Hülya Aslan EFE, Nazan BAKIR, Yunus Emre BAYSAL, Seval ÖZMEN

5., 6., 7. VE 8. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERS KİTAPLARINDA YER ALAN BİYOLOJİ ÜNİTELERİNDE BULUNAN ETKİNLİKLERİN BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİ AÇISINDAN KARŞILAŞTIRILMASI

Bu çalışmada, MEB tarafından 2014 basım yılında hazırlanan 5., 6., 7. ve 8. sınıf Fen ve Teknoloji ders kitaplarında yer alan biyoloji ünitelerindeki etkinlikler Longfield'ın bilimsel süreç becerileri açısından incelenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada, 5. Sınıf fen ve teknoloji ders kitabında altı, 6. ve 7. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında üç, 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarında ise iki etkinlik türü olduğu belirlenmiştir. 5. ve 6. sınıf fen ve teknoloji ders kitaplarındaki biyoloji konularını içeren ünitelerdeki etkinlik sayısının çok az olduğu sonucuna ulaşılmıştır. 5., 6., 7. ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitabında yer alan biyoloji ünitelerindeki etkinliklerin ölçme ve hipotez kurma becerileri açısından çok yetersiz olduğu bulunmuştur. 7. ve 8. sınıf fen ve teknoloji ders kitabında yer alan biyoloji ünitelerindeki orta düzey ve ileri düzey becerileri kapsayan etkinlik sayısının artırılması araştırmanın önerileri arasındadır.

Anahtar Kelimeler:

fen ve teknoloji, ders kitabı, bilimsel süreç becerileri

An Comparison of The Activities in Elementary Science and Technology Textbooks in Terms of Science Process Skills

In this study, the activities in the biology units of the Science and Technology course books of 5th, 6th, 7th and 8th grades published by MEB in 2014 have been analyzed with respect to Longfield’s scientific process skills. Document analysis was used in this study to collect and analyse data. Research results show that in Science and Technology textbook there are six activity types, in the Science and Technology course books of 6th and 7th there are three activity types, in the Science and Technology course books of 8th grades two activity types. In research have pointed out that the number of the biology units’ related activities in the Science and Technology course books of 5th and 6th grades is too few. It has also been found out that the activities in the biology units of the Science and Technology course books of 5th, 6th, 7th and 8th grades are inadequate regarding measuring and hypothesizing skills. That the number of activities covering intermediate or advanced level skills in the 7th and 8th grades Science and Technology course books to be multiplied amongst the suggestions of this study.

Keywords:

Science and Technology, Textbooks, scientific process skills,

PDF

___

Anagün, Ş.S. & Yaşar, Ş. (2009). İlköğretim 5.Sınıf Fen ve Teknoloji Dersinde Bilimsel Süreç Becerilerinin Geliştirilmesi, İlköğretim Online, 8(3), ss. 843-865.
Bağcı-Kılıç,G. (2003).Üçüncü Uluslararası Matematik ve Fen Araştırması (TIMMS): Fen Öğretimi, Bilimsel Araştırma ve Bilimin Doğası. İlköğretim Online,2(1),42-61.
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. & Turgut, M. F. (1996). Fizik Öğretimi. Ankara: YÖK/Dünya Bankası Yayınları.
Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. & Turgut, M. F. (1997). Fizik Öğretimi. Ankara: Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Deneme Basımı, 31-44.
Çepni, S. (2009). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş. Trabzon.
Dökme, İ. (2005). İlköğretim 6.Sınıf Fen Bilgisi Ders Kitabının Bilimsel Süreç Becerileri Yönünden Değerlendirilmesi, İlköğretim Online, 4(1), 7-17.
Feyzioğlu, E.Y. & Tatar, N. (2012). Fen ve Teknoloji Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin Bilimsel Süreç Becerileri ve Yapısal Özelliklerine Göre İncelenmesi, Eğitim ve Bilim, c.37, s.164, 108-125.
Hırça, N. (2012). The Influence of Hands on Physics Experiments on Scientific Process Skills According to Prospective Teachers’ Experiences. European J. of Physics Education, 4(1), 1-9.
Huppert, J., Lomask, S.M. & Lazarorcitz, R. (2002). Computer Simulations in The High School: Students ‟Cognitive stages, Science Process Skills and Academic Achievement in Microbiology.International Journal of Science Education, 24(8), 803-821.
Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı, (2005). İlköğretim 4.-5. Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Programı. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı.
Karakuş, M. & Mengi Us, F. (2014). İlköğretimde Program Değerlendirmenin Öğretmen Görüşleri Doğrultusunda İncelenmesi, Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 4(4), 01-22.
Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Kılıç, B. G. (2002). Dünyada ve Türkiye’de Fen Öğretimi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül, Ankara
Koch, J. (1999). Science stories: Teachers&children as science learners. New York: Houghton Mifflin.
Koray, Ö., Bahadır, H.B. & Geçgin, F. (2006). Bilimsel Süreç Becerilerinin 9. Sınıf Kimya Ders Durumları, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, c.2, s. 4,ss. 147-156.
Kitabı ve Kimya Müfredatında Temsil Edilme
Küçükahmet, L. (2004). Konu Alanı Ders Kitabı İnceleme Kılavuzu. İstanbul: Atlas Yayın Dağıtım.
Longfield, J. (2002). Revised Feb. 2003 from Koch, J. (1999) Science Stories: Teachers&Children as Science Learners, p. 102. NY: Houghton Mifflin; and “Assessment Potpourri.” Science&Children, Oct 94, p. 17.
MEB. (2013). Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, İlköğretim Fen Bilimleri Dersi (3, 4, 5, 6, 7 Ve 8. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü.
Miles, M. B. ve Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook Qualitative Data Analysis. (Second Edition). California: Sage Publications, Inc.
Padilla, J. M. & Okey, J. R. (1984). The Effects of Instruction on Integrated Science Process Skill Achievement, Journal of Research in Science Teaching, 21(3), 277-287.
Şen, A. Z. (2011). “Ortaöğretim 12. Sınıf Öğrencilerinin Bilimsel Süreç Becerileri Düzeylerinin İncelenmesi”. Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Balıkesir.
Şen, A. Z. & Nakiboğlu, C. (2014). 9. Sınıf Kimya, Fizik, Biyoloji Ders Kitaplarının Bilimsel Süreç Becerileri Açısından İncelenmesi, Türk Fen Eğitimi Dergisi, 11(4), ss. 63-80.
Şimşekli, Y. & Çalış, S. (2008). Sınıf Öğretmenliği Öğrencilerinde Bilimsel Süreç Becerilerinin Gelişimine Fen Bilgisi Laboratuvarı Dersinin Etkisi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(1), 182-192.
Temiz, B. K. (2001). Lise1. Sınıf Fizik Dersi Programının Öğrencilerin Bilimsel Süreç Becerilerini Geliştirmeye Uygunluğunun İncelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (Altıncı baskı), Ankara: Seçkin Yayınevi.
YÖK/Dünya Bankası, (1997). İlköğretim Fen Öğretimi Milli Eğitimi Geliştirme Projesi, Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi, Ankara.