Atatürk Dönemi Türk-Yunan Siyasi İlişkileri

Tam 433 yıl Osmanlı idaresinde kalan Yunanistan, 24 Nisan 1830 yılında bağımsız bir devlet haline gelmiştir. Bu tarihten sonra, topraklarını genişletmek için her fırsatı değerlendiren Yunanistan, 15 Mayıs 1919 tarihinde Anadolu’yu işgale başlamışlardır. Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğindeki Türk milletinin üç yıl süren direnişi sonucu Yunanlıların bu girişimi başarısızlıkla sonuçlanmıştır. Savaş sonrasında da 24 Temmuz 1923 tarihinde iki ülke sorunlarının da görüşüldüğü Lozan Barış Antlaşması imzalanmıştır. Bununla birlikte azınlıklar, Fener Rum Patrikhanesi, nüfus mübadelesi gibi sorunların da etkisiyle iki ülke ilişkilerinde yaşanan gerginlik 1930’lu yıllara kadar devam etmiştir. 1930 sonrasında ise, Türk-Yunan ilişkilerinin Mustafa Kemal Atatürk’ün gerçekçi politikası sayesinde yerini iyi komşuluk ilişkilerine bıraktığı görülmektedir.

Turkish-Greek Political Relations During the Atatürk's Period

Greece, after 433 years of ruling under the Ottoman empire,had obtained its freedom on 24 April 1980. After that date, Greece used all the opportunity to expand his borders, and they start to invade Anatolia beginning from 15 May 1919. With the leadership of the Mustafa Kemal Ataturk , Turkish people start their resistance against the invading nations and overturn Greece attack. After this war, two nations has discussed the conflicts in details and made an agreement known as Lozan Treath which signed on 24 July 1923. Besides the issues like minorities, The Greek Orthodox Patriarchate, exchange of minorities in both sides keep the tensions high between the two nations until the early 1930s. After the 1930s, the Turkish-Greek relationship turn into a friendly neighbourhood with the help of the Mustafa Kemal Ataturk's realistic international relationship politics

PDF

___

Akşin, A. (1991) Atatürk’ün Dış Politika İlkeleri ve Diplomasisi, Ankara: AKDTYK TTK.
Alexandris, A. (1983) The Grek Minority of İstanbul and Grek Turkısh Relations (1918-1974), Athens: Center for Asia Minor Studies.
Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C. I, (1997) Ankara: AKDTYK ATAM.
Atatürk’ün Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni Açış Konuşmaları, (1987) Ankara: TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu.
Bilge,S.(2000) Büyük Düş Türk Yunan Siyasi İlişkileri, Ankara:21. Yüzyıl .
Cumhuriyetin İlk On Yılı ve Balkan Paktı (1923-1934), (1974). Ankar: Dışişleri Bakanlığı.
Eyyupoğlu, İ. (2002) Mudanya Mütarekesi, Ankara: AKDTYK Atatürk Araştırma Merkezi.
Gönlübol M. ve Sar C. Atatürk ve Türkiye’nin Dış Politikası (1919-1938), Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi.
Gürel, Ş.S. (1993) Tarihsel Boyut İçinde Türk Yunan İlişkileri (1821-1993), Ankara:Ümit
Hatipoğlu, M.M. Yunanistan’daki Gelişmelerin Işığında Türk-Yunan İlişkilerinin 101 Yılı (1821-1922), Ankara: TKAE.
İnönü, i. (1987) Hatıralar, Cilt: II, Ankara.
Kitsikis, D. (1974) Yunan Propagandası. İstanbul: Toker.
Kocabaş, S. (1984) Tarihte ve Günümüzde Türk-Yunan Mücadelesi. İstanbul:Bayrak. Ladas, S. P. (1932) The Exchange of Minorities Bulgaria, Greece and Turkey, New York.
Lozan Barış Konferansı Tutanaklar Belgeler, Birinci Takım, Cilt: I, Kitap I-II(1993) Çev:Seha L. Meray:İstanbul, Yapı Kredi.
Psomiades, H. J. (1968) The Eastern Question The Last Phase A Study in Grek-Turkish Diplomacy, Thessaloniki.,
Sofuoğlu, A. (1996) Fener Rum Patrikhanesi ve Siyasal Faaliyetler, İstanbul. Soysal, İ. (1989) Türkiye’nin Siyasal Andlaşmaları, Cilt: I (1920-1945),
Ankara: AKDTYK Türk Tarih Kurumu Yayını.
Stavrıanos, L.S. (1963) The Balkans Since 1453, New York.
Şahin, S. (1980) Fener Patrikhanesi ve Türkiye, İstanbul.
Makaleler Çay, A. (1992). “Şark Meselesi”, VI. Osmanlı Sempozyumu (Söğüt, Eylül 1991):107-124.
Çaycı, A. (Ekim, 1987). “Yunanistan’ın Anadolu Macerası”, Hacettepe Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü Dergisi, C.1, Sayı: 1: 1-20.
Emin, H. (2002). “Batı Trakya’da Türk Varlığı”, Balkanlar’daki Türk Kültürünün Dünü-Bügünü-Yarını Uluslar arası Sempozyum (26-28 Ekim 2001) Bildiri Kitabı.
Ercan, Y. (1986). “Türk-Yunan İlişkilerinde Rum Patrikhanesi’nin Rolü”, Üçüncü Askeri Tarih Semineri:195-205.
Erim, N. “Milletlerarası Adalet Divanı ve Türkiye-Rum ve Türk Ahali
Mübadelesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 1.
Gürün, K. (1984). “Türk-Yunan İlişkileri ve Lozan Antlaşması”, Atatürk Türkiyesinde Dış Politika Sempozyumu (24 Ekim 1983), : 15-84.
İnan, K. (1986). “Türk-Yunan İlişkilerinde Dinamikler”, Üçüncü Askeri Tarih Semineri Bildirileri: 93-99.
Kayam, C. Temmuz-Kasım 1993). “Türk-Yunan Nüfus Mübadelesi”, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Cilt: IX, Sayı: 27.
Kitsikis, D. (1969). “Les projets d’ententes Balkanigues”, Revue Historique, C. CCXLI: 119-125.
Kurat, Y.T. (1973). “Batılı Kaynakların Işığı Altında İzmir’in İşgali Sorunu”, VII. Türk Tarih Kongresi (5-29 Eylül 1970), C. 2: 842-852.
Sarınay, Y. (2000). “Türk-Yunan İlişkilerinde Mübadele Sorunu”, Atatürk 4. Uluslararası Kongresi (25-29 Ekim 1999 Türkistan-Kazakistan), Cilt:I: 667-68-690.
Soysal, İ. (1985). “Balkan Paktı (1934-1941)”, Ord. Prof. Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan: 125-225.
Tosun, R. (2002). “Türk-Rum Nüfus Mübadelesi”, Türkler, Cilt: 16: 601-610.-
Uçarol, R. (1986). “1878 Berlin Antlaşması’na Göre Yunanistan Sınırının Düzenlenmesi Sorunu ve Yunanistan’a Toprak Verilmesi 1878-1881”, Üçüncü Askeri Tarih Semineri Bildirileri: 210-240.