Düzce Yöresi Sapsız Meşe Meşcerelerinde Aralamaların Su Sürgünü Oluşumuna Beş Yıllık Etkileri

Aralama, ormanların yönetimi ve işletilmesinde en uzun süre kullanılan silvikültürel müdahale yöntemidir. Aralamalardaki genel amaç kaliteli ve kalın çaplı gövdeye sahip bireylerin üretilmesidir. Ancak, meşe gibi birçok yapraklı ağaç türlerinde aralamalar nedeniyle gövde üzerinde su sürgünü oluşabilmekte ve buda gövde kalitesini düşürebilmektedir. Bu çalışmanın amacı Düzce yöresindeki 22 yaşındaki saf sapsız meşe (Quercus petraea Liebl.) meşceresinde uygulanan üç farklı aralama şiddetinin su sürgünü oluşumuna beş yıllık etkisini araştırmaktır. Aralama öncesi meşceredeki birey sayısı 2665 adet ha-1, ortalama göğüs yüksekliği çapı 7.7 cm ve meşcere göğüs yüzeyi (GY) 14.0 m2 ha-1 dır. Aralama ile GY’nin %0 (kontrol), %18 (mutedil) ve %32 (kuvvetli) çıkartılmıştır. Aralamadan beş yıl sonra deneme sahasındaki dokuz farklı parseldeki farklı sosyal ve çap sınıflarını temsil eden 30’ar ağaçta su sürgünü sayımları yapılmıştır. Varyans analizi sonuçlarına göre; aralamadan beş yıl sonra tüm işlemlerde su sürgünü sayısını benzer bulunmuştur. Ancak, ağaçlarda çap sınıfı inceldikçe ve galip tabakadan mağlup tabakaya doğru gittikçe su sürgünü miktarı artmıştır. Sonuç olarak istikbal ağacı özelliği taşıyan galip tabakadaki en kalın çaplı ağaçlarda %32’ye varan kuvvetli aralamalar, su sürgünü oluşturma riski düşük olduğu için, önerilebilir.

Anahtar Kelimeler:

Aralama, Quercus petraea, sapsız meşe

Five-Year Effects of Thinning on Epicormic Branching in a Sessile Oak Stand in Düzce

Thinning is the longstanding silvicultural intervention method most frequently used in the management and operation of forests. The overall aim of thinning is to produce individuals with high-quality, thick-diameter trunks. However, in many broadleaved tree species such as oak, thinning may generate epicormic branching on the stem and this can reduce the quality of the trunk. The aim of this study was to investigate the five-year effect of different thinning intensities on epicormic branching formation. The treatments were applied in a 22-year-old pure sessile oak (Quercus petraea Liebl.) stand in the Düzce region. Before thinning, the number of trees was 2665 ha-1, with a mean diameter of 7.7 cm and stand basal area of 14 m2 ha-1. Selective thinning was applied by removing 0% (control), 18% (moderate) and 32% (heavy) of the initial basal area. Five years after thinning, epicormic branching counts were made of 30 trees representing different social and diameter classes in the nine parcels. According to the variance analysis results, five years after thinning, the amount of epicormic branching was similar in all thinning treatments. However, the epicormic branching increased as the diameter class became smaller and from the dominant trees to the suppressed trees. As a result, heavy thinning of up to 32% may be recommended in sessile oak stands, especially for crop trees, since the risk of epicormic branching is low.

Keywords:

Diameter class epicormic branching, Quercus petraea, thinning intensity,

PDF

___

[1] B. Kayacan, O. Kara, M. Ş. Ucal, A. Öztürk, R. Balı, S. Koçer ve diğ., "An econometric analysis of imported timber demand in Turkey," Journal of Food, Agriculture & Environment, vol. 11, pp. 791-794, 2013.
[2] I. Eastin ve J. Turner, "The Impact of the Russian Log Export Tariff on the Global Market for Logs and Lumber. University of Washington," Center for the International Trade in Forest Products (CINTRAFOR). CINTRAFOR Newsletter, Winter, vol. 1, p. 3, 2009
[3] E. Çiçek, F. Yılmaz, M. Yılmaz, ve B. Çetin, "Aralamanın Dar Yapraklı Dişbudak (Fraxinus angustifolia Vahl.) plantasyonlarında çap ve göğüs yüzeyi gelişimine etkisi: Bir yıllık sonuçlar," DÜ Ormancılık Dergisi, pp. 90-99, 2007.
[4] E. Çiçek, F. Yılmaz, A. K. Özbayram, M. Efe, M. Yılmaz, ve A. Usta, "Effects of thinning intensity on the growth of narrow-leaved ash (Fraxinus angustifolia subsp. oxycarpa) plantations," Turkish Journal of Agriculture and Forestry, vol. 37, pp. 97-104, 2013.
[5] F. Saatçioğlu, Orman Bakımı: Meşcere yetiştirmesine ait tedbirler. İstanbul: İÜ. Orman Fakültesi, 1971.
[6] H. Spiecker, "Growth of Norway Spruce (Picea abies (L.) Karst.) under changing environmental conditions in Europe," in Spruce Monocultures in Central Europe: Problems and Prospects, European Forest Institute. European Forest Institute Proceedings, 2000, pp. 11-26.
[7] T. Odabaşı, A. Çalışkan, ve H. F. Bozkuş, Orman Bakımı. İstanbul: İÜ Orman Fakültesi, 2004.
[8] E. Çiçek, M. Yılmaz, F. Yılmaz, ve A. Usta, "Aralamanın dar yapraklı dişbudak (Fraxinus angustifolia Vahl.) plantasyonlarında büyüme ve bazı toprak özelliklerine etkisi," TÜBİTAK Projesi Sonuç Raporu, Ankara2010.
[9] L. D. Dimov, E. Stelzer, K. Wharton, J. S. Meadows, J. L. Chambers, K. Ribbeck ve diğ., "Effects of thinning intensity and crown class on cherrybark oak epicormic branching five years after treatments," Proc of the 13th Bien Southern Silvicultural Res Con. USDA Forest Service, Gen Tech Rep SRS-92, pp. 606-610, 2006.
[10] J. S. Meadows, "Logging Damage to Residual Trees Following Partial Cutting in an Green Ash-Sugarberry Stand in the Mississippi Delta," Unıted States Department Of Agrıculture Forest Servıce General Technıcal Report Nc, pp. 248-260, 1993.
[11] J. S. Meadows ve J. D. Hodges, "Silviculture of southern bottomland hardwoods: 25 years of change," in Proc, 25th Annual Hardwood Symposium. National Hardwood Lumber Association, Memphis, 1997, pp. 1-16.
[12] J. S. Meadows, "Epicormic branches and lumber grade of bottomland oak," in Proc of the 23rd Ann Harwood Symposium. National Harwood Lumber Association, Memphis, TN, 1995, pp. 19-25.
[13] S. G. Pallardy, Physiology of woody plants: Academic Press, 2010.
[14] P. H. Davis, J. Cullen, ve M. J. E. Coode, Flora of Turkey and the east Aegean islands vol. 10: Edinburgh University Press, 1988.
[15] F. Yaltirik, "Türkiye meşeleri teşhis kılavuzu (The oak trees of Turkey)," Istanbul: Yenilik Basimevi, 1984.
[16] Anonim, "Türkiye orman varlığı," Orman Genel Müdürlüğü, Orman İdaresi ve Planlama Dairesi Başkanlığı, Ankara, vol. 85/12, 2012.
[17] M. Genç, Silvikültür tekniği. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi, Orman Fakültesi, 2013.
[18] MGM, "Düzce meteoroloji istasyonu iklim verileri (1962-2017)," Meteroloji Genel Müdürlüğü, Ankara, 2018.
[19] H. Spiecker, Zur Steuerung des Dickenwachstums und der Astreinigung von Trauben-und Stieleichen:(Quercus petraea (Matt.) Liebl. und Quercus robur L.) Schriftenreihe der Landesforstverwaltung, Band 72, 150 p., 1991.
[20] F. Colin, N. Robert, J.-L. Druelle, ve F. Fontaine, "Initial spacing has little influence on transient epicormic shoots in a 20-year-old sessile oak plantation," Annals of forest science, vol. 65, p. 1, 2008.
[21] S. Yokoi ve K. Yamaguchi, "Origin of epicormic branches and effect of thinning on their development in Quercus mongolica var. grosseserrata," Journal of the Japanese Forestry Society, vol. 78, pp. 169-174, 1996.
[22] J. S. Meadows ve J. Goelz, "Fourth year effects of thinning on growth and epicormic branching in a red oaksweetgum stand on a minor stream bottom site in West-Central Alabama," Proc of the 11th Bien Southern Silvicultural Res Con. USDA Forest Service, Gen Tech Rep SRS-48, pp. 201-208, 2002.
[23] T. A. Wignall, G. Browning, ve K. A. D. Mackenzie, "The Physiology of Epicormic Bud Emergence in Pedunculate Oak ( Quercus robur L.) Responses to Partial Notch Girdling in Thinned and Unthinned Stands," Forestry: An International Journal of Forest Research, vol. 60, pp. 45-56, 1987.
[24] D. E. Hibbs, W. H. Emmingham, ve M. C. Bondi, "Thinning red alder: effects of method and spacing," Forest Science, vol. 35, pp. 16-29, 1989.
[25] E. Çiçek, F. Yılmaz, A. K. Özbayram, ve T. Çitgez, "Aralama Şiddeti ve Gövde Sınıfının Dar Yapraklı Dişbudakta (Fraxinus angustifolia Vahl.) Su Sürgünü Oluşumuna Etkisi," Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, vol. 13, pp. 40-48, 2012.
[26] W. K. Clatterbuck, "Growth of a 30-year cherrybark oak plantation 6 years after thinning," Proc of the 11th Bien Southern Silvicultural Res Con. USDA Forest Service, Gen Tech Rep SRS-48, pp. 201-208, 2002.
[27] W. Clatterbuck, "Are overtopped white oak good candidates for management," General technical report SO, 1993.
[28] F. Colin, R. Mechergui, J.-F. Dhôte, ve F. Fontaine, "Epicormic ontogeny on Quercus petraea trunks and thinning effects quantified with the epicormic composition," Annals of Forest Science, vol. 67, pp. 813-813, January 01 2010.