Demiryolu sektörünün rekabete açılması

Türk demiryolu sektörünün rekabete açılması ve diğer ulaşım türleri ile rekabet edebilir bir yapı kazanması, ulusal ulaştırma hizmetlerinin geleceği açısından büyük önem arz etmektedir. Sektörün rekabete açılabilmesi için ilk olarak altyapı ve işletmenin ayrılması ve daha sonra mevcut kamu kuruluşunun şirketleştirilmesi gerekmektedir. Bu aşamadan sonra, pazar içinde rekabet ve pazar için rekabet uygulamalarından birine veya her ikisine de yer verilerek sektöre rekabetçi bir yapı kazandırılmalıdır.

Competition in the railroad industry

Opening Turkish railroad transportation services to competition is crucial for its future. Competition in railroad services may include both obtaining and maintaining the competitive market structures starting from the railroad transportation industry to the transportation sector as a whole, including but not limited to transportation through highways and waterways. Obtaining and maintaining a competitive market structure in the railroad transportation services; however, implies a set of stages: First, separation of ownership and maintenance of the infrastructure from businesses of actually doing the transportation activities should be done. Then, establishing independent corporations that focus on profit maximizations on each separated activities is needed. Finally by means of choosing either competition for market or competition in market or both methods, competitive market structure may be maintained in the industry.

___

  • ASMİLD, M., HOLVAD, T., HOUGAARD, J.L. and KRONBORG, D. (2008). “Railway Reforms: Do They Influence Operating Efficiency?”, Discussion Papers 08-05, University of Copenhagen.
  • BARDA, S. (1964). Münakale Ekonomisi. İ.Ü. İktisat Fakültesi Yayını, No:154, İstanbul: Akgün Matbaası.
  • BAUMOL, W.J., PANZAR, J.C. and WILLIG, R.D. (1982). Contestable Markets and Theory of Industry Structure. Harcourt Brace Javonovich, New York.
  • BAUMOL, W.J. (1982), “Contestable Markets: An Uprising in the Theory of Industry Structure”, American Economic Review, 72(1), 1–15.
  • CANTOS, P. and CAMPOS, J. (2005). “Recent Changes İn The Global Rail İndustry: Facing The Challenge Of İncreased Flexibility”, European Transport, N:29, pp: 1–21. http://www.istiee.org/te/papers/N29/tutto%2029.pdf, Erişim Tarihi: 21.07.2009.
  • CANTOS, P. and MAUDOS, J. (2000). “Efficiency, Technical Change and Productivity In The European Rail Sector: A Stochastic Frontier Approach”, International Journal of Transport Economics, 27, N: 1, pp: 55–75.
  • ÇAKAL, R. (1996). Doğal Tekellerde Özelleştirme ve Regülâsyon, Ankara: DPT Yayın No:2455.
  • DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2001a). Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ulaştırma Özel İhtisas Komisyonu Raporu Demiryolu Ulaştırması Alt Komisyonu Raporu, Ankara.
  • DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2001b), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı, Ulaştırma Özel İhtisas Komisyonu Raporu, Ankara.
  • DPT (Devlet Planlama Teşkilatı) (2004), 2004 Türkiye iktisat Kongresi Çalışma Grubu Raporları - II, Ankara.
  • DRİESSEN, G., LİJESEN, M. and MULDER, M. (2006). “The Impact of Competition on Productive Efficiency in European Railways”, CBP Discussion Paper, N:71.
  • DUMAN, İ. (2006). “Demiryollarının Yeniden Yapılanma İhtiyacı ve TCDD’deki Gelişmeler”, Uluslararası Demiryolu Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Cilt. 2, 13–15 Aralık 2006, Ankara.
  • FRİEBEL, G., IVALDİ, M. and VİBES, C. (2003). “Railway (De) Regulation: A European Efficiency Comparison”, IDEI Report No 3 on Passenger Rail Transport, University of Toulouse.
  • HAZİNE MÜSTEŞARLIĞI (2008), Kamu İktisadi Teşebbüsleri Genel Müdürlüğü 2007 Kamu İşletmeleri Raporu, Ankara.
  • KABASAKAL, A. ve SOLAK, A.O. (2008), “Evrensel Hizmet Yükümlülüğünün Uygulanması ve Türk Demiryolu Sektörü”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, Cilt: III, Sayı: II.
  • KAYNAK, M. (2002). “Yeni Demiryolu Çağı, Yüksek Hızlı Trenler ve Türkiye”, Ekonomik Yaklaşım, Cilt:13 Sayı: 42–43, Ankara.
  • OECD (2005), Structural Reform in the Rail Industry. Paris.
  • ÖZCAN, İ.Ç. (2006). “Demiryolu Ulaştırmasında Kamu-Özel İşbirliği Modeli ve Türk Tecrübesi”, Uluslararası Demiryolu Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Cilt. 2, Ankara.
  • POSNER, R.A. (1999). Natural Monopoly and Its Regulation. Cato Institute, Washington.
  • RİVERA, C. (2004). Measuring the Productivity and Efficiency of Railways (An International Comparison), Unpublished PhD thesis, University of Leeds.
  • ŞAHBAZ, R.P. ve YÜKSEL S. (2006). Avrupa Birliği’nde Demiryolu Ulaştırması, Standartlar, Politikalar, Hedefler. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü) (2008), Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İstatistik Yıllığı 2003–2007. http://www.tcdd.gov.tr/genel/tcddist2007.pdf, Erişim Tarihi: 27.02.2009.
  • TCDD (Türkiye Cumhuriyeti Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü) (2009), Demiryolu Sektör Raporu. http://www.tcdd.gov.tr/kurumsal/2008rapor.pdf, Erişim Tarihi: 21.07.2009.
  • TRAİN, K.E. (1994). Optimal Regulation: The Economic Theory of Natural Monopoly, Cambridge, MA: MIT Press.
  • TÜRKKAN, E. (2002), Kamu Teşebbüsleri, Yasal Tekeller ve Etkinlik Sempozyumu Kitabı, s: 49–54, Rekabet Kurumu, Ankara, http://www.rekabet.gov.tr/dosyalar/etkinlikkitap/etkinlikkitap10.pdf, Erişim Tarihi: 15.11.2008.
  • UAPS (Ulaştırma Ana Planı Stratejisi) (2004), I. Rapor (Mevcut Durum), Ulaştırma ve Ulaşım Araçları UYG-AR Merkezi, Haziran.
  • ULAŞTIRMA BAKANLIĞI (2007), Ulaşımdan İletişime Kalkınan Türkiye 2003–2007, Ankara.