GÜLAY YILMAZEL, FEVZİYE ÇETİNKAYA, Melis NAÇAR

Fabrika işçilerinin sigara kullanma alışkanlıkları ve sigara bırakma konusundaki düşünceleri

Amaç: Bu çalışma çimento ve şeker fabrikasında çalışan işçilerin sigara kullanma alışkanlıklarının ve sigara ba- ğımlılık düzeylerinin belirlenmesi ile sigara içme ve bırakma konusundaki düşüncelerinin ortaya çıkarılması amacı ile yapılmıştır. Yöntemler: Tanımlayıcı ve kesitsel tipteki bu araştırma 2014 yılında Çorum ilinde çimento ve şeker fabrikasında çalışan gönüllü 200 erkek işçi ile yapılmıştır. Araştırmanın verileri işçilerin sigara kullanma alışkanlıkları, sigara ba- ğımlılık düzeyleri, sigara içme ve bırakma konusundaki düşüncelerini sorgulayan ve 40 sorudan oluşan bir anket formu aracılığı ile toplanmıştır. İşçilerin nikotin bağımlılık düzeylerinin belirlenmesinde Fagerstrom Nikotin Bağımlı- lık Testi kullanılmıştır. Bulgular: İşçilerde sigara içme prevalansı %38,0, sigaraya başlama yaş ortalaması 18,82 ± 4,01 yıldır. 11 yıl ve daha uzun süredir sigara içen işçilerin oranı %88,2, günde ortalama 11 adet ve daha fazla sigara içenlerin oranı %60,5dir. Sigara içtiği için pişmanlık duyduğunu belirtenlerin oranı %93,4 iken, sigarayı bırakmayı istediğini belirtenlerin oranı %63,2, sigarayı bırakmayı denediğini belirtenlerin oranı %68,4dür. Sigara içen işçilerin önemli bir bölümü sağlıklarının bozulması konusunda endişe yaşamaktadır. Sigara içen işçiler arasında sigaranın zararları hakkındaki farkındalık yüksek olmasına rağmen sigarayı bırakmayı engelleyen düşüncelerin yaygın olduğu belirlenmiştir. İşçilerin %29,0u düşük, %3,9u orta ve %67,1i yüksek düzeyde nikotin bağımlısıdır. İşçilerin sigara ba- ğımlılık düzeylerinin günde tüketilen sigara sayısına göre anlamlı farklılık gösterdiği belirlenmiştir (p=0,004). Sigara bırakma konusunda sağlık personelinden öneri alan işçilerin oranı düşüktür. İşçilerin tamamına yakını sigara bı- rakma konusunda hiç eğitim almamıştır. Sonuç: Bu çalışmada fabrika işçilerinde sigara içme oranlarının ve nikotin bağımlılığı düzeyinin yüksek olduğu belirlenmiştir.

Smoking habits of factory workers and their thoughts about cessation of smoking

Objective: The aim of this study was to determine smoking habits, levels of nicotine dependence, thoughts about smoking and smoking cessation of workers. Methods: This descriptive and cross-sectional study was conducted by volunteer 200 workers from cement and sugar factories in 2014 Çorum. The data was collected through a 40-item questionnaire form questioning smoking habits, thoughts about smoking and cessation of workers. To determine nicotine dependence Fagerstrom Nicotine Dependence Test was used. Results: Among workers, smoking prevalence was 38.0%, the mean age to start smoking was 18.82 ± 4.01 years. The rate of smoking during the 11 and over years was 88.2% and smoking 11 cigarettes in a day was 60.5%. In addition, the rate of smokers regret for smoking was 93.4% while the rate of want to quit smoking was 63.2%, attempts to quit smoking was 68.4. A significant proportion of smokers were concerned about the deterioration of their health. Despite the high awareness among smokers, thoughts preventing to quit smoking were found to be commonly. The 29.0% of the workers were low, 3.9% of were moderate and 67.1% of were high level of addicted to nicotine. Workers dependency levels varied significantly depending on the number of cigarettes consumed in a day (p=0.004). The proportion of workers took recommendations from health care personnel about smoking cessation was low. Almost none of the workers had never been trained in smoking cessation. Conclusion: In this study, the rate of smoking and nicotine dependence levels in factory workers were found to be high.

PDF

___

1. World Health Organization. WHO Report on the Global Tobacco Epidemic: Enforcing bans on tobacco advertising, promotion and sponsorship. Geneva, 2013. Access to: www. who.int/iris/bitstream/10665/85380/1/9789241505871_ eng.pdf
2. Karlıkaya C, Öztuna F, Solak Z, ve ark. Tütün kontrolü. Toraks Dergisi 2006;7:51-64.
3. Karlıkaya C. Sigara ve meslek. Solunum 2004;6:262-275.
4. Güneş G, Genç M, Pehlivan E, ve ark. Malatya Sümerbank ve Tekel fabrikalarında çalışan işçilerin sigara içme davranışları, bağımlılık düzeyleri ve bırakmaya ilişkin tutumları. Sağlık İçin Sigara Alarmı Dergisi 2001;4:73-80.
5. International Labour Office. Workplace Smoking. Working Paper: A Review of National and Local Practical and Regulatory Measures. Geneva: 2004:5-10.
6. Fagerstrom KO, Schneider NG. Measuring nicotine dependence: A review of the Fagerstrom Tolerance Questionnaire. J Behav Med 1989;12:159-182.
7. Heatherton TF, Kozlowski LT, Frecker RC, Fagerstrom KO. The Fagerstrom Test for Nicotine Dependence: A revision of the Fagerstrom Tolerance Questionnaire. Brit J Addict 1991;86:1119-1927.
8. Ministry Of Health Primary Health Core General Director Global Adult Tobacco Survey Turkey Report, Ankara: 2010. Access to: http://havanikoru.org.tr/dosya/Docs_Tutun_Dumaninin_Zararlari/GATS.pdf
9. Başara B, Güler C, Eryılmaz Z, ve ark. Sağlık İstatistikleri Yıllığı 2011. T.C. Sağlık Bakanlığı Sağlık Araştırmaları Genel Müdürlüğü, Ankara, 2012. Ulaşılabileceği adres: http://sbu.saglik.gov.tr/Ekutuphane/kitaplar/siy_2011.pdf
10. Demirel Y, Güler N, Sezer H, Sezer RE. Sivas çimento fabrikasında çalışanların sigara içme durumu. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2001;23:3742.
11. Gökmen N, Yıldız A, Deniz Ö. Tütün fabrikasında çalışan işçilerin tütüne bağlı sağlık risk algıları ve uygulamaları. Kor Hek 2007;6:465-474.
12. Ünalacak M, Altın R, Kart L, et al. Smoking prevalence, behaviour and nicotine addiction among coal workers in Zonguldak, Turkey. J Occup Health 2004;46:289-295.
13. Aksakal A, Khorshid L. Adana tekel fabrikasında çalışan bireylerin sigara içme ve nikotin bağımlılıklarının incelenmesi. Bağımlılık Dergisi 2006;7:57-64.
14. Zhang WS, Jiang CQ, Lam TH, et al. A cross-sectional study on self-reported health and intention of quitting smoking of smokers in Guangzhou factory workers. Zhonghua Lao Dong Wei Sheng Zhi Ye Bing Za Zhi 2008;26:733-737
15. Mou J, Fellmeth G, Griffiths S, et al. Tobacco smoking among migrant factory workers in Shenzhen, China. Nicotine Tob Res 2013;15:69-76.
16. Gaafar MA, Basiony LA. Pattern of smoking habit, quit attemps among industrial workers in Kuwait. Occup Med Health Aff 2013; 1: 1-6.
17. Palo Subrata K. Tobacco use among coir factory workers working near Amalapuram town of Pradesh- A cross-sectional study. Journal of Community Medicine 2012; 8:28- 32.
18. Flore CM. US Public Health Service Support. A clinical practice guideline for treating tobacco use and dependence. JAMA 2000;283:3244-3254.
19. Özcebe H. Gençler ve sigara. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı Sağlık Bakanlığı, Ankara: 2008: 8-10.
20. Okutan O, Taş D, Kaya H, Kartaloğlu Z. Sigara içen sağlık personelinde nikotin bağımlılık düzeyini etkileyen faktörler. Tüberküloz ve Toraks Derg 2007; 55: 356-363.
21. Baykan Z, Naçar M. Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara kullanımı ve tütün kanununa ilişkin görüşleri. Dicle Tıp Dergisi 2014; 41: 483-490.
22. Trofor A, Mihaicuta S, Man MA, et al. Approaching tobacco dependence in youngsters: impact of an interactive smoking cessation program in a population of Romanian adolescents. J Clin Exp Invest 2010;1:150-155.
23. Hwang GS, Jung HS, Yi Y, et al. Smoking cessation ıntervention using stepwise exercise ıncentives for male workers in the workplace. Asia Pac J Public Health 2012; 24: 8290.
24. World Health Organization. Treatment of tobacco dependence and smoking cessation methods. In: Policy Recommendations for Smoking Cessation and Treatment of Tobacco Dependence, Geneva, 2003. Ulaşılabileceği adres: http://www.who.int/tobacco/resources/publications/tobacco_dependence/en/
25. Lancaster T, Stead LF. Individual behavioral counselling for smoking cessation. Cochrane Database of Systematic Reviews 2005;2:1-23.
26. Lang T, Nicaud V, Slama K, et al. Smoking cessation at the workplace. Results of a randomized controlled intervention study. J Epidemiol Community Health 2000;54:349-354.
27. Kamışlı S, Karatay G, Terzioğlu F, Kubilay G. Sigara ve ruh sağlığı. T.C. Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Beslenme ve Fiziksel Aktiviteler Daire Başkanlığı, Sağlık Bakanlığı, Ankara: 2008:7-14.