Osmanlı Ordusunda Hamal Bölükleri ve Beşinci Ordu Bölgesindeki Faaliyetleri (1914-1918)

Savaşların kazanılmasında modern silahlar, etkili mühimmat ve yüksek moral-motivasyon gibi orduların sahip oldukları farklı parametreler belirleyici olmaktadır. Ancak kimi zaman bu parametrelere rağmen orduların başarısız oldukları görülmüştür. Bazen de düşman kuvvetleri kadar silah teknolojisine ve etkili mühimmata sahip olamadıkları hâlde, askeri birliklerinin kabiliyetini artıran geri hizmet birliklerinin etkili çalışmaları sayesinde savaşlar kazanan ordular da olmuştur. Nitekim Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’nda Çanakkale Muharebelerini kazanmasında düşman kuvvetleri karşısında ikmal, lojistik ve iaşe işlerinde görevli hamal bölüklerinin başarısı buna örnek gösterilebilir. Bu çalışmada Osmanlı askeri yönetiminin bir savaş stratejisi olarak ortaya çıkan hamal bölükleri ve Beşinci Ordu Bölgesindeki faaliyetleri ortaya konulmaya çalışılacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Osmanlı Ordusu, Birinci Dünya Savaşı, Beşinci Ordu Bölgesi, Hamal Bölükleri

Porter Companies in Ottoman Army and Their Activities in the Fifth Army Region (1914-1918)

Different parameters of armies such as modern weapons, effective ammunition and high morale- motivation are effective in winning wars. However, sometimes it has been seen that armies fail despite these parameters. Sometimes there has been armies that won battles thanks to the effective work of the back service units, which increased the capability of their troops, although they did not have as much weapon technology and effective ammunition as the enemy forces. As a matter of fact, the success of the porter troops in the supply, logistics and food duties in the field against the enemy forces in the Ottoman Empire's victory in the Çanakkale Wars in the First World War can be shown as an example to this. In this study, porter companies and activities in the Fifth Army Region, which emerged as a practical application of Ottoman military administration during the war, will be try to revealed.

Keywords:

Ottoman Army, First World War, The Fifty Army Region, Porter Companies.,

PDF

___

Dâhiye Nezareti Emniyeti Umumiye Müdüriyeti 2. Şube (DH. EUM. 2. Şube) 25/8.
Genelkurmay ATASE Arşivi, Birinci Dünya Harbi Kataloğu (BDH). 1999-448-1-8; 1999-448-1-4; 1999-448-1-9; 1999-448-1-23; 1999-448-4-1; 1999-448-4-2; 1999-448-11; 2653-74-1-8; 2653-74-1-7; 2653-74-1-13; 2653-74-1-14; 2653-74-1-16; 2653-74-1-18; 2653-74-1-21; 3984-30-2; 3984-30-2-1; 3984-30-2-5; 3984-30-2-20; 3984-30-2-21; 3984-30-2-22; 2033-591-5-11;
Genelkurmay ATASE Arşivi, Birinci Dünya Harbi Kataloğu (BDH).766-611-2; 766-611-2-1; 2033-591-5; 2033-591-5-1; 2033-591-5-2; 2033-591-5-3; 2033-591-5-4; 2033-591-5-5; 2033-591-5-7; 2033-591-5-8; 2033-591-5-9; 2033-591-5-10; 2033-591-4-11; 2033-591-5-12; 2645-36-1-5; 2534-32-1; 2534-32-1-1; 2534-32-1-145.
Borlat, B. (2018). Çanakkale Cephesi’nde ikmal faaliyetleri (194-1916) Yayınlammamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Çeloğlu, Y. S. (2018). Çanakkale Cephesi’nde askeri nakliye hizmetleri: Beşinci Ordu menzil teşkilatı Yayınlammamış doktora tezi, Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Elâzığ.
Çeloğlu, Y. S. (2018). Çanakkale cephesinde 5’inci ordu menzil teşkilatı. Çanakkale Araştırmaları Türk Yıllığı, 16(24), 133-173.
Esenkaya, A. (2016). Çanakkale cephesi’nde idari faaliyetler ve lojistik faaliyetlere genel bakış. 100. Yılında Çanakkale içinde (ss. 45-83). İstanbul.
Feyzioğlu, H. S. (2006). Hatıraların ışığında balkan savaşları. DTCF Dergisi, 56(2), 200-213.
Koyunoğlu, A. A. (2015). Çanakkale savaşı’nda lojistik faaliyetler. 100’üncü Yılında Çanakkale Zaferi Sempozyumu içinde (ss.241-265). İstanbul.
Kurtaran, U. (2012). Osmanlı seferlerinde organizasyon ve lojistik. Turkish Studies, 7(4), 2269-2286.
Lüleci, A. (2021). Birinci cihan harbinde osmanlı ordusunda hamal taburları 1914-1918. History Studies, 13/2, 523-534.
Martin, V. (2020). Lüleburgaz’da bulunan “Abide-i Zafer” hakkın bir çalışma. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi, XX(40), 467-482.
Şemseddin Sami (2009). Kâmûs-ı Türkî. İstanbul: Kapı Yayınları.
Zeyrek, S. (2012). Birinci Balkan Savaşı yenilgisinin iç ve dış sebepleri. Yayımlanmamış doktora tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.