TÜRKİYE TÜRKÇESİNDE BİR EDATLAŞMA ÖRNEĞİ OLARAK “adına”

Türk dilinin gramerini konu edinen kitaplarda ve edat üzerine yazılan pek çok müstakil eserde edatın tanımı, çeşitleri, kapsamı ve sınırları konusunda farklı düşünceler ileri sürülmüştür. Başlangıçta anlamlı olup kalıplaştıktan sonra işlevleriyle öne çıkan ve çok geniş bir kullanım sahasına sahip olan edatların oluşma süreci, yazılı ilk Türkçe belgelerden bugüne kadar açıkça izlenebilmektedir. Bu çalışmada bir süredir dikkatimizi çeken ve esasen iyelikli bir isim kökünün yönelme hâlindeki şekli olan ve genellikle zarf olarak kullanılan “adına” sözünün edat olma yolunda nasıl ilerlediği, taranan metinlerden örneklerle incelenecektir.

___

  • ÖZTEKTEN, Özkan (2016). “Türkiye Türkçesinde Bir Zarf-Fiilleşme Örneği: -AcAk+İyelik Eki+Yönelme Hâl Eki”, XI. Uluslararası Büyük Türk Dil Kurultayı Bildirileri Kitabı, Ankara: Bilkent Üniversitesi Yayınları, 268-272.
  • PALA, İskender (2016). İki Dirhem Bir Çekirdek, İstanbul: Kapı Yayınları.
  • PAMUK, Orhan (2016). Masumiyet Müzesi, İstanbul: YKY.
  • PUL, Mehmet (2002). Türkiye Türkçesinde Edat, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
  • PÜSKÜLLÜOĞLU, Ali (1971). Öz Türkçe Sözlük, Genişletilmiş 2. Baskı, Ankara: Bilgi Yayınevi.