Meslek yüksekokulu öğrencilerinin eleştirel düşünme becerilerinin bireysel değişkenler açısından incelenmesi
Bu çalışmada meslek yüksekokulunda öğrenim gören önlisans öğrencilerinin eleştirel düşünme beceri düzeylerinin bireysel değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığı incelenmiştir. Çalışmanın evrenini 2011-2012 akademik yılı güz döneminde Dumlupınar Üniversitesi Emet Meslek Yüksekokulu’nda öğrenim gören öğrenciler oluşturmaktadır. Bu evrenden tabakalı örneklem yoluyla tesadüfen seçilen 183 öğrenci üzerinde araştırma tamamlanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak Özdemir (2005) tarafından geliştirilen “Eleştirel Düşünme Tutum Ölçeği” ve “Kişisel Bilgi Formu” kullanılmıştır.Verilerin toplanmasından sonra yapılan t testi ve tek yönlü varyans (ANOVA) analizlerine göre; önlisans öğrencilerinin eleştirel düşünme becerileri ile yaş, cinsiyet, mezun olunan lise türü, aile gelir düzeyi, yaşamın çoğunluğunun geçtiği yer, anne ve baba eğitim düzeyi, sınıf seviyesi ve öğretim şekilleri arasında anlamlı bir farklılık bulunamazken, önlisans öğrencilerinin kişisel gelişime olan ilgileri ve okumakta oldukları program türü arasında anlamlı bir fark bulunmuştur. Sonuçlar literatür ışığında tartışılmıştır.
The analysis of criticial thinking skills levels of vocational school students from the point of individual variables
In this study, whether levels of criticial thinking skills of associate-degree students who are studying at Vocational School vary according to individual differences is studied. The population of the study includes the students who study in Emet Vocational School in Dumlupinar University during the fall term of the academic year 2011-2012. Over 183 students who were selected randomly through stratified sampling from this population, the study has been accomplished. “Criticial Thinking Attitude Scale” which is developed by Özdemir (2005) and “Personal Information Form” are used as a means of data collection in the study. According to the analysis of results of “t-test” and “one-way ANOVA”, while no significant difference between criticial thinking skills of associate-degree students and age, gender, kind of high school which students graduated, families’ level of income, the place where they lived most, the parents’ education level, grade level and teaching styles was detected, a significant difference was detected between interests of associate students for personal development and the kind of department that they are studying at. The results are discussed in light of the literature.
___
- AKAR, C. (2007). “İlköğretim Öğrencilerinde Eleştirel Düşünme Becerileri”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- AKBIYIK, C. (2002). “Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Akademik Başarı”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- AKÇA, N. K. ve TAŞÇI, S. (2009). “Hemşirelik Eğitimi ve Eleştirel Düşünme”, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5: 187-195.
- AYBEK, B. (2006). “Konu Ve Beceri Temelli Eleştirel Düşünme Öğretiminin Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Eğilimi Ve Düzeyine Etkisi”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çukurova Üniversitesi, Adana.
- BEŞOLUK, Ş ve ÖNDER, İ. (2010). “Investigation Of Teacher Candidates' Learning Approaches, Learning Styles And Critical Thinking Dispositions”, Elementary Education Online, 9: 679–693, (Erişim 05.10.2011).
- CERTEL, Z., ÇATIKKAŞ, F. ve YALÇINKAYA, M. (2011). “Beden Eğitimi Öğretmen Adaylarının Duygusal Zeka ile Eleştirel Düşünme Eğilimlerinin İncelenmesi”, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi Ve Spor Bilim Dergisi, 13 (1): 74–81.
- ÇETİNKAYA, Z. (2011). “Türkçe Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünmeye İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi”, Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12 (3): 93-108.
- CÜCELOĞLU, D. (2009). Yeniden İnsan İnsana. İstanbul: Remzi Kitabevi.
- ENNIS, R. (1996). Critical Thinking. New Jersey: Prentice-Hall.
- GÖMLEKSİZ, M. N. ve KAN, A. Ü. (2009). “Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programının Eleştirel Düşünme, Yaratıcı Düşünme Ve Girişimcilik Becerilerini Kazandırmadaki Etkililiğinin Belirlenmesi (Diyarbakır İli Örneği)”, Doğu Anadolu Bölgesi Araştırmaları Dergisi, 1: 39-49.
- GÜLEÇ, H. Ç. (2010). “Okulöncesi Eğitimi Öğretmen Adayları ve Sınıf Öğretmenliği Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünce Düzeylerinin Değerlendirilmesi”, Eğitim ve Bilim, 35(157): 3-14.
- KAPTAN, S. (1995). Bilimsel araştırma ve istatistik teknikleri. Ankara: Rehber Yayınevi.
- KAYAGİL, S ve ERDOĞAN, A. (2011). “Bazı Değişkenlerin İlköğretim Yedinci Sınıf Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerini Yordama Gücü”, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31: 321-334.
- KEMAHLIOĞLU, K. ve ÖZ, E. (2003). “Sınavsız Geçişin Mesleki ve Teknik Eğitime Etkileri”, II Ulusal Meslek Yüksekokulları Sempozyumu, Bildiriler CD’si, 15-17 Ekim, İzmir.
- KEPENEKÇİ, Y. K. (2000). İnsan Hakları Eğitimi. Ankara: Anı Yayıncılık.
- KÖKDEMİR, D. (2003). “Belirsizlik Durumlarında Karar Verme Ve Problem Çözme”, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Psikoloji Ana Bilim Dalı, Ankara.
- ÖZDEMİR, M. S. (2005). “Üniversite Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 3, (3), s. 297-316.
- ÖZDEMİR, N. (2010). “Mizah, Eleştirel Düşünce ve Bilgelik: Nasreddin Hoca”, Millî Folklor Dergisi, 87: 27-40.
- PRESSEISEN, B. Z. (1985). Thinking skills: Meanings, models, materials. A. Costa (Ed.), Developing Minds (s. 43-48). New York: Prentice-Hall.
- ŞEN, Ü. (2009). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Eleştirel Düşünme Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, Zeitschrift für die Welt der Türken, 1(2): 69-89.
- ŞENTURAN, L. ve ALPAR, Ş. E. (2008). “Hemşirelik Öğrencilerinde Eleştirel Düşünme”. Cumhuriyet Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(1): 22-30.
- TÜMKAYA, S. (2011). “Fen Bilimleri Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Eğilimleri ve Öğrenme Stillerinin İncelenmesi” Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3): 215-234.
- YENİCE, N. (2011). “Investigating Pre-Service Teachers’ Critical Thinking Disposition in Terms of Different Variables”, European Journal of Social Sciences, 20(4): 593-603.
- YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (1999). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi
- YÜCEL, A. S. Ö. ve KOÇAK, C. (2010). “Öğretmen Adaylarının Eleştirel Düşünme Düzeylerinin Belirlenmesi ve Bir Takım Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi”, International Online Journal of Educational Sciences, 2 (3): 865-882.