opportunities, the fact that journey can make more comfortably and easily from many aspects provides an opportunity to get to know more about each other to person and societies and if this situation weakens stereotypes and prejudices. In this article, it will be understood how a perspecive was presented to the readers of Western society in Works named Rifâa’ Râfi’ el-Tahtâvi’s Paris Gözlemleri ve Hayrullah Efendi’s Avrupa Seyahatnamesi. Determining the degree to which the objective and subjective approaches of the impresions that be transfered in these works which are intended to inform about Westerners to Egyptian and Turkish society will be made an effort by using historical and sociological analysing methods.

___

  • Ahıska, Meltem (2005). Radyonun Sihirli Kapısı, Metis Yayınları, İstanbul.
  • Arlı, Âlim (2009). Oryantalizm Oksidantalizm ve Şerif Mardin, Küre Yayınları, İstanbul.
  • Buruma, Ian ve Margalit, Avishai (2009). Garbiyatçılık Düşmanlarının Gözünde Batı, çev. Güven Turan, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul.
  • El-Tahtâvî, Rifâ’a Râfi’ (1992). Paris Gözlemleri, çev. Cemil Çiftçi, Ses Yayınları, İstanbul.
  • Ezer, Özlem (2012). Üç Kadın Seyyahımızın Kaleminden Doğu, Batı ve Kadın, Kitap Yayınevi, İstanbul.
  • Gülaçtı, Nurettin (2012). “Sanat Bir Obje Olarak Kadın ve Bazı Toplumlarda Kadına Bakış”, İdil, Cilt:1,S:2,s.76-91.
  • Hanefi, Hasan (2007). “Oryantalizmden Oksidentalizme”, Uluslar arası Oryantalizm Sempozyumu, çev. Hakan Çopur, İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Kültürel ve Sosyal İşler Daire Başkanlığı, Kültür Müdürlüğü Yayınları, s.79-90.
  • Hayrullah Efendi (2002). Avrupa Seyahatnamesi, Hazırlayan: Belkıs Altuniş-Gürsoy, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara.
  • Hayta, Yasemin (2016). “Kent Kültürü ve Değişen Kent Kavramı” Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, cilt: 5, Sayı: 2, s. 165-184.
  • Kerîmî, Fatih. (2001) Avrupa Seyahatnamesi, çev. Fazıl Gökçek, Çağrı Yayınları, İstanbul.
  • Kızılkaya, Hüseyin (2006). Anasoyluluktan Günümüze Kadın, İlya İzmir Yayınevi, İzmir.
  • Lewis, Bernard (2011). Çatışan Kültürler, çev. Nurettin Elhüseyni, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
  • Metin, Abdullah (2013). Oksidentalizm İki Doğu İki Batı, Pınar Yayınları, İstanbul.
  • Moran Berna (2014). Edebiyat Kuramları ve Eleştiri, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • Tekşan, Mesut (2011). Karşılaştırmalı Edebiyat Bilimi, Kriter Yayınevi, İstanbul.