Zeytinli Ada İskelet Topluluğunun Diş ve Çene Patolojisi Açısından İncelenmesi

Özet. Zeytinli ada, Balıkesir ili Erdek ilçesi sahiline yaklaşık olarak 250 metre uzaklıkta yer alıp 7900 metrekarelik bir alanı kapsar. Zeytinli ada arkeolojik buluntuları açısından oldukça zengin bir tarihe ve aynı zamanda da Helen-Roma-Bizans ve Osmanlı dönemlerini içeren mozaik bir yapıya sahiptir. Çalışma materyalini, 2007-2011 yılları arasında gerçekleştirilen kazılar sonucunda ortaya çıkarılan 18 kadın, 37 erkek, 11 bebek ve çocuk, 60’ı cinsiyeti bilinmeyen olmak üzere toplam 126 bireye ait çene ve dişler oluşturmaktadır. Bireylere ait 467 diş üzerinde çürük, aşınma, apse, ölüm öncesi diş kaybı (antemortem), hypoplasia, alveol kaybı ve diş taşına bakılarak bunların bireylere ve cinsiyetlere göre dağılımları ortaya konulmaya çalışılmıştır. Abstract. Zeytinli ada, being far away almost 250 meters from the Coast of Erdekli in Balıkesir, takes in the area of 7900 sqm. Zeytinli Ada has a rich history in the view of archeological finds and also has a mosaic structure including the periods of Hellen-Rome- Byzantine and Ottoman. The study materials consist of jaws and teeth belonging to total 126 people ; 18 women, 38 men, 11 infants and children, 60 unknown sex having been come into existence in the result of excavations between 2007-2011 years. It is studied to determine the distribution according to the gender and individuals by examining decay, abrasion, abscess, the tooth loss before death (antemortem), hypoplasia, alveolar loss, and dental stone on 467 teeth belonging to individuals.

Anahtar Kelimeler:

Anadolu, Zeytinli Ada, Diş ve Çene, Patoloji, Helen, Roma, Bizans, Osmanlı

-

Zeytinli ada, being far away almost 250 meters from the Coast of Erdekli in Balıkesir, takes in the area of 7900 sqm. Zeytinli Ada has a rich history in the view of archeological finds and also has a mosaic structure including the periods of Hellen-Rome- Byzantine and Ottoman. The study materials consist of jaws and teeth belonging to total 126 people ; 18 women, 38 men, 11 infants and children, 60 unknown sex having been come into existence in the result of excavations between 2007-2011 years. It is studied to determine the distribution according to the gender and individuals by examining decay, abrasion, abscess, the tooth loss before death (antemortem), hypoplasia, alveolar loss, and dental stone on 467 teeth belonging to individuals

Keywords:

Anatolia, Zeytinli Ada, Teeth and Jaws, Pathology, Hellen, Rome, Byzantine, Ottoman,

PDF

___

Açıkkol A. (2000) Küçükhöyük Eski Tunç Çağı insanlarının paleoantropolojik açıdan incelenmesi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi).
Angel JL. (1970) Human skeletal remains at Karataş. American Journal of Archaeology, 74: 253– 2
Atamtürk D, ve Duyar İ. (2008) Adramytteion (Örentepe) iskeletlerinde ağız ve diş sağlığı. HÜ
Edebiyat Fakültesi Dergisi, 25:1–15. Bouville C, Constandse-Westermann TS, Newell RR. (1983) Les restes humains mesolithiques de l’abri Corneillie l stres (Bouches-du Rhone), Bull. Mem.soc.d’Anthro.de Paris 10, Serie XII:89-110
Brothwell DR. (1981) Digging up bones: Excavations, treatment and study of human skeletal remains. Oxford: Oxford University Press.
Buikstra JE, and Ubelaker DH. (1994) Standards for data collection from human skeletal remains. Arkansas: Arkansas Archaeological Survey Research Series.
Erdal YS. (1996) İznik geç Bizans dönemi insanlarının çene ve dişlerinin antropolojik açıdan incelenmesi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Doktora Tezi).
Hillson S. (1990) Teeth. New York: Cambridge University Pres.
Korkmaz D. (1993) Elazığ/Norşuntepe Demir Çağı İskeletlerinde Diş Yapısı ve Hastalıkları.
Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış Yüksek Lisans Tezi). Küçükkolbaşı H, Kızıloğlu D. (2007) Kompleks odontoma: Olgu Sunumu. SÜ Diş Hekimliği Fakültesi Dergisi, 16: 44-46.
Ortner DJ, and Putschar GJ. (1985) Identification of pathological conditions in human skeletal remain. Washington: Smithsonian Press.
Özbek M. (1997) Çayönü tarım toplumunda diş sağlığı. Türk Arkeoloji Dergisi, Sayı:16.
Özbek M. (2000) Dünden Bugüne İnsan. Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
Özbek M (2007) Dişlerle Zamanda Yolculuk. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
Uzel İ, Alpagut B, Kofoğlu S. (1988) Arslantepe Geç Roma Dönemi İskeletlerinde Diş Çürüğü
Aşınmaları ve Periodontal Hastalıklar. III. Arkeometri Sonuçları Toplantısı 31-54 Ankara. Yaşar ZF. (2007) Adli Dental Antropoloji: Dental Antropoloji Açısından Minnetpınarı ve Güllüdere Toplumlarının Dişlerinin Karşılaştırmalı Analizi. Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.