KÜRESELLEŞEN KÜLTÜRÜN DÖNÜŞTÜRÜCÜ GÜCÜ: HOLLYWOOD SİNEMASI ÖRNEĞİ

Küreselleşen bir köy olarak dünya, her geçen gün kültürel formu ile derinlik kazanan bir alana dönüşmekte. Kültürel formunu koruması ve güçlendirmesi noktasında en önemli nirengi noktası, kuşkusuz görsel iletişim araçlarının, kültürün yayılması ve gelişmesinde sağladığı olanaklardır. Sinemanın bir sanat dalı olarak geniş izleyici kitlesi bulması ve güçlenerek bir sektör halini alması kültürlerin üzerinde tanıtımı ve yer yer dönüştürücü bir etkiyi hesaba katmamız gerektiğini göstermektedir. Bu noktada belli merkezlerin sinema geleneği kurarak dünyaya farklı hikâyeler anlatmak istediklerine de şahit oluruz. Özellikle doğrudan siyasi amaçlarla bağlantılı olarak hazırlanan propaganda tarzı filmlerden tarihsel bir konuyu yeniden ele alarak genel kanıyı yönlendirmeye varan bir dizi sonuçla karşılaştığımız olmaktadır. Dünya siyasetinde belli merkezleri temsil eden ülkelerin görsel sanatlara, özellikle de sinema sektörünün gelişimine katkı sağlayacak maddi ve teknik destekten geri kalmamışlardır. Araştırmamızın konu edindiğimiz Hollywood sineması da kültürel kodları ile Amerikan yaşam tarzı ve düşünüşün tüm dünyaya yayılmasında karşımıza çıkmaktadır. Hollywood küresel bir kültür olarak da yaygınlık kazanmıştır. Biz de bu çalışmada Hollywood sinemasının nasıl küresel bir kültürel olgu haline geldiğini ekonomik ve siyasi etkileri de göz önünde bulundurarak açıklamaya çalıştık. Bunun yanı sıra sanat sineması adıyla anılan filmlerin nasıl ikinci bir küresel tüketim kanalı oluşturduğunu ortaya koyamaya çalıştık. Böylelikle küreselleşmenin kültürel ve toplumsal boyutta yarattığı yarılmayı tespit etmeye çalıştık.

THE TRANSFORMING POWER OF GLOBAL CULTURE: THE CASE OF HOLLYWOOD CINEMA

Yayın Geliş Tarihi: 03.05.2021 Dokuz Eylül Üniversitesi Yayına Kabul Tarihi: 19.06.2022 Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Online Yayın Tarihi: 30.06.2022 Cilt: 24, Sayı: 2, Yıl: 2022, Sayfa: 581-594 http://dx.doi.org/10.16953/deusosbil.932349 ISSN: 1302-3284 E-ISSN: 1308-0911 Araştırma Makalesi KÜRESELLEŞEN KÜLTÜRÜN DÖNÜŞTÜRÜCÜ GÜCÜ: HOLLYWOOD SİNEMASI ÖRNEĞİ Mikail UĞUŞ Öz Küreselleşen bir köy olarak dünya, her geçen gün kültürel formu ile derinlik kazanan bir alana dönüşmekte. Kültürel formunu koruması ve güçlendirmesi noktasında en önemli nirengi noktası, kuşkusuz görsel iletişim araçlarının, kültürün yayılması ve gelişmesinde sağladığı olanaklardır. Sinemanın bir sanat dalı olarak geniş izleyici kitlesi bulması ve güçlenerek bir sektör halini alması kültürlerin üzerinde tanıtımı ve yer yer dönüştürücü bir etkiyi hesaba katmamız gerektiğini göstermektedir. Bu noktada belli merkezlerin sinema geleneği kurarak dünyaya farklı hikâyeler anlatmak istediklerine de şahit oluruz. Özellikle doğrudan siyasi amaçlarla bağlantılı olarak hazırlanan propaganda tarzı filmlerden tarihsel bir konuyu yeniden ele alarak genel kanıyı yönlendirmeye varan bir dizi sonuçla karşılaştığımız olmaktadır. Dünya siyasetinde belli merkezleri temsil eden ülkelerin görsel sanatlara, özellikle de sinema sektörünün gelişimine katkı sağlayacak maddi ve teknik destekten geri kalmamışlardır. Araştırmamızın konu edindiğimiz Hollywood sineması da kültürel kodları ile Amerikan yaşam tarzı ve düşünüşün tüm dünyaya yayılmasında karşımıza çıkmaktadır. Hollywood küresel bir kültür olarak da yaygınlık kazanmıştır. Biz de bu çalışmada Hollywood sinemasının nasıl küresel bir kültürel olgu haline geldiğini ekonomik ve siyasi etkileri de göz önünde bulundurarak açıklamaya çalıştık. Bunun yanı sıra sanat sineması adıyla anılan filmlerin nasıl ikinci bir küresel tüketim kanalı oluşturduğunu ortaya koyamaya çalıştık. Böylelikle küreselleşmenin kültürel ve toplumsal boyutta yarattığı yarılmayı tespit etmeye çalıştık. Anahtar Kelimeler: Hollywood Sineması, Küreselleşme, Kitle İletişimi THE TRANSFORMING POWER OF GLOBAL CULTURE: THE CASE OF HOLLYWOOD CINEMA Abstract As a globalizing village, the world is transforming into an area that gains depth with its cultural form every day. The most important point of reference in terms of preserving and strengthening its cultural form is undoubtedly the opportunities provided by visual communication tools in the spread and development of culture. The fact that cinema finds a wide audience as a branch of art and becomes a sector by getting stronger shows that we need to take into account the publicity and transformative effect on cultures. We come across a series of results, ranging from propaganda-style films that are prepared directly in connection with political purposes, to re-examine a historical issue and direct the general opinion. Countries that represent certain centers in world politics have not lagged behind the financial and technical support that will contribute to the visual arts, especially the development of the cinema sector. At this point, we witness that certain centers want to tell different stories to the world by establishing a cinema tradition. Hollywood cinema, which is the subject of our research, also appears in the spread of American lifestyle and thinking all over the world with its cultural codes. Hollywood has also become widespread as a global culture. In this study, we tried to explain how Hollywood cinema has become a global cultural phenomenon, taking into account its economic and political effects. In addition, we tried to reveal how films known as art cinema constitute a second global consumption channel. Thus, we tried to identify the split created by globalization in cultural and social dimensions.

___

  • Adorno, T. W. (2011). Kültür Endüstrisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ata, B. (1997). The Transfer of Telegraph Technology to the Ottoman Empire in the XIXth Century. İstanbul: Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • Aydoğan, F. (2006). Medya Yoluyla Modernleşmek. New Media and Interactivity International Conference. Aydoğan, F. (2011). Küresel Medya. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Akdoğan, İ., Küpeli, M. & Gürler, M. (2022). The Construction of Strategic Narrative in the Saudi-Iranian Regional Rivalry: The Case of the Yemeni Civil War. İnsan ve Toplum, 12(2): 59-110.
  • Akdoğan, İ., Uğuş, M. & Yılmaz, M. (2021). Gerçekliğin Yeniden İnşası: Arap-İsrail Normalleşmesinin Orta Doğu Basınında Çerçevelenmesi. Türkiye Ortadoğu Çalışmaları Dergisi. 8(1):75-119.
  • Balio, T. (2010). "Dünyanın Tüm Önemli Piyasaların Hakim Olmak": 1990'lı yıllarda Hollywood'un Küreselleşmesi. Y. G. Topçu içinde, Hollywood'a Yeniden Bakmak. Ankara: De Ki Basım Yayım Ltd. Şti. (s. 40-57).
  • Baudrillard, J. (2001). Tam Ekran. İstanbul: YKY.
  • Bauman, Z. (2010). Küreselleşme. İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
  • Briggs, A., & Burke, P. (2010). Social History of the Media: From Gutenberg to the Internet. Cambridge: Polity.
  • Buxton, W. (2003). From Radio Research to Cummunication Intelligence. S. Braman içinde, Communication Researchers and Policy-Making. Hong Kong: MIT Press. (s. 295-346).
  • Featherstone, M. (1997). Global Culture: An Introduction. M. Featherstone içinde, Global Culture London: SAGE Publications. (s. 1-14).
  • Hobsbawm, Eric, (2012). Kısa 20. Yüzyıl, 1914-1991 Aşırılıklar Çağı, İstanbul, Everest Yayınları.
  • Kaarbo, J., & Ray, J. L. (2011). Globalization: Contemporary Dynamics and the Future of World Politics. Global Politics. içinde Boston: Wadsworth, Cengage Learning.
  • Maigret, E. (2014). Medya ve İletişim Sosyolojisi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • McLuhan, M. (2007). Gutenberg Galaksisi: Tipografik İnsanın Oluşumu. İstanbul: YKY.
  • McLuhan, M., & Powers, B. R. (1992). The Global Village. New York: Oxford University Press.
  • Miller, C. R. (1941). Radio and Propaganda. Annals of the American Academy of Political and Social Science (213), 69-74.
  • Miller, T., Govil, N., McMurria, J., Maxwell, R., & Wang, T. (2012). Küresel Hollywood. İstanbul: Doruk Yayıncılık. Monaco, J. (2001). Bir Film Nasıl Okunur? İstanbul: Oğlak Yayınları.
  • Oskay, Ü. (1998). Dünyanın Küreselleşmesi ve Olası Kimliklerimiz. Ü. Oskay içinde, "Yıkanmak İstemeyen Çocuklar" Olalım. İstanbul: YKY. (s. 112-124).
  • Osterhammel, Jurgen, (2022). Dönüşen Dünya, Küresel 19. Yüzyıl Tarihi, İstanbul, İş bankası Kültür Yayınları. Robertson, R. (1997). Mapping the Global Condition: Globalization as the Central Concept. M. Featherstone içinde, Global Culture. Londra: SAGE Publications. (s. 15-30).
  • Smith, A. D. (1997). Towards a Global Culture? M. Featherstone içinde, Global Culture. Londra: SAGE Publications. (s. 171-192).
  • Şimşek, Işıl (2021). Oryantalizm Türkiye`den Bakış içinde Edward Said’in ‘Oryantalizm’ Kitap Kapağının Doğu-Batı Ekseninde Eleştirel Analizi. Ankara: Orion Yayınevi. (s. 13-55).
  • Şimşek, Işıl. (2021). Louis Althusser’in İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları Adlı Çalışması Üzerine Bir Değerlendirme. Medya ve Kültür, Kültürel Çalışmalar ve Medya Dergisi, s. 1(1), syf. 112-115.
  • Tzanelli, R. (2007). The Cinematic Tourist: Explorations in Globalization, Culture and Resistance. New York: Routledge.
  • UĞUŞ, M. (2020). II. Abdülhamid Dönemi Basın Hayatında Görsel Temsiliyet Bağlamında Basın Yayın Hareketi İncelemesi -Servet-i Fünûn Mecmuası Örneği-. Mevzu: Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (Eylül 2020): 65-94.
  • Wallerstein, I. (1997). Culture as the Ideological Battleground of the Modern World-System. M. Featherstone içinde, Global Culture: Nationalism, Globalization and Modernity. London: SAGE.
Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi-Cover
  • ISSN: 1302-3284
  • Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
  • Başlangıç: 1999
  • Yayıncı: Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü