TÜRKİYE'DE SOSYAL HİZMET VE MEDİKAL KURTARMA AÇISINDAN YALOVA, VAN VE SİMAV DEPREMLERİNİN İNCELENMESİ

Türkiye hem doğal afetler, hem de insan kaynaklı afetler açısından oldukça riskli bir bölgede yer almaktadır ve buafetlerin sıklığı ve çeşidi, dünyada ve Türkiyede artış göstermektedir. Özellikle 1999 depreminden sonra yaşanan kurtarmaeksiklikleri afetin boyutunu daha da arttırmış ve medikal bir ekibin oluşturulması gerekliliğini ortaya koymuştur. Profesyonelsağlık gönüllülerinden oluşan Ulusal Medikal Kurtarma ekipleri sayesinde kurtarma eksiklikleri giderilmiş, 1999 depremindeyaşanan büyük kayıplar Van ve Simav depreminde yaşanmamıştır. Medikal kurtarma ekiplerinin yapmış olduğu çalışmalar bazıboyutlarıyla sosyal hizmetin alanına girmektedir. Bu çalışmada afetlerde medikal kurtarma ve sosyal hizmet mesleği arasındakiilişki ortaya konulmaya çalışılmış ve afet yönetimi konusundaki eksikliklere değinilmiştir. 1999 Marmara depremi, 2011 Simavve Van depremi verileri incelenerek afette verilen tüm hizmetlerin tek elden yürütülmesi gerektiği ve medikal kurtarma ve sosyalhizmet çalışmalarının parçalanamaz bir bütün olduğu sonucuna varılmıştır.

AN ANALYSIS OF YALOVA, VAN AND SİMAV EARTHQUAKES IN TERMS OF SOCIAL SERVICES AND MEDICAL RESCUE IN TURKEY

Turkey is located on a region which is quite vulnerable to both natural and human-made disasters; moreover, therange and the frequency of these disasters have been noted to be increasing not only in Turkey but also all over the world.Particularly the devastating effects of 1999 earthquake was drastically extended by lacking rescue capacity, which proves thenecessity to employ a medical rescue team. With the help of National Medikal Rescue teams which consists of professionalmedical volunteers, rescue capacity has been increased; therefore, the death toll of Van and Simav earthquakes has been notedlower than of 1999 This study seeks to point out the relationship between medical rescue in disasters and social work and thedeficiencies of disaster management. Through an evaluation and assessment of data acquired from 1999 Marmara, Simav andVan Earthquakes, the study suggests a centralized supervision of services and that medical rescue and social work areinseparable.

___

  • AKTAN, Coşkun Can ve A.K. Işık; Sağlığın Korunması ve geliştirilmesine Yönelik Evrensel Sağlık Bildirgelerine Toplu Bir Bakış, http://www.canaktan.org/ekonomi/saglik-degisim-caginda/pdf-aktan/sagligin-korunmasi.pdf, 05. 08. 2013.
  • ALTUN, Sadegül Akbaba (2011); Türkiye’nin Bir Gerçeği Olarak Deprem: Depremi Yaşayan Okul Müdürlerinin Yaşantıları Ve Depreme İlişkin Öneriler, Maya Akademi Yayınevi, Ankara.
  • ATLI, Ayhan (2006); Afet Yönetimi Kapsamında Deprem Açısından Japonya Ve Türkiye Örneklerinde Kurumsal Yapılanma, Asil Yayın Dağıtım, Ankara.
  • ARIOĞLU, E., N. Arıoğlu, A.O. Yılmaz ve C. Girgin; (2000), Deprem Ve Kurtarma İlkeleri, Evrim yayınevi, İstanbul.
  • ASLAN, Serap; (Temmuz 2004), Depremde Aile-Devlet İlişkileri: Politikaların ve Uygulamaların Niteliği Üzerine Bir Araştırma, Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
  • AYDIN, Sabahattin; (2007), “Sağlıkta Dönüşüm Programı ve Yürütülen Hizmetler”, Sağlıkta “Sağlıklı” Bir Dönüşüm, MÜSİAD (Müstakil Sanayici ve İşadamları Derneği), Çerçeve Dergisi, Haziran 2007.
  • CİVANER, M., K. Vatansever, H. Balcıoğlu, C.I. Yavuz ve Ö. Sarıkaya; Olağandışı Durumlarda Sağlık Hizmetleri Eğitimi: Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi İçin Önemli Bir Gereklilik, Education for Healthcare in Disasters: an Imperative for Undergraduate Medical Education, Balkan Med J 2011; Vol. 28, pp. 344-350, Trakya University Faculty of Medicine/ Accepted.
  • ERKAN, N.E., A. Güner ve K. Demeter (2007); Afet Risk Yönetimi, Risk azaltma ve Yerel Yönetimler, Marmara Üniversitesi Kent Sorunları ve Yerel Yönetimler Araştırma ve Uygulama Merkezi ile Dünya bankası Ortak Yayını, Beta Basım Yayım, İstanbul.
  • ERYİĞİT, U. , E. Saraç, S. Sayar, Ö. Yetim, H. Furuncu, Z. Ocak, Z. Balcı ve E. Çakıroğlu,(2012); “MRT and Trabzon NMRT’s Van Erçiş Earthquake Operation, UMKE ve Trabzon UMKE’nin Van-Erçiş Depremindeki Çalışmaları”, The Journal of Academic Emergency Medicine (JAEM), Vol. 11, pp: 55-60, Trabzon.
  • EKİNCİOĞLU, E. Ezgi (2011); Kütahya Simav’ı 5,9’luk Deprem Vurdu, www.jeofizik.org.tr, Ağustos 2011.
  • GÜLER, Çağatay ve Zakir Çobanoğlu (1994); Afetler, T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Çevre Sağlığı Temel Kaynak Dizisi, No: 33, Ankara.
  • HARTMAN, Klaus and James Allison (May 1981); Expected Psychological Reactions to Disaster In Medical Rescue Teams, Military Medicine, Vol. 146, pp: 323-327
  • IŞIK, Ö. , H.M. Aydınlıoğlu, S. Koç, O. Gündoğdu, G. Korkmaz ve A. Ay; (2012), “Afet Yönetimi ve Afet Odaklı Sağlık Hizmetleri”, Okmeydanı Tıp Dergisi, No: 28, (Ek sayı 2), ss. 82-123
  • JAVADİAN, Reza (2007); Social work responses to earthquake disasters: A social work intervention in Bam, Iran, International Social Work 50: 334 Published by: SAGE (Students Academically Gifted Education), Vol.50(3), pp:334-346.
  • KARANCI, A. N. , S. Kalaycıoğlu, B. B. B. Erkan, A. T. Özden, İ. Çalışkan ve G. Özakşehir (2011): ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi), Afet Yönetimi Uygulama ve Araştırma Merkezi İnceleme Raporu: 25-27 KASIM 2011, Ankara
  • KAYA, Mehmet (2011); Simav Depreminde Sağlık Hizmetleri, Kütahya İl Sağlık Müdürlüğü Yayınları, Kütahya
  • KONGAR, Emre (1972); Sosyal çalışmaya Giriş, Türk Sosyal Bilimler Derneği Yayınları, Sosyal Bilimler G Serisi, Ayyıldız matbaası, Ankara.
  • KUNİİ, Osamu, M. Akagi and E. Kita (1995); “The Medical and Public Health Response to the Great Hanshin-Awaji Earthquake in Japan: A Case Study in Disaster Planning, PhD Medicine & Global Survival,Tokyo, Japan, vol. 2, No. 4
  • LAÇİNER, Vedat ve Ömer Yavuz; (2013), “Van Depremi Örneğinde Afetler Sonrası Yapılan Yardımlar ve Hukuki Çerçevesi”, Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (DÜSBED) ISSN: 1308-6219, YIL-5, Sayı: 9, s: 114-135
  • MACİT, İ. ,Z.N. Alparslan ve S.N. Oğulata; (2006), Afet Sonrası Kurtarma Faaliyetlerinde Bilişim Hizmetlerinin Önemi, 3. Ulusal Tıp Bilişimi Kongresi/ Medical Informatics/ 06 Turkey, pp. 93-97
  • SAKINÇ, Mehmet (2011) ; 50 Soruda Yerin Evrimi ( Jeolojik ve Biyolojik Evrim İç İçe), Bilim ve Gelecek Kitaplığı, Renk Basım Yayın ve Filmcilik, İstanbul.
  • SAKİN, Orhan (2002); Tarihsel kaynaklarıyla İstanbul Depremleri, Kitabevi, İstanbul.
  • SOLİMAN, Hussein H. Ve Mary E. Rogge (February 15, 2002); Ethical Considerations in Disaster Services: A Social Work Perspective, Electronic Journal of Social Work College of Social Work, University of South Carolina, Vol.1 No.1.
  • SÜNBÜL, A. B., U. Dağdeviren, Z. Gündüz ve H. Arman (2007): TMMOB Afet Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 1999 Marmara depremi Sonrası Adapazarı Şehir Merkezi Hasar Durumlarının Analizi ve Depremin Ekonomik Boyutu (5-7 Aralık 2007), Ankara.
  • ŞAHİN, Cemalettin ve Şengün Sipahioğlu; (2002), Doğal Afetler ve Türkiye, Gündür Eğitim ve Yayıncılık, Ankara.
  • TUNCAY, Tarık (2004), Afetlerde Sosyal Hizmet 1999 yılı Marmara ve Bolu–Düzce Depremleri Sonrasında Gerçekleştirilen Sosyal Hizmet Uygulamaları, Ankara.
  • WAECKERLE, Joseph F. (1991); Disaster Planning and Response, The New England Journal of Medicine, Vol. 324, No. 12, pp: 815-821.
  • VAKİS, Renos (February 2006); Complementing Natural Disasters Management: The Role of Social Protection, SP Discussion Paper, Social Protection, The World Bank No. 0543
  • YAMAN, Ö. Miraç ve M. Ali Akyurt (2013); Sosyal Hizmete Kültürel Yaklaşım: 2011 Van Depremi Örneği, Sosyoloji Dergisi, 3. Dizi, 26. Sayı, 2013/1, ss. 105-144
  • ZAKOUR, Michael J. (1997); Journal of Social Service Research, Disaster Research in Social Work, Tulane University, School of Social Work, New Orleans, LA, USA Published on-line: 25 Sep 2008, 22: 1-2, 7-25.
  • National Geographic Türkiye, Nisan 2006, No:60
  • T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Afetlerde Sağlık Hizmetleri Birimi ve Ulusal Medikal Kurtarma Ekiplerinin görevleri ve çalışma esaslarına dair yönerge
  • T. C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı (DPT) , Depremin Ekonomik ve Sosyal Etkileri Muhtemel Finansman İhtiyacı, Kısa- Orta ve Uzun Vadede Alınabilecek Tedbirler, 1999, Ankara.
  • AFAD Van Depremi Raporu, https://www.afad.gov.tr/TR/IcerikListele1.aspx?ID=107, 05. 07. 2013